زبان و ادبیات فارسی
محمد راغب
چکیده
کلک خیالانگیز، نوشتۀ ابوالفضل حری، به موضوعاتی چون «نظریۀ انواع ادبی»، «فانتزی و فانتاستیک»، «شگرف در روانکاوی و ادبیات»، «رویکرد ساختاری به وهمناک»، و «بوطیقای ادبیات وهمناک، معجزات، و کرامات در عمل» میپردازد. پیکرۀ تحلیلی کتاب شامل فرج بعد از شدت، هفت پیکر، هزارویک شب، عجایبنامهها، و ...
بیشتر
کلک خیالانگیز، نوشتۀ ابوالفضل حری، به موضوعاتی چون «نظریۀ انواع ادبی»، «فانتزی و فانتاستیک»، «شگرف در روانکاوی و ادبیات»، «رویکرد ساختاری به وهمناک»، و «بوطیقای ادبیات وهمناک، معجزات، و کرامات در عمل» میپردازد. پیکرۀ تحلیلی کتاب شامل فرج بعد از شدت، هفت پیکر، هزارویک شب، عجایبنامهها، و داستانهای سورۀ کهف میشود. رویکرد اصلی مؤلف نیز روش تزوتان تودوروف در کتاب فانتاستیک (رویکردی ساختاری بهگونهای ادبی) است. در نگاهی کلی و ارزیابانه میتوان انتقادات بسیاری را برشمرد: کاربست نظریۀ فرنگی بر پیکرۀ داستان سنتی فارسی کارآمد و مفید بهنظر نمیرسد؛ حدود گونههای مختلف بهدرستی تعریف و تدقیق نشدهاند؛ در انتخاب پیکره ملاحظۀ ویژهای صورت نگرفته است؛ در تحلیل داستانها اشکالاتی دیده میشود و برخی نمونهها و مثالها چندان منطبق بر مقتضیات رویکرد نویسنده نیست؛ تعداد اندکی از معادلهای زبانی نادرستاند؛ گاه مشکلات ویرایشی و چاپی سادهای دیده میشود؛ حشو و تکرار و اطناب ممل مخل خوانش است؛ نتیجهگیریهای کلی و بدیهی در کتاب فراواناند؛ در نظام ارجاعی و منابع کتاب، اشتباهاتی وجود دارد؛ و ازهمهمهمتر، گاه ترجمه جای تألیف را گرفته است.