زبان‌شناسی و زبان‌های باستانی
عبدالرسول شاکری؛ مسعود فرهمندفر
چکیده
کتاب سیاست نوشتار؛ پژوهشی در شعر و داستان معاصر هم‌اکنون در بعضی دانشگاه‌های ایران منبع درسی است و برای درس‌های جریان‌شناسی شعر معاصر ایران و جریان‌شناسی نثر معاصر ایران در دورة کارشناسی زبان و ادبیات فارسی و درس جریان‌شناسی شعر معاصر فارسی مقطع کارشناسی ارشد زبان و ادبیات فارسی گرایش ادبیات معاصر فارسی تدریس می‌شود. در این ...
بیشتر
کتاب سیاست نوشتار؛ پژوهشی در شعر و داستان معاصر هم‌اکنون در بعضی دانشگاه‌های ایران منبع درسی است و برای درس‌های جریان‌شناسی شعر معاصر ایران و جریان‌شناسی نثر معاصر ایران در دورة کارشناسی زبان و ادبیات فارسی و درس جریان‌شناسی شعر معاصر فارسی مقطع کارشناسی ارشد زبان و ادبیات فارسی گرایش ادبیات معاصر فارسی تدریس می‌شود. در این مقاله، ضمن بررسی شکلی و محتوایی کتاب، به تحلیل نظریة نوینی پرداخته شده که نویسندة کتاب کوشیده است تا با تلفیق رویکردهای نظری معاصر غربی از‌یک‌سو و عطف توجه به ویژگی‌های بومی جامعه و ادبیات معاصر ایران از‌سوی‌دیگر رابطۀ متقابل سیاست، ادبیات معاصر، و ویژگی‌های جامعۀ معاصر ایران را در مقوله‌بندی تازه‌ای ارائه دهد و آن‌ها را تحلیل و بررسی کند. تحلیل‌ها نشان می‌دهد که سیاست نوشتار برای نخستین‌بار به‌‌شیوه‌ای نظام‌مند تأثیر ایدئولوژی‌های معاصر در جنبش‌های ادبی را نشان داده است. به این ترتیب، ادبیات قرن اخیر به چند جنبش تقسیم شده و هریک از این جنبش‌ها به‌مثابة اپیزودی درنظر گرفته شده است. به‌بیان‌دیگر، ادبیات معاصر ایران «مجموعه‌ای از جنبش‌های ادبی اپیزودیک» نامیده شده و در این میان برای بازنمایی استعاری ایدئولوژی در بیان ادبی وجهی ویژه در نظر گرفته است. رویکرد نظری این کتاب بر این پیش‌فرض استوار شده که پارادایم‌های ایدئولوژیک مهم‌ترین عامل تعیین‌کننده در نگارش آثار ادبی صدسال اخیر در ایران بوده است. در مقالۀ پیشِِ‌رو، ضمن مروری کوتاه بر تجربیات تاریخ‌‌‌نگاری ادبیات فارسی در یک‌صدسال اخیر و هم‌چنین اشاره به بعضی نظریه‌های تاریخ ادبیات نگاری در چند دهۀ اخیر در غرب، کتاب یادشده نقد می‌شود. درپایان، ارتباط و تناظر نظریۀ ارائه‌شده در کتاب، یعنی «جنبش‌های ادبی اپیزودیک» با نظریۀ «ایران، جامعۀ کوتاه‌مدت»، در کانون توجه قرار می‌گیرد.
