اقتصاد
محمد واعظ برزانی
چکیده
پس از تشکیل گروه اقتصاد شورای تحول علوم انسانی (۱۳۸۸)، برنامة درسی دورة کارشناسی رشتة اقتصاد در آن گروه تهیه شد و در سال ۱۳۹۶ به‌تصویب نهایی رسید و برای اجرا از سال ۱۳۹۷ به دانشگاه‌‌ها و مؤسسات آموزش عالی ابلاغ شد. برای اتقان در اجرای برنامه، مجموعه‌‌ای از دروس برای تدوین کتب درسی مرتبط به استادان مبرز سفارش داده شد. کتاب بانک‌داری ...
بیشتر
پس از تشکیل گروه اقتصاد شورای تحول علوم انسانی (۱۳۸۸)، برنامة درسی دورة کارشناسی رشتة اقتصاد در آن گروه تهیه شد و در سال ۱۳۹۶ به‌تصویب نهایی رسید و برای اجرا از سال ۱۳۹۷ به دانشگاه‌‌ها و مؤسسات آموزش عالی ابلاغ شد. برای اتقان در اجرای برنامه، مجموعه‌‌ای از دروس برای تدوین کتب درسی مرتبط به استادان مبرز سفارش داده شد. کتاب بانک‌داری اسلامی از اولین آثار منتشرشده بر این مبناست که اکنون از آن به‌عنوان متن درسی استفاده می‌شود و داوری آن میتواند به ارتقای سیر آثار درسی درحال تدوین و آثار آتی برمبنای برنامة جدید دورة کارشناسی کمک کند. این مقالة نقادانه، برمبنای روش تحلیلی ـ توصیفی تدوین شده که ضمن مرور تحلیلی محتوای کتاب مدنظر، در ارزیابی شکلی و محتوایی آن کوشیده است. نتایج به‌دست‌آمده نشان میدهد نگارش اثر درمجموع روان و رسا و قواعد ویرایش و نگارش در آن رعایت شده است. براساس مبانی منطقی و نظر‌‌خواهی تجربی از دانشجویان و باتوجه‌به این‌که کتاب مبتنی‌بر مطالعات متعدد و وثیق قبلی نویسندگان است، این اثر موفق شده است که فهم مشروع، منطقی، و امکان‌‌پذیر از بانک‌داری اسلامی را به مخاطب انتقال دهد. مهمترین ضعف‌‌های قابل‌ذکر اثر طرح بانک‌داری اسلامی برای یک اقتصاد بسته، رویکرد خرد و ایستا، و استفاده‌نکردن از الگوی کمّی در آن است.
مدیریت و سیاست‌گذاری
غلامرضا گودرزی؛ منصوره معینی کربکندی
چکیده
سازمان‌ها از شالوده‌های اصلی اجتماع کنونی هستند و مدیریت مهمترین عامل در حیات، رشد، و بالندگی یا مرگ سازمان‌هاست. مدیر روند حرکت از وضع موجود به وضعیت مطلوب را هدایت میکند و در هر لحظه، برای ایجاد آینده‌ای بهتر، در تکاپوست. گذشته با تمام ماهیت و آموختنی‌هایش و با تمام تأثیری که میتواند در آینده داشته باشد اتفاق افتاده است و ...
بیشتر
سازمان‌ها از شالوده‌های اصلی اجتماع کنونی هستند و مدیریت مهمترین عامل در حیات، رشد، و بالندگی یا مرگ سازمان‌هاست. مدیر روند حرکت از وضع موجود به وضعیت مطلوب را هدایت میکند و در هر لحظه، برای ایجاد آینده‌ای بهتر، در تکاپوست. گذشته با تمام ماهیت و آموختنی‌هایش و با تمام تأثیری که میتواند در آینده داشته باشد اتفاق افتاده است و هیچ نیروی بشری نمیتواند آن را دیگربار و بهگونهای متفاوت بیافریند، ولی آینده در راه است و قسمت مهم از آن به آنچه امروز میگذرد مربوط است. این مقاله به بررسی و نقد کتاب تغییر و تحول سازمانی؛ بن‌مایه‌ها و پی‌آمدها، تألیف جیم گریوز و ترجمۀ پرویز احمدی، میپردازد. درابتدا کتاب از لحاظ شکلی موردارزیابی و سپس از جنبۀ محتوا و ساختار موردتوجه قرار میگیرد. همچنین، نقاط قابلتوسعۀ کتاب به‌منظور غنیترشدن آن ذکر می‌شود.
هنر
مهران هوشیار
چکیده
تألیف و معرفی منابع دانشگاهی با هدف ارتقای سطح علمی دانشجویان یکی از مهمترین وظایف مدرسان دانشگاه است. در‌این‌میان، در رشته‌هایی چون صنایع دستی و هنرهای اسلامی، که پس از انقلاب بهمنزلۀ رشته‌ای متناسب با فرهنگی ایرانی ـ اسلامی موردتأیید شورای انقلاب فرهنگی قرار گرفت، این کمبود بیش از دیگر رشته‌های علوم انسانی و هنر احساس ...
بیشتر
تألیف و معرفی منابع دانشگاهی با هدف ارتقای سطح علمی دانشجویان یکی از مهمترین وظایف مدرسان دانشگاه است. در‌این‌میان، در رشته‌هایی چون صنایع دستی و هنرهای اسلامی، که پس از انقلاب بهمنزلۀ رشته‌ای متناسب با فرهنگی ایرانی ـ اسلامی موردتأیید شورای انقلاب فرهنگی قرار گرفت، این کمبود بیش از دیگر رشته‌های علوم انسانی و هنر احساس شده است. طی دو دهۀ اخیر برخی از استادان در فعالیت‌هایی پراکنده و بدون نظارتی جامع، اقدام به نگارش متون آموزشی و کتاب‌هایی کردند تا بخشی از بار این معضل را سبک کنند. در‌این‌میان، نقد علمی و تحلیل کتاب‌های آموزشی یکی از راه‌های مؤثر به‌منظور راه‌نمایی برای نگارش منابعی اصیل و با اعتبارسنجی و پایایی قابل‌قبول خواهد بود. در این مقاله تلاش می‌شود کتاب آشنایی با هنرهای سنتی (3) معرفی و به‌لحاظ ساختار شکلی و تحلیل محتوا مورد نقد و بررسی قرار گیرد. نتیجۀ این نگاه انتقادی نشان میدهد که بی‌توجهی به روش‌های نوین پژوهش، بی‌دقتی در شیوۀ نگارش، تکرار محتوای مطالب براساس متون پیشین و منابع مشابه، و درنهایت نگاه سطحی به مفاهیمی که نیازمند رویکردی مبتنی‌بر تحلیل محتوا بودند، این کتاب را برای استفادۀ دانشجویان در حوزۀ منابع معتبر دانشگاهی قرار نمی‌دهد.
زبان و ادبیات فارسی
عباس واعظ زاده
چکیده
انتحال (سرقت علمی) از غیراخلاقی‌‌ترین آسیب‌‌های پژوهش است که امروزه در تحقیقات دانشگاهی ما رو به فزونی است. هدف این مقاله بررسی جوانب مختلف انتحال (سرقت علمی) در مقالات علمی ـ پژوهشی، برجسته‌‌ترین نمایندۀ تحقیقات دانشگاهی، و به‌‌طور ویژه مقالات علمی ـ پژوهشی حوزۀ ادبیات فارسی است. برای این منظور، با استفاده از روش توصیفی ...
بیشتر
انتحال (سرقت علمی) از غیراخلاقی‌‌ترین آسیب‌‌های پژوهش است که امروزه در تحقیقات دانشگاهی ما رو به فزونی است. هدف این مقاله بررسی جوانب مختلف انتحال (سرقت علمی) در مقالات علمی ـ پژوهشی، برجسته‌‌ترین نمایندۀ تحقیقات دانشگاهی، و به‌‌طور ویژه مقالات علمی ـ پژوهشی حوزۀ ادبیات فارسی است. برای این منظور، با استفاده از روش توصیفی ـ استنادی ابتدا سرقت علمی با ذکر مصادیقی از آن در مقالات علمی ـ پژوهشی ادبیات فارسی تعریف می‌شود و درادامه مسئولان، عوامل، و انگیزههای انجام سرقت علمی در مقالات علمی ـ پژوهشی موردبررسی قرار میگیرد و درنهایت راهکارهایی برای پیشگیری از انجام سرقت علمی و پسگیری مقالات سرقتی در مجلات علمی ـ پژوهشی حوزۀ ادبیات فارسی ارائه می‌شود. این مقاله بر نقش بازدارندۀ سامانههای مشابهیاب متون (در مراحل قبل از چاپ مقالات)، نقدهایی که پژوهشگران و آگاهانِ پیشینۀ تحقیق در حوزههای مطالعاتی مختلف (دیدگان بینا) مینویسند و چاپ این مقالات در مجلات علمی ـ پژوهشی، سلب اعتبار مقالات سرقتی چاپشده و لغو امتیاز حاصل از آنها، بهمنزلۀ راهکارهایی عملی دراینخصوص، تأکید دارد.
زبان و ادبیات عربی
سید فضل الله میرقادری
چکیده
به‌دلیل محدودۀ زمانی‌ای که دراصطلاح به آن دورۀ معاصر می‌گویند، تولیدات شعری فراوان، و عدۀ بسیار شاعران در کشورهای عربی و شاعران عربی‌سرا در دیگر کشورهای جهان بسیار دشوار است که بتوان رویکردهای شعر معاصر را در قالب یک کتاب و در قالب اندیشه‌های یک نویسندۀ پژوهش‌گر مشاهده کرد. محقق و منتقد معاصر احسان عباس برپایۀ دیدگاه‌های ...
بیشتر
به‌دلیل محدودۀ زمانی‌ای که دراصطلاح به آن دورۀ معاصر می‌گویند، تولیدات شعری فراوان، و عدۀ بسیار شاعران در کشورهای عربی و شاعران عربی‌سرا در دیگر کشورهای جهان بسیار دشوار است که بتوان رویکردهای شعر معاصر را در قالب یک کتاب و در قالب اندیشه‌های یک نویسندۀ پژوهش‌گر مشاهده کرد. محقق و منتقد معاصر احسان عباس برپایۀ دیدگاه‌های خویش بعضی از رویکردهای شعر معاصر را در قالب کتابی عرضه داشته است و به تحلیل و نقد آن رویکردها پرداخته و سعی داشته است تا در آن تحلیلها بیشتر دیدگاه‌های نقدی خویش را عرضه و سپس نمونههایی را ذکر کند. خوانندۀ ژرفنگر با بررسی این رویکردها با سؤالهایی روبهرو می‌شود، ازجمله این‌که چرا مؤلف محترم همین پنج رویکرد را مطرح ساخته و چرا در تحلیل هریک دچار یکنواختی شده و مطالب زیر عنوانهای فرعی دستهبندی نشده است؟ در این نوشتار، با شیوۀ توصیفی ـ تحلیلی به سؤالات ذکرشده پاسخ داده شده است. نتیجۀ حاصل این است که این کتاب در حیطۀ رویکردهای شعر عربی معاصر جامعیت ندارد، ولی بهوسیلۀ آن زمینهای برای پژوهش در این مسیر فراهم شده است و درصورت رفع نارساییهای ذکرشده، برای استفادۀ دانشجویان تحصیلات تکمیلی مفید است.
هنر
محمد جواد گهربخش؛ شهاب اسفندیاری؛ پدرام رستمی
چکیده
کتاب سبک استعلایی در سینما، اوزو، برسون، درایر از پل شریدر، منتقد، نویسنده، و کارگردان شهیر آمریکایی، از معدود کتاب‌هایی است که در آن رابطۀ سینما، دین، و ویژگی‌های مرتبط با آن فراتر از حوزه‌هایی مانند نشانه‌شناسی بررسی شده است. این کتاب در سال 1382 با ترجمۀ محمد گذرآبادی در ایران چاپ شد. ویرایش دوم کتاب در سال 2018 به بازار عرضه شد که ...
بیشتر
کتاب سبک استعلایی در سینما، اوزو، برسون، درایر از پل شریدر، منتقد، نویسنده، و کارگردان شهیر آمریکایی، از معدود کتاب‌هایی است که در آن رابطۀ سینما، دین، و ویژگی‌های مرتبط با آن فراتر از حوزه‌هایی مانند نشانه‌شناسی بررسی شده است. این کتاب در سال 1382 با ترجمۀ محمد گذرآبادی در ایران چاپ شد. ویرایش دوم کتاب در سال 2018 به بازار عرضه شد که شامل معرفی سینمای آهسته و بازنگری شریدر بر برخی از مفاهیم این سبک بود. اهمیت این رساله را میتوان در نوع بررسی و مواجهه با دین و عناصر آن دانست. شریدر با توسل به مفاهیم عمیق فلسفی و بهرهگیری از عقبۀ مسیحی خود مراحل سبکی را بنیان مینهد که مهمترین آثار سینمایی از خلال آنها قابلخوانش و بررسی است. این سبک درغایت بهدنبال یافتن چگونگی بیان امر متعالی و امر معنوی در سینماست. در این پژوهش ابتدا، اثر و نویسنده معرفی شده و سپس، تمامی مفاهیم موجود در کتاب با عنایت به هر دو ویرایش آورده شده است. درنهایت، این کتاب در زوایای مختلف به بوتۀ نقد کشیده شده است. نتایج نشان خواهد داد که عمدۀ نقدهای وارد بر پیکرۀ این کتاب را میتوان در سطوح روش و محتوا مشاهده کرد.
فلسفه
حسن فتحی
چکیده
کتاب افلاطون: واسازی یک افسانۀ فلسفی، نوشتۀ شروین وکیلی، درصدد مبرهن‌ساختن این مدعاست که چهره‌‌‌ای از افلاطون که به‌اصطلاح افلاطون‌‌‌شناسان غربی و ایرانی برای ما ترسیم کرده‌‌‌اند واقعیت تاریخی ندارد. وکیلی در بخش‌‌‌های نه‌گانۀ کتابش افلاطونی را به ما معرفی میکند که از رذایل اخلاقی و سیاسی چیزی کم ندارد؛ و نیز افلاطونی ...
بیشتر
کتاب افلاطون: واسازی یک افسانۀ فلسفی، نوشتۀ شروین وکیلی، درصدد مبرهن‌ساختن این مدعاست که چهره‌‌‌ای از افلاطون که به‌اصطلاح افلاطون‌‌‌شناسان غربی و ایرانی برای ما ترسیم کرده‌‌‌اند واقعیت تاریخی ندارد. وکیلی در بخش‌‌‌های نه‌گانۀ کتابش افلاطونی را به ما معرفی میکند که از رذایل اخلاقی و سیاسی چیزی کم ندارد؛ و نیز افلاطونی را که کاملاً دستپروردۀ ایرانیان و درعینحال ناسپاس به آنهاست. افلاطون وکیلی اشرافی متعصب، جاهطلب توطئهگر، تحریفکنندۀ تعلیمات نظری و عملی بینقص ایرانیان است. وکیلی دادههای تاریخی فراوانی را برای مدعاهای خود ارائه میکند، اما خوانندۀ آشنا با افلاطون بهجرئت میتواند بگوید که او تصور جامع و اصیل و عمیقی از تعلیمات افلاطون ندارد. تفسیرها و تحلیلهای او در خیلی جاها غیرمحققانه و در برخی جاها بهطرز افتضاحآمیزی نادرستاند.
مدیریت و سیاست‌گذاری
یعقوب مهارتی؛ فاطمه بیگی نصرابادی
چکیده
مرور انتقادی اولین گام در شناخت دقیق و عمیق تئوری‌ها و مدخلی برای ورود به نظریه‌پردازی در حوزه‌ای خاص است. هدف این مقاله تأکید بر گسترش فرهنگ نقد در ادبیات سازمان و مدیریت و مرور انتقادی مدل مدیریت استراتژیک برایسون بهمنزلۀ نمونه‌ای از نقد تئوری‌هاست، چراکه مدل برایسون در زمینۀ برنامه‌ریزی راه‌بردی در سازمان‌های عمومی ...
بیشتر
مرور انتقادی اولین گام در شناخت دقیق و عمیق تئوری‌ها و مدخلی برای ورود به نظریه‌پردازی در حوزه‌ای خاص است. هدف این مقاله تأکید بر گسترش فرهنگ نقد در ادبیات سازمان و مدیریت و مرور انتقادی مدل مدیریت استراتژیک برایسون بهمنزلۀ نمونه‌ای از نقد تئوری‌هاست، چراکه مدل برایسون در زمینۀ برنامه‌ریزی راه‌بردی در سازمان‌های عمومی و غیرانتفاعی یکی از شناختهشدهترین مطالعات است و تاکنون مطالعات پژوهشی و همچنین برنامهریزیهای راه‌بردی متعددی در سازمان‌های عمومی و غیرانتفاعی از این مدل استفاده کرده‌‌‌اند. این پژوهش با بهرهگیری از روش نقد تلفیقی به تحلیل و واکاوی این مدل پرداخته است که براساس ویژگی‌های محتوایی، روششناسی، تاریخی، و همچنین زندگی شخصی و حرفهای نظریهپردازان به واکاوی و نقد میپردازد. نتایج پژوهش نقاط قوت و ضعف مدل را، بهخصوص به‌لحاظ محتوایی و روششناسی، موردبحث قرار میدهد و تأثیرات بسترهای فکری، اجتماعی، تاریخی، و زندگی شخصی نظریهپرداز در مدل را تبیین و دربارۀ کاربرد مدل در سازمان‌های ایرانی بحث میکند.
