فلسفه
زهره سعیدی
دوره 17، شماره 5 ، آبان 1396، ، صفحه 71-85
چکیده
فلسفۀ اشراق به‌سان اندیشه‌ای نو و روشن‌گر در تاریخ فلسفۀ اسلامی رخ‌نمایی میکند. ورود به حوزة فلسفۀ اسلامی بدون فربه‌کردن وجود از این چشمه‌سار کامل نمی‌شود. کتاب حاضر، بهمثابة روشن‌کنندة مبانی اساسی فلسفۀ اشراق، گامی در راه فهم توصیفی و تحلیلی حکمت اشراق است. نویسنده در این اثر تلاش کرده است با تأکید بر کتاب حکمة‌الاشراقِ ...
بیشتر
فلسفۀ اشراق به‌سان اندیشه‌ای نو و روشن‌گر در تاریخ فلسفۀ اسلامی رخ‌نمایی میکند. ورود به حوزة فلسفۀ اسلامی بدون فربه‌کردن وجود از این چشمه‌سار کامل نمی‌شود. کتاب حاضر، بهمثابة روشن‌کنندة مبانی اساسی فلسفۀ اشراق، گامی در راه فهم توصیفی و تحلیلی حکمت اشراق است. نویسنده در این اثر تلاش کرده است با تأکید بر کتاب حکمة‌الاشراقِ سهروردی نظام فلسفی شیخ اشراق را ارائه و تحلیل کند. بدین منظور، داوری‌های شیخ اشراق دربارة موضوعات فلسفه را، که درواقع نقدها و پاسخ‌های شیخ اشراق به دیدگاه مشائیان است، عرضه و تحلیل کرده است. مقالة پیش رو سعی دارد کتاب حاضر را بهاجمال معرفی کند، به پیشینة آثاری از این دست اشاره کند، و در دو بخش صوری و محتوایی ابعاد شکلی و محتوایی اثر را تحلیل کند. ازاینرو، با هدف بررسی و نقد آن، نقاط قوت و ضعف آن را نشان می‌دهد و به طرح پیشنهادهایی برای اصلاح آن بسنده میکند.
باستان شناسی
سیدمهدی موسوی نیا
چکیده
کتاب بازنگری نیشابور: لایه نگاری و سفال‌های کهندژ دربارة نتایج مطالعات آزمایشگاهی روی برخی داده‌های باستان شناسی نیشابور است. در این کتاب تاریخ شکل گیری و تحول تاریخی نیشابور و جایگاه این شهر در بافتار خراسان بزرگ بر اساس مطالعات ترمولومینسانس، آرکئو مغناطیس و رادیو کربن بررسی شده است. پرسش محوری پژوهش حاضر این است که روکو رانته ...
بیشتر
کتاب بازنگری نیشابور: لایه نگاری و سفال‌های کهندژ دربارة نتایج مطالعات آزمایشگاهی روی برخی داده‌های باستان شناسی نیشابور است. در این کتاب تاریخ شکل گیری و تحول تاریخی نیشابور و جایگاه این شهر در بافتار خراسان بزرگ بر اساس مطالعات ترمولومینسانس، آرکئو مغناطیس و رادیو کربن بررسی شده است. پرسش محوری پژوهش حاضر این است که روکو رانته و آنابل کولینه چگونه بر اساس مطالعات باستان سنجی به بازنگری تاریخ نیشابور دست زده‌اند. دو پرسش فرعی مقاله نیز چنین است: آیا نویسندگان کتاب توانستند به شیوه‌ای علمی مباحث و رویکردهای مورد پژوهش را بررسی نمایند؟ این کتاب تا چه اندازه از کارآمدی لازم برای رفع ابهامات و پرسش‌های موجود در ذهن مخاطبان ایرانی و خارجی برخوردار است؟ رویکرد پژوهش حاضر تفسیر انتقادی و شیوة گردآوری داده‌های پژوهش، میدانی و کتابخانه‌ای است. در راستای پاسخ به پرسش‌های طرح شده، ایدة نویسندگان در فصول مختلف کتاب مورد نقد و بررسی قرار گرفته است. در ادامه در دو مبحث جداگانه کتاب حاضر از منظر شکلی و محتوایی مورد نقد و ارزیابی قرار گرفته است.
زبان‌شناسی و زبان‌های باستانی
محمدحسین رمضان کیایی؛ ایمان منسوب بصیری
دوره 14، شماره 32 ، آذر 1393، ، صفحه 73-85
چکیده
چکیدهالساندرو بائوزانی (Alessandro Bausani)، از مستشرقان بزرگ اروپا و بزرگترین اسلامشناس ایتالیا، از جمله محققانی است که دستی در استشراق دارند. این محقق شهیر، علاوه بر آثار متعدد دربارۀ ایران و اسلام، ترجمه و تفسیر مختصری از قرآن به زبان ایتالیایی انجام داده است که از معروفترین ترجمههای اروپایی قرآن، و از منابع به‌نام خاورشناسان ...
بیشتر
چکیدهالساندرو بائوزانی (Alessandro Bausani)، از مستشرقان بزرگ اروپا و بزرگترین اسلامشناس ایتالیا، از جمله محققانی است که دستی در استشراق دارند. این محقق شهیر، علاوه بر آثار متعدد دربارۀ ایران و اسلام، ترجمه و تفسیر مختصری از قرآن به زبان ایتالیایی انجام داده است که از معروفترین ترجمههای اروپایی قرآن، و از منابع به‌نام خاورشناسان مغربزمین بهشمار میرود. حواشی و تفسیر بائوزانی بر قرآن، به سبب دقت و اختصار و بیان موجزی که در ذکر دیدگاههای گوناگون مفسران و دقایق آیات قرآن به‌کار برده در میان آثار خاورشناسان و اسلامپژوهان بیمانند است.در این مقاله، سعی شده این ترجمه و تفسیر با بررسی شواهدی از آن کتاب ارزیابی و آرای مترجم آن نقد و بررسی شود. در این زمینه، گاه مباحث فقهاللغوی نیز با توجه به اساس رومانس ترجمۀ بائوزانی به‌دقت بررسی میشود تا فضایی که در ذهن خوانندۀ غربی از خواندن تحقیق بائوزانی ایجاد میشود ملموستر باشد.
زبان و ادبیات عربی
لیلا جمشیدی
دوره 17، شماره 1 ، فروردین 1396، ، صفحه 73-95
چکیده
نقد و بررسی پژوهشهایی درزمینة زندگی شخصیتهای ادبی و تأثیر آثار آنان در ادبیات از جایگاه والایی برخوردار است؛ بهویژهآنکه این نقد و بررسیها نقش مؤثری در پیشبرد اهداف آموزشی ایفا میکند. این‌‌گونه نقدها، گذشتهازآنکه موجب پیراستگی این آثار و مقبولیت بیشتر آنان میشود، راه را برای ...
بیشتر
نقد و بررسی پژوهشهایی درزمینة زندگی شخصیتهای ادبی و تأثیر آثار آنان در ادبیات از جایگاه والایی برخوردار است؛ بهویژهآنکه این نقد و بررسیها نقش مؤثری در پیشبرد اهداف آموزشی ایفا میکند. این‌‌گونه نقدها، گذشتهازآنکه موجب پیراستگی این آثار و مقبولیت بیشتر آنان میشود، راه را برای پژوهشهای کاربردی در این زمینه نیز هموار میکند. از میان این آثار کتاب أمراء الشعر العربی فی العصر العباسی ازجمله آثاری است که نویسندۀ آن کوشیده است با انتخاب برگزیدگانی از شاعران عصر عباسی و بررسی ویژگی‌های شعری آنان شعر این دوره را بررسی و تحلیل کند. نگارنده در مقالۀ حاضر بر آن است که، پس از مقدمه‌ای درباب اهمیت نقد پژوهش‌ها و کتاب‌های ادبی، به معرفی جایگاه و هدف این کتاب بپردازد و با بررسی ساختاری و محتوایی به بیان ویژگیها و کاستی‌های محتوایی و نگارشی آن بپردازد. ازآنجاکه نویسندۀ این کتاب با هدف سوقدادن علاقهمندان ادبیات به حوزۀ پژوهش علمی ــ ادبی آن را منطبق با برخی تکنیکهای آموزشی تألیف کرده است، بهنظر میرسد این کتاب پس از بازنگری و رفع کاستیها به‌عنوان منبع تدریس در مقطع کارشناسیارشد کارآیی مطلوب را داشته باشد.
زبان و ادبیات عربی
محمودرضا توکلی محمدی
چکیده
مقالة حاضر به بررسی و نقد کتاب الأدب المصری فی ظلّ الحُکم العثمانی، نوشتة محمد سیدکیلانی، نویسندة معاصر مصری (1912- 1998)، پرداخته است. روش کار نقد شکلی و محتوایی است و نقاط ضعف و قوت اثر در این زمینه مشخص شده است. با‌توجه‌به نتایج این پژوهش، کتاب حاضر متأسفانه هم در شکل ظاهری و هم در محتوا ضعف‌های عمده‌ای دارد که برخی از مهمترین آنها ...
بیشتر
مقالة حاضر به بررسی و نقد کتاب الأدب المصری فی ظلّ الحُکم العثمانی، نوشتة محمد سیدکیلانی، نویسندة معاصر مصری (1912- 1998)، پرداخته است. روش کار نقد شکلی و محتوایی است و نقاط ضعف و قوت اثر در این زمینه مشخص شده است. با‌توجه‌به نتایج این پژوهش، کتاب حاضر متأسفانه هم در شکل ظاهری و هم در محتوا ضعف‌های عمده‌ای دارد که برخی از مهمترین آنها عبارت‌اند از نداشتن توجه کافی به قواعد نگارش زبان عربی، بهره‌نبردن مناسب از علائم سجاوندی، رعایت‌نکردن تناسب حجمی باب‌های کتاب، هم‌پوشانی برخی از باب‌ها، ارائة قضاوت‌های یک‌جانبه و جهت‌دار و به‌دور از روحیة بحث علمی، نبود ارجاع‌دهی و رعایت امانت علمی، وجود توضیحات و ارائة مطالب غیرمرتبط باعنوان کتاب، توضیح ناکافی برخی از قسمت‌های کتاب به‌ویژه در باب‌های پنجم و ششم، نداشتن فهرست منابع و اعلام، ضعف تحلیل، و پنهان‌بودن شخصیت علمی نگارنده. با‌توجه‌به مطالب یادشده، کتاب حاضر شایستگی استفاده بهمنظور منبع درسی یا کمک درسی در درس تاریخ ادبیات دورة عثمانی را ندارد، اما منبعی برای مطالعه و نقد دانشجویان تحصیلات تکمیلی پیش‌نهاد میشود.
زبان و ادبیات فارسی
سهیلا فرهنگی
دوره 14، شماره 30 ، خرداد 1393، ، صفحه 75-88
چکیده
چکیده دستور زبان فارسی از دیدگاه رده‌شناسی نوشتة شهرزاد ماهوتیان و ترجمة مهدی سمائی، از سلسله‌کتاب‌هایی است که بهمنظور مقایسة زبان‌های گوناگون و بررسی آنها، براساس معیارهای جهانی و فراگیر و فراهم‌کردن داده‌هایی واحد و نظام‌مند برای محققان زبان‌شناسی نظری و پژوهشگران رده‌شناسی نوشته شده است. این کتاب، از بعد پژوهشی کتاب ...
بیشتر
چکیده دستور زبان فارسی از دیدگاه رده‌شناسی نوشتة شهرزاد ماهوتیان و ترجمة مهدی سمائی، از سلسله‌کتاب‌هایی است که بهمنظور مقایسة زبان‌های گوناگون و بررسی آنها، براساس معیارهای جهانی و فراگیر و فراهم‌کردن داده‌هایی واحد و نظام‌مند برای محققان زبان‌شناسی نظری و پژوهشگران رده‌شناسی نوشته شده است. این کتاب، از بعد پژوهشی کتاب ارزش‌مندی است، اما در ابعاد ظاهری و ساختاری و محتوایی، کاستی‌هایی دارد که در این مقاله به آنها پرداخته میشود. از آنجا که این کتاب، برای واحد درسیِ ساخت زبان فارسی در مقطع کارشناسی ارشد رشتة زبان‌شناسی همگانی دانشگاه پیام نور تدریس میشود، ضرورت دارد که در چاپ‌های بعدی به‌دقت بازنگری شود.
علوم سیاسی
فرهاد دانش‌نیا
دوره 16، شماره 39 ، خرداد 1395، ، صفحه 75-99
چکیده
چکیدهنوسنت‌گرایی یا نوکلاسیسم در روابط بین‌الملل به پویش فکری آن دسته اندیشمندانی اطلاق میشود که با حفظ هستة مقاوم یا کمربند حفاظتی نظریات کلاسیک می‌کوشند این نظریات را در چهارچوب پوشش دادن به تحولات نوین روزآمد کنند. واقع‌گرایی پایدارترین سنت نظری روابط بین‌الملل است که اندیشمندان گوناگونی را در چهارچوب سنت کلاسیک و ...
بیشتر
چکیدهنوسنت‌گرایی یا نوکلاسیسم در روابط بین‌الملل به پویش فکری آن دسته اندیشمندانی اطلاق میشود که با حفظ هستة مقاوم یا کمربند حفاظتی نظریات کلاسیک می‌کوشند این نظریات را در چهارچوب پوشش دادن به تحولات نوین روزآمد کنند. واقع‌گرایی پایدارترین سنت نظری روابط بین‌الملل است که اندیشمندان گوناگونی را در چهارچوب سنت کلاسیک و شق نوین آن، یعنی نوواقع‌گرایی و نیز واقع‌گرایی نوکلاسیک، در بر می‌گیرد. جان واسکوئز از جمله اندیشمندان واقع‌گرای نوکلاسیک روابط بین‌الملل است که در مطالعاتش گزاره‌های جدی‌ای دربارة جایگاه و موقعیت واقع‌گرایی بهمثابة یک پارادایم در حوزة نظری روابط بین‌الملل مطرح میکند. بهنظر واسکوئز، واقع‌گرایی به‌‌منزلة پارادایم زمینة شکل‌گیری علم تجربی و نه هنجاری و تاریخی در روابط بین‌الملل را فراهم کرده است. برآیند این وضعیت از نظر وی تاکنون نوعی اجماع دربارة تصویری از سیاست جهانی و تحقیق پیرامون آن در حوزة نظریه‌پردازی بوده است. از نظر واسکوئز، به‌رغم شکل‌گیری وضعیت متکثر در تاریخ اندیشة نظری روابط بین‌الملل، واقع‌گرایی در این زمینه کماکان بی‌رقیب بوده و برنامة تحقیقاتی‌اش موقعیت هژمونیک دارد. مقالة حاضر، ضمن واکاوی مبانی فکری فلسفی و تطور اندیشة واسکوئز، برخی از کاستی‌های فرانظری و نیز عملی مفصل‌بندی وی از فرایند نظریه‌پردازی روابط بین‌الملل را آشکار میکند.
روش‌شناسی
مسلم طاهری کل کشوندی؛ یحیی بوذری‌نژاد
دوره 17، شماره 2 ، خرداد 1396، ، صفحه 75-93
چکیده
این پژوهش درصدد تحلیل و ارزیابی آرای محمدعابد الجابری درمورد تعامل فلسفه و شریعت در کتاب ما و میراث فلسفی‌مان است تا ذهنیتی روشن دربارۀ آرای او به‌دست آید. همچنین، به تحلیل بیرونی و خاستگاه اثر حاضر نیز می‌پردازد؛ زیرا عوامل غیرمعرفتی مؤثر بر شکل‌گیری اندیشه، یکی از مهمترین مؤلفه‌های پژوهشی است که لازم است در بررسی آرای ...
بیشتر
این پژوهش درصدد تحلیل و ارزیابی آرای محمدعابد الجابری درمورد تعامل فلسفه و شریعت در کتاب ما و میراث فلسفی‌مان است تا ذهنیتی روشن دربارۀ آرای او به‌دست آید. همچنین، به تحلیل بیرونی و خاستگاه اثر حاضر نیز می‌پردازد؛ زیرا عوامل غیرمعرفتی مؤثر بر شکل‌گیری اندیشه، یکی از مهمترین مؤلفه‌های پژوهشی است که لازم است در بررسی آرای متفکران موردبررسی قرار گیرد. در این بخش عوامل، زمینه‌ها، و خاستگاه علمی، فکری، و اجتماعی اثر و مؤلف آن، که فضای محیطی شکل‌گیری اثر را پدید آورده‌اند، بهاجمال بررسی میشود. در ادامۀ بحث به تحلیل درونی و جایگاه اثر خواهیم پرداخت که در این بخش، موضوعات اصلی و کانونی، مبانی فلسفی و روش‌شناختی، پیش‌فرض‌ها، نظریۀ مطرح در اثر، شیوة استدلال و منطق حاکم بر اثر، آثار و دستاوردهای نظریۀ مطرح و نیز منابع و استنادات اثر معرفی و تحلیل میشود. در مهمترین بخش مقالۀ حاضر اثر جابری نقد و ارزیابی خواهد شد. در این بخش، تأملاتی نهایی درخصوص محتوای اثر و ارزیابی ساختاری و روش‌شناختی آن میشود.
زبان و ادبیات عربی
سید علی سراج
دوره 18، شماره 4 ، تیر 1397، ، صفحه 75-96
چکیده
اسطوره‌ها برپایۀ فطرت آدمیان شکل می‌گیرند و در هر دوره سیلانی دارند و در ذهن و زبان مردم جاری می‌شوند؛ ازاینرو، باید اسطوره را فصل جدایی‌ناپذیر ادبیات دانست. شاعران و ادیبان هرگاه آمال و آرزوهای ملت خود را در خطر می‌دیدند به اسطوره روی می‌آوردند. یکی از پرتحول‌ترین دوره‌های ادبی در ادبیات فارسی و عربی دورة معاصر است که با ...
بیشتر
اسطوره‌ها برپایۀ فطرت آدمیان شکل می‌گیرند و در هر دوره سیلانی دارند و در ذهن و زبان مردم جاری می‌شوند؛ ازاینرو، باید اسطوره را فصل جدایی‌ناپذیر ادبیات دانست. شاعران و ادیبان هرگاه آمال و آرزوهای ملت خود را در خطر می‌دیدند به اسطوره روی می‌آوردند. یکی از پرتحول‌ترین دوره‌های ادبی در ادبیات فارسی و عربی دورة معاصر است که با بررسی آثار و افکار شاعران این دو سرزمین میتوان دریافت که تحت‌تأثیر عواملی هم‌چون تحولات سیاسیـ اجتماعی، نفوذ استکبار، فشار استبداد داخلی، و ... شاعرانی چون قروی، فؤاد خطیب، و خلیل حاوی از لبنان و فرخی یزدی، ملک‌الشعرای بهار، منوچهر آتشی، و ... از ایران بهمنظور شکل‌دهی وطنی با جلوه‌های ملی و مبارزه با استبداد و احیای هویت ملی سروده‌های خود را با اسطوره‌گرایی عجین کرده‌اند. در پژوهش حاضر، جلوه‌های اسطوره در شعر خلیل حاوی (1919-1982 م) و منوچهر آتشی (1310-1384 ش) با روش توصیفیـ تحلیلی و برپایۀ مکتب ادبیات تطبیقی آمریکایی بررسی میشود. توجه به کارکرد اسطوره به‌عنوان ابزاری برای بیداری ملت و توجه به جنبه‌هایی از میراث کهن اسطوره‌های فارسی و عربی و اساطیر یونانی که انسان معاصر را به مقاومت و ایستادگی دربرابر ظلم و ستم فرامی‌خواند، مهمترین وجوه همانندی و تشابه در شعر دو شاعر است.
روش‌شناسی
آرش موسوی؛ محمد امین برادران نیکو
چکیده
در این مقاله می‌خواهیم به معرفی، نقد، و بررسی کتاب در جست‌وجوی روش نوشتة جان لا و ترجمة مجتبی عزیزی بپردازیم. جان لا این کتاب را با عنوان After Method در سال 2004 نوشته و انتشارات راتلج آن را منتشر کرده است. در جست‌وجوی روش خواستار تحولی عمیق در روش‌شناسی است و به نقد هستی‌شناسی و معرفت‌شناسی رایج می‌پردازد. در مقدمة مقاله، به زمینة ...
بیشتر
در این مقاله می‌خواهیم به معرفی، نقد، و بررسی کتاب در جست‌وجوی روش نوشتة جان لا و ترجمة مجتبی عزیزی بپردازیم. جان لا این کتاب را با عنوان After Method در سال 2004 نوشته و انتشارات راتلج آن را منتشر کرده است. در جست‌وجوی روش خواستار تحولی عمیق در روش‌شناسی است و به نقد هستی‌شناسی و معرفت‌شناسی رایج می‌پردازد. در مقدمة مقاله، به زمینة نظری پیدایش کتاب، ایده‌های اصلی آن، و معرفی مؤلف و مترجم اشاره میشود. درادامه، کتاب از دو جهت صوری و محتوایی موردنقد قرار می‌گیرد. از جهت صوری برخی نکات نگارشی، حروف‌چینی، صفحه‌آرایی، و اشتباهات تایپی بیان میشود. در بخش محتوایی، ابتدا ترجمة اصطلاحات تخصصی متن موردبحث قرار می‌گیرد. سپس جملاتی از کتاب انتخاب شده که ترجمة آن فهم مطلب را دشوار کرده است. میان متن اصلی و متن ترجمه مقایسه‌هایی صورت گرفته و اشکالات ترجمه نشان داده شده است. پس از آن پیش‌نهاداتی نیز ارائه شده است. ترجمۀ چنین آثار بدیعی، ازیک‌سو، ادبیات بحث به زبان فارسی را گسترده و غنی می‌سازد و ازسوی‌دیگر، همواره با دشواری‌هایی روبه‌رو است. ابهام در ترجمة برخی اصطلاحات تخصصی و ناتوانی در انتقال درست مفاهیم به خواننده مشکلات اصلی ترجمه است.
اقتصاد
منصور زراء نژاد
دوره 13، شماره 27 ، شهریور 1392، ، صفحه 77-88
چکیده
چکیده هدف این مقاله بحث در مورد آموزش اقتصاد خرد با رویکرد بومی سازی و نوین‌سازی است. از آنجا که علم اقتصاد دایماً در تحول و پیشرفت است، تحقق این هدف الزاماً مستلزم نوین‌سازی مستمر است. بنابراین، تدریس اقتصاد با رویکرد بومی‌سازی و نوین‌سازی ضرورتی اجتنابناپذیر است. بومی‌سازی اقتصاد در هر جامعه، مستلزم توجه محوری به ساختار، ...
بیشتر
چکیده هدف این مقاله بحث در مورد آموزش اقتصاد خرد با رویکرد بومی سازی و نوین‌سازی است. از آنجا که علم اقتصاد دایماً در تحول و پیشرفت است، تحقق این هدف الزاماً مستلزم نوین‌سازی مستمر است. بنابراین، تدریس اقتصاد با رویکرد بومی‌سازی و نوین‌سازی ضرورتی اجتنابناپذیر است. بومی‌سازی اقتصاد در هر جامعه، مستلزم توجه محوری به ساختار، شرایط و واقعیتهای اقتصادی و توجه به ارزشهای آن جامعه است. این الزام در جوامع اسلامی، در عمل، به مفهوم لزوم تدریس اقتصاد با رویکرد اسلامی است. موفقیت در این امر مستلزم وجود اقتصاددانان اسلامشناس با سابقۀ تدریس و تحقیق کافی و مؤثر و تدوین متون و مواد درسی مناسب و کافی است. بر اساس نتایج این مطالعه، تدریس باید با بررسی و نقد مفهوم انسان اقتصادی آغاز گردد؛ سپس، برخی از ملاحظات روش‌شناختی مورد بررسی قرارگیرد. در این زمینه، لازم است که نظریات علمی به عنوان مجموعه‌ای از گزاره‌های تبیینکنندۀ روابط علّی پدیده ها شامل پیش‌فرض‌ها، گزاره های ارزشی و گزاره‌های توصیفی معرفی شوند. باورهای دینی و ارزشهای اخلاقی در ساختار پیش‌فرض‌ها و تکوین نظریات علمی کاملاً مؤثر هستند. همچنین، باید روش تفکر اقتصادی و شیوۀ به کارگیری رویکردهای خلاق آموزش داده شود و از ترویج صرف نظریه های اقتصادی احتراز گردد. نباید به پیش فرضها و رویکردهای تحلیلی مسلط، ندانسته اعتباری ایدئولوژیک بخشید و بدون تأمل آنها را پذیرفت و ترویج داد. برخلاف ادعای مسلط در ادبیات اقتصادی، رفتار واقعی انسان بهشدت تحت‌تأثیر ملاحظات اخلاقی و برگرفته از مجموعۀ بسیار غنی از ارزشها و ترجیحات است. شواهد تجربی نیز نشاندادهاست که در جوامع پیشرفته ای مانند امریکا، آلمان، روسیه و جوامعی مانند قبایل کوچروی اندونزی، رفتار مردم بر مبنای خودخواهی نیست. در شرایط موجود، با توجه به اقبال نسبی به رویکردهای اخلاقمدارانه و دینی به اقتصاد و تقاضای روزافزون جوامع اسلامی برای تدوین و تدریس اقتصاد با رویکرد اسلامی، باید تلاش مؤثر کرد تا متون اقتصادی با رویکردی اسلامی تدوین شود. در این ارتباط، تنظیم و ارائۀ سرفصل‌های دروس اقتصاد، به‌ویژه اقتصاد خرد، با رویکرد اسلامی برای تدریس در رشتۀ اقتصاد در مقاطع کارشناسی و بالاتر بسیار مهم و لازم می نماید.
زبان‌های خارجی
امیر زندمقدم؛ آریا رحیمی گل‌خندان
دوره 15، شماره 36 ، آبان 1394، ، صفحه 77-104
چکیده
با توجه به تحولات اخیر آموزش زبان انگلیسی و بازتاب آن در کتابها و مواد آموزشی مدارس کشور، مقالة حاضر کتاب زبان انگلیسی پایة هفتم را از نقطه‌‌نظر رویکرد فعالیتمحور به آموزش و طراحی درس بررسی میکند. بدین منظور، با استفاده از چهارچوب نظری کلی فعالیت الیس (2003)، تمرین‌‌های هشت درس تحلیل شدند و سپس بر اساس معیارهای این چهارچوب ...
بیشتر
با توجه به تحولات اخیر آموزش زبان انگلیسی و بازتاب آن در کتابها و مواد آموزشی مدارس کشور، مقالة حاضر کتاب زبان انگلیسی پایة هفتم را از نقطه‌‌نظر رویکرد فعالیتمحور به آموزش و طراحی درس بررسی میکند. بدین منظور، با استفاده از چهارچوب نظری کلی فعالیت الیس (2003)، تمرین‌‌های هشت درس تحلیل شدند و سپس بر اساس معیارهای این چهارچوب ماهیت آنها مطالعه شد. بر اساس یافتههای این مطالعه، فقط 16 عدد از مجموع 57 عدد (28%) تمرین این کتاب ساختار و ماهیت فعالیتمحور داشتند. بنابراین، بر اساس این یافته‌‌ها میتوان بیان کرد که اثر مورد مطالعه از رویکرد فعالیتمحور پیروی نکرده است. استفاده نکردن از درون‌داد واقعی، کمبود فرصت‌‌های تعامل بین زبانآموزان، و همچنین تمرین‌‌های متعدد فاقد فراورده‌‌های مفید از دلایل اصلی فاصله گرفتن ساختار این اثر از رویکرد فعالیتمحور و اثربخشی مختصر این کتاب است.
علوم سیاسی
الهام رسولی ثانی‌آبادی
دوره 16، شماره 41 ، مهر 1395، ، صفحه 77-96
چکیده
چکیدهبا بروز انقلاب رفتاری در دهه‌های 1950 و 1960 رشته روابط بین‌الملل (International Relations) به‌عنوان یکی از رشته‌های مهم علوم انسانی دچار یک شکاف درون‌رشته‌ای شد و به دو زیرشاخه مهم تجزیه و تحلیل سیاست خارجی (Foreign Policy Analysis) و سیاست بین‌الملل (International Politics) با هویت‌هایی متمایز تقسیم شد. در مرکز این تقسیم‌بندی دولت (State) قرار داشت که هر یک ...
بیشتر
چکیدهبا بروز انقلاب رفتاری در دهه‌های 1950 و 1960 رشته روابط بین‌الملل (International Relations) به‌عنوان یکی از رشته‌های مهم علوم انسانی دچار یک شکاف درون‌رشته‌ای شد و به دو زیرشاخه مهم تجزیه و تحلیل سیاست خارجی (Foreign Policy Analysis) و سیاست بین‌الملل (International Politics) با هویت‌هایی متمایز تقسیم شد. در مرکز این تقسیم‌بندی دولت (State) قرار داشت که هر یک از این زیر شاخه‌ها سعی می‌کردند از منظر و سطحی متفاوت به آن بپردازند. در همین راستا بسیاری چه در قالب کتاب و یا مقاله در زمینه تجزیه و تحلیل سیاست خارجی دولت‌ها به‌طور کل و یا به‌طور موردی و خاص به‌رشته تحریر درآمده‌اند. یکی از این آثار کتاب الگوهای تصمیم‌گیری در سیاست خارجی ایران نوشته سیدرضا موسوی‌نیا است که در این مقاله بررسی و نقد خواهد شود. لذا ابتدا در مقدمه به معرفی کلی اثر و شناسایی مولف پرداخته خواهد شد، سپس در مبحث دوم در دو محور جداگانه به بررسی امتیازات شکلی و محتوایی اثر و نهایتا در مبحث سوم با دیدی انتقادی به بررسی کاستی‌های شکلی و محتوایی کتاب مربوطه پرداخته خواهد شد، نتیجه نیز مبحث پایانی این پژوهش را به خود اختصاص خواهد داد.
فلسفه
عطیه زندیه
دوره 18، شماره 7 ، مهر 1397، ، صفحه 77-100
چکیده
هر علمی ازطریق مبانی آن شناخته میشود. یکی از مبانی علم که در شناخت آن بسیار اثرگذار است «غایت» علم است. در فلسفه نیز فلاسفه براساس تعریفی که از آن دارند غایتی برای فلسفه در نظر می‌گیرند. در این مقاله بر نظر ویتگنشتاین درمورد غایت فلسفه تمرکز شده است. محور اصلی برای وصول به این مقصد کتاب ویتگنشتاین و غایت فلسفه: نه نظریه و نه درمان، ...
بیشتر
هر علمی ازطریق مبانی آن شناخته میشود. یکی از مبانی علم که در شناخت آن بسیار اثرگذار است «غایت» علم است. در فلسفه نیز فلاسفه براساس تعریفی که از آن دارند غایتی برای فلسفه در نظر می‌گیرند. در این مقاله بر نظر ویتگنشتاین درمورد غایت فلسفه تمرکز شده است. محور اصلی برای وصول به این مقصد کتاب ویتگنشتاین و غایت فلسفه: نه نظریه و نه درمان، اثر دنیل هوتو، است که وی در آن «غایت فلسفه» ازنظر ویتگنشتاین را بیان میکند. هوتو بحث خود را از منطق آغاز میکند. سپس تفاسیر قدیمی‌تر درخصوص غایت فلسفه درنظر ویتگنشتاین را مطرح میکند و آنها را به‌چالش می‌کشد. وی ابتدا تفسیر نظریه‌ای و مابعدالطبیعی وسپس تفسیر درمانی را، که بنابرآن بسیاری از ملاحظات رساله بی‌معناست، نفی میکند و درپایان، تفسیری نو از غایت فلسفه درنظر ویتگنشتاین ارائه میکند که مبتنی‌بر توصیف، و براساس عمل‌گرایی در زندگی روزمره است. البته به این تفسیر هوتو نیز انتقاداتی وارد است و لازم است تا برخی مؤلفه‌های آن بازبینی شود.
اقتصاد
علی سعیدی
چکیده
کتاب دانش مالی رفتاری و مدیریت دارایی نوشتۀ میشل پمپین و ترجمۀ احمد بدری است که در آن تلاش شده است کاستی‌های رفتار سرمایه‌گذاری در مالی کلاسیک، که با محوریت انسان اقتصادی عقلانی مدل‌سازی شده است، با رویکرد روان‌شناختی نشان داده شود. مهمترین مشخصۀ کتاب پررنگ‌بودن جنبه‌های کاربردی آن است و از این نظر میتوان آن را به‌عنوان ...
بیشتر
کتاب دانش مالی رفتاری و مدیریت دارایی نوشتۀ میشل پمپین و ترجمۀ احمد بدری است که در آن تلاش شده است کاستی‌های رفتار سرمایه‌گذاری در مالی کلاسیک، که با محوریت انسان اقتصادی عقلانی مدل‌سازی شده است، با رویکرد روان‌شناختی نشان داده شود. مهمترین مشخصۀ کتاب پررنگ‌بودن جنبه‌های کاربردی آن است و از این نظر میتوان آن را به‌عنوان کتابچۀ راه‌نمای مشاوران سرمایه‌گذاری (که تخصص اصلی نویسندۀ کتاب است) نامید. بیش‌ترین بخش کتاب به معرفی بیست سوگیری رفتاری و شناختی سرمایه‌گذاران و ارائۀ آزمون‌ها و مطالعات موردی برای شناسایی این سوگیری‌ها اختصاص دارد. متن ترجمه نسبتاً روان است، اما کاستی‌هایی در زمینۀ علائم نگارشی دارد. مهمترین اشکال در ترجمۀ کتاب انتخاب معادل‌های نامأنوس، بی‌معنا، و بعضاً نادرست است که خواننده را در فهم مراد نویسنده دچار سردرگمی میکند. همچنین تأکید بر ابعاد عملیاتی نویسنده را از پرداختن نظام‌مند و منسجم به ابعاد نظری مالی رفتاری غافل کرده است. برخی برداشت‌های کاملاً نادرست از اقتصاد و مالی متعارف ارائه شده است که ازجمله میتوان به برداشت نادرست از منحنی بی‌تفاوتی و ماهیت کار در اقتصاد، نادیده‌گرفتن مناقشات هنجاری دربارۀ عقلانیت اقتصادی، تأکید بر روش‌های اثباتی و تجربی، و غفلت از سوگیری‌های اخلاقی و هنجاری اشاره کرد.
زبان‌های خارجی
کامیار عبدالتاجدینی
دوره 18، شماره 3 ، خرداد 1397، ، صفحه 79-95
چکیده
در این جستار رویکرد آموزشی آقای محمدتقی غیاثی در دو اثر روش نو در آموزش زبان فرانسه و فرانسۀ گام‌به‌گام با نگاهی تخصصی بررسی شده است. به همین منظور، نخست محتوا و شکل این آثار را بررسی و نکات قوت و ضعف و نمونه‌هایی از آنها را ذکر کردیم. سپس با بررسی اظهارات مؤلف در مقدمۀ این آثار و مقایسۀ آن با اصول شیوه‌ها و رویکردهای آموزش زبان ...
بیشتر
در این جستار رویکرد آموزشی آقای محمدتقی غیاثی در دو اثر روش نو در آموزش زبان فرانسه و فرانسۀ گام‌به‌گام با نگاهی تخصصی بررسی شده است. به همین منظور، نخست محتوا و شکل این آثار را بررسی و نکات قوت و ضعف و نمونه‌هایی از آنها را ذکر کردیم. سپس با بررسی اظهارات مؤلف در مقدمۀ این آثار و مقایسۀ آن با اصول شیوه‌ها و رویکردهای آموزش زبان در دنیا نشان دادیم که رویکرد آقای غیاثی همان شیوۀ سنتی یا دستور ـ ترجمه است. سرانجام در بخش پایانی، کیفیت محتوا و نحوۀ آموزش دستور، تلفظ، و واژگان را بررسی کردیم. در این بخش نشان دادیم که هر دو اثر از غنای واژگانی برخوردارند. همچنین با ذکر نمونه‌های عینی نشان دادیم که محتوا با نیاز کوتاه‌‌مدت و بلند‌‌مدت زبانآموزان سازگار نیست، تلفظ در پاره‌ای از موارد به‌شکلی نادرست آموزش داده میشود و محتوای متون برگزیده در پاره‌ای موارد با موضوع دستوری هم‌خوانی ندارند.
علوم سیاسی
سید محمدعلی حسینی‌زاده
دوره 18، شماره 6 ، شهریور 1397، ، صفحه 79-102
چکیده
کتاب زمینه‌های اجتماعی انقلاب ایران نوشتة حسین بشیریه و ترجمة علی اردستانی را انتشارات نگاه معاصر در 1393 ش منتشر کرد. در این کتاب، مؤلف با استفاده از مجموعه‌ای از نظریه‌ها و عمدتاً با گرایش مارکسیستی به بررسی علل، فرایند، و پی‌آمدهای انقلاب ایران پرداخته است. از ویژگی‌های قابل‌تأمل این کتاب طبقاتی‌دیدن منازعات سیاسی در ایران ...
بیشتر
کتاب زمینه‌های اجتماعی انقلاب ایران نوشتة حسین بشیریه و ترجمة علی اردستانی را انتشارات نگاه معاصر در 1393 ش منتشر کرد. در این کتاب، مؤلف با استفاده از مجموعه‌ای از نظریه‌ها و عمدتاً با گرایش مارکسیستی به بررسی علل، فرایند، و پی‌آمدهای انقلاب ایران پرداخته است. از ویژگی‌های قابل‌تأمل این کتاب طبقاتی‌دیدن منازعات سیاسی در ایران و پیوند ایدئولوژی‌ها با طبقات و منافع طبقاتی است. در این مقاله، این کتاب ازمنظر روش، مبنای نظری، و داده‌های تاریخی نقد و بررسی شده است و درمجموع، به این نتیجه میرسد که باوجود کاربرد روش‌های متنوع و استفاده از داده‌ها و مستندات گسترده، این کتاب نتوانسته است تبیین دقیق و جدیدی از پیروزی انقلاب اسلامی و پیدایش اسلام سیاسی و ماهیت دولت در جمهوری اسلامی ایران ارائه کند. در این مقاله علت این ناکامی در دل‌بستگی مؤلف به نظریههای مارکسیستی و تعمیم غیرنقادانة مفاهیم و نظریههای مدرن به جامعة ایران جست‌وجو میشود.
زبان و ادبیات عربی
علیرضا کاهه
دوره 18، شماره 11 ، بهمن 1397، ، صفحه 79-91
چکیده
طیلة القرن الماضی قد جرت تغییرات واسعة وکبیرة علی النثر العربی الحدیث، ولهذا السبب دراسة مراحل نشوئه والتحولات الطارئة علیه، إلی جانب التدقیق وإنعام النظر فی النماذج الموجودة والمقدَّمة فی هذا المجال بحاجة إلی دراسات دقیقة وشاملة، وذلک بسبب الاتساع الجغرافی والمواضیع المطروحة المتعددة فی النثر الحدیث وأنماطه المتعددة. إن کتاب ...
بیشتر
طیلة القرن الماضی قد جرت تغییرات واسعة وکبیرة علی النثر العربی الحدیث، ولهذا السبب دراسة مراحل نشوئه والتحولات الطارئة علیه، إلی جانب التدقیق وإنعام النظر فی النماذج الموجودة والمقدَّمة فی هذا المجال بحاجة إلی دراسات دقیقة وشاملة، وذلک بسبب الاتساع الجغرافی والمواضیع المطروحة المتعددة فی النثر الحدیث وأنماطه المتعددة. إن کتاب دراسات فی الأدب العربی الحدیث (النثر) الذی کتبه الدارسان محمد أحمد ربیع، وسالم أحمد الحمدانی بالاشتراک، أحد الکتب الذی یتطرق إلی النثر الحدیث؛ حیث یسعی الکاتبان إلی رصد مراحل تطور أنواعه المتنوعة وهی: المقالة، والقصة القصیرة، والروایة، والمسرحیة، ومن خلال انتقاء نماذج من کل نوع، والقیام بتحلیلها یقدّمان رؤیتهما النقدیة للقاریء. مع الأخذ بعین الاعتبار السؤال الهام: هل من المطلوب اختیار وتقدیم هذا الکتاب کنص تعلیمیّ لمادة «نصوص النثر فی العصر المعاصر» التی تُعرض علی الطلّاب الإیرانیین فی فرع اللغة العربیة وآدابها لمرحلة اللیسانس؟ یجب القول بأنّ هذا الکتاب لم یتبنّ منحًی واتجاهاً واحداً ومنهجیاً فی تحلیل النصوص علاوة علی عدم شمولیة النماذج المدروسة فیها، ولأجل هذا لا یمکن تقدیمه کمرجع کامل وجامع یلبّی حاجات الطلبة فی هذا المجالإذ لا یمکّنهم بعد قراءة هذا البحث من نقدوتقییم النصوص الحدیثة وفقاً لنظریة خاصة ذات إطار محدد. إن هذا المقال یسعی من ناحیة لتسلیط الضوء علی الجوانب الشکلیة للکتاب، ومن ناحیة أخری یقوم بدراسة مضمونه، وتبیین المحاسن والمساویء والنقائص الموجودة فیه.
علوم اجتماعی
احمد جولائی؛ ابوالفضل حداد
دوره 15، شماره 35 ، شهریور 1394، ، صفحه 81-91
چکیده
هدف از نگارش این مقاله آن است که با معرفی کوتاهِ شکل (فرم) کتاب، به محتوا و درون‌مایه‌های موجود در اثر پرداخته شود و به دور از هر گونه عیب‌جویی، به صورتی هرچند کوتاه، نکات علمی و پژوهشی‌ای را که در آن رعایت نشده است معرفی کند. در ابتدای این تحقیق، با تأکید بر نظریة «مؤلف مرده است» رولان بارت، سعی شده است که با نهایت احترام به مؤلف ...
بیشتر
هدف از نگارش این مقاله آن است که با معرفی کوتاهِ شکل (فرم) کتاب، به محتوا و درون‌مایه‌های موجود در اثر پرداخته شود و به دور از هر گونه عیب‌جویی، به صورتی هرچند کوتاه، نکات علمی و پژوهشی‌ای را که در آن رعایت نشده است معرفی کند. در ابتدای این تحقیق، با تأکید بر نظریة «مؤلف مرده است» رولان بارت، سعی شده است که با نهایت احترام به مؤلف اثر، ملاحظات و تعریف‌های بیهوده کنار گذاشته و با واکاوی‌های لازم، به گونهای شفاف و صریح، نقدی درون‌ماندگار ارائه شود. اما قبل از آن نگاهی اجمالی به انواع هنرها مانند هنر برای هنر، هنر پیرو، و هنر پیشرو داریم و با ذکر تعریف‌هایی از آنها، در ادامة تحقیق، به هنرهای جدید نیز اشاره می‌کنیم تا در نهایت دلایلی را مبنی بر به‌روزنبودن این کتاب متذکر شویم. در ضمن قبل از نتیجه‌گیری پیشنهادهایی مطرح شده است که میتواند خواننده را بیش از پیش با رویکرد جامعه‌شناسی در هنر آشنا کند. در مرحلة آخر، یعنی نتیجه‌گیری، همة مواردی که باید در زمینة نقد این کتاب رعایت شود به‌ترتیب ذکر شده است.
زبان‌های خارجی
حسن زختاره
دوره 16، شماره 38 ، فروردین 1395، ، صفحه 81-107
چکیده
بی‌تردید عنوان کتاب نقش مؤثری در جلب نظر مخاطبان دارد؛ مخاطبانی که در نخستین صفحه‌‌های کتاب در جست‌وجوی دلیل پیدایش آن‌اند. هدف‌‌ها و پرسش‌‌هایی که نویسنده در این صفحه‌‌ها مطرح میکند به‌نحوی ذهن خواننده را درگیر خود کرده و او را بیشتر به خواندن کتاب ترغیب میکند. گاهی این ترغیب با نوعی حس شگفتی و تحسین نیز در هم می‌‌آمیزد، ...
بیشتر
بی‌تردید عنوان کتاب نقش مؤثری در جلب نظر مخاطبان دارد؛ مخاطبانی که در نخستین صفحه‌‌های کتاب در جست‌وجوی دلیل پیدایش آن‌اند. هدف‌‌ها و پرسش‌‌هایی که نویسنده در این صفحه‌‌ها مطرح میکند به‌نحوی ذهن خواننده را درگیر خود کرده و او را بیشتر به خواندن کتاب ترغیب میکند. گاهی این ترغیب با نوعی حس شگفتی و تحسین نیز در هم می‌‌آمیزد، زیرا نویسنده موفق شده است طبقه‌‌بندی‌‌ها و ساختارهای قوام‌‌یافتۀ ذهن خواننده را با نوعی آشنایی‌‌زدایی در هم بشکند. کتاب نقد و نظریههای ادبی معاصر از این‌‌گونه کتاب‌‌هاست؛ زیرا بهنظر میرسد مؤلفش در نظر دارد، در کتابی با حجم بسیار کم، به‌نحوی جامع و کامل طیف گسترده و گوناگونی از موضوعات را معرفی کند، به چندین هدف دست یابد و هم‌زمان به پرسش‌‌هایی پاسخ دهد که با این اهداف مناسبت چندانی ندارند. نوشتۀ پیشرو بر آن است تا با مطالعۀ سطح‌‌های گوناگون این کتاب، افزون بر بررسی میزان دسترسی نویسنده به هدف‌‌هایش و پای‌بندی به قرارداد خوانش، نحوۀ پاسخ‌‌گویی او به پرسش‌‌ها و درجۀ اعتبار پاسخ‌‌ها را نیز بسنجد.
زبان و ادبیات عربی
مهین حاجی‌زاده
دوره 16، شماره 43 ، بهمن 1395، ، صفحه 81-103
چکیده
در عصر حاضر، مباحث مرتبط با معنی‌شناسی عمق و دامنۀ بیش‌تری به خود گرفته است و اندیشمندان این رشته مباحث و نظریههای مختلفی در این زمینه عرضه کرده‌اند و دانش زبان‌شناسی، به‌ویژه معنی‌شناسی، به‌صورت علمی مستقل مطرح شده است. ازجملۀ این دانشمندان احمد مختار عمر است که با تألیف کتاب علم الدلالة به نظریههای معنی‌شناسی ...
بیشتر
در عصر حاضر، مباحث مرتبط با معنی‌شناسی عمق و دامنۀ بیش‌تری به خود گرفته است و اندیشمندان این رشته مباحث و نظریههای مختلفی در این زمینه عرضه کرده‌اند و دانش زبان‌شناسی، به‌ویژه معنی‌شناسی، به‌صورت علمی مستقل مطرح شده است. ازجملۀ این دانشمندان احمد مختار عمر است که با تألیف کتاب علم الدلالة به نظریههای معنی‌شناسی پرداخته است. اثر یادشده را سیدحسین سیدی به زبان فارسی برگردانده است. نگارنده در پژوهش حاضر درصدد است، با تکیه بر روش نقد و تحلیل، این اثر را واکاوی کند و نقاط ضعف و قوّت آن را بازشناساند. در این زمینه نخست به بررسی اجمالی متن مبدأ و سپس به نقد ترجمۀ آن پرداخته شده است. نتایج پژوهش نشان می‌دهد که از اثر حاضر فقط میتوان به‌عنوان یک کتاب کمک‌درسی برای دروس فقه اللغة، واژهشناسی، زبان‌شناسی کاربردی، و ترجمه استفاده کرد؛ اما این اثر جامعیت یک کتاب درسی را ندارد.
زبان و ادبیات فارسی
زینب رضاپور
چکیده
یکی از درس‌هایی که برای فهم و شناخت هرچه بهتر علوم قرآن در رشتة ادبیات فارسی درنظر گرفته شده آشنایی با علوم قرآنی است. اما این درس در اهداف، سرفصل‌ها، و کتاب‌های آموزشی اشکالاتی دارد که از اهمیت، جذابیت، و کارآیی آن کاسته و قابلیت‌های بسیار این درس را تحت‌الشعاع قرار داده است. سه منبع مهم و پرتیراژ این درس تألیف استادان رادمنش، ...
بیشتر
یکی از درس‌هایی که برای فهم و شناخت هرچه بهتر علوم قرآن در رشتة ادبیات فارسی درنظر گرفته شده آشنایی با علوم قرآنی است. اما این درس در اهداف، سرفصل‌ها، و کتاب‌های آموزشی اشکالاتی دارد که از اهمیت، جذابیت، و کارآیی آن کاسته و قابلیت‌های بسیار این درس را تحت‌الشعاع قرار داده است. سه منبع مهم و پرتیراژ این درس تألیف استادان رادمنش، حلبی، و رکنی است که باوجود امتیازاتی ازجمله اشتمال بر مهمترین مباحث علوم قرآنی و اطلاعات مفید و ارزشمند در این باب، همچنین برخی اشارات ادبی متناسب با بحث، ضعف‌ها و ایراداتی نیز دارند. مهمترین معضل گنجانده‌نشدن جامع و روش‌مند مباحث ادبیِ مرتبط با سرفصل‌های درس در کتاب‌های آموزشی آشنایی با علوم قرآنی است که درکنار عواملی چون جامع و مانع‌نبودن درس‌نامه‌های آموزشی، پرداختن به مطالب غیر‌ضروری، عدم اولویت‌بندی مباحث علوم قرآنی براساس بازتاب آن در ادبیات و آشفتگی در تدوین مطالب کتاب‌های درسی باعث شده این درس به حاشیة دروس تخصصی رشتة ادبیات فارسی رانده شود. در این مقاله می‌کوشیم، ضمن آسیب‌شناسی و نقد سرفصل‌های آموزشی و درس‌نامه‌های دانشگاهی آشنایی با علوم قرآنی، راه‌کارهایی برای افزایش بازدهی کیفی درس و ارتقای جایگاه آن ارائه دهیم.
زبان‌شناسی و زبان‌های باستانی
رضا خیرآبادی؛ فردوس آقاگل زاده
چکیده
مقالة حاضر بهمنظور پژوهشی فراتحلیلی که به‌شیوة توصیفی ـ تحلیلی انجام شده درپی پاسخ به این پرسش است که گرایش‌های نوین در تحلیل گفتمان انتقادی کدام است و به چه صورت میتوان این گرایش‌ها را در فضای پژوهشی ایران به‌کار بست؟ دستاورد اصلی این مقاله معرفی گرایش‌ها و رویکردهای جدید و بین‌رشته‌ای در حوزة تحلیل گفتمان انتقادی است که ...
بیشتر
مقالة حاضر بهمنظور پژوهشی فراتحلیلی که به‌شیوة توصیفی ـ تحلیلی انجام شده درپی پاسخ به این پرسش است که گرایش‌های نوین در تحلیل گفتمان انتقادی کدام است و به چه صورت میتوان این گرایش‌ها را در فضای پژوهشی ایران به‌کار بست؟ دستاورد اصلی این مقاله معرفی گرایش‌ها و رویکردهای جدید و بین‌رشته‌ای در حوزة تحلیل گفتمان انتقادی است که تاکنون کم‌تر پژوهشگران ایرانی به آن توجه داشته‌اند. یافتههای این مقاله، که رویکردهای نوین تحلیل گفتمان چندوجهی، تحلیل گفتمان مثبت، و تحلیل گفتمان انتقادی شناختی را معرفی میکند، میتواند افق‌های نوینی را در تحلیل گفتمان (انتقادی) فراروی پژوهشگران کشورمان بگشاید و از منحصر‌شدن این پژوهش‌ها به چند گرایش محدود بکاهد.
اقتصاد
بهمن خداپناه؛ محمد علی مرادی؛ حمید پاداش؛ کمال سخدری
چکیده
کارآفرینی با تبدیل چالش‌ها و مسائل به فرصت‌هایی چون افزایش نرخ اشتغال و درآمد، کاهش جرایم ناشی از بی‌کاری و فقر، و همچنین افزایش خودکفایی به تأثیرگذاری در جوامع می‌پردازد. تحقیق حاضر با رویکرد کیفی به شناسایی موانع نهادی توسعۀ کارآفرینی در ایران از منظر تاریخی پرداخته و به همین منظور، ده اثر مرتبط با عدم توسعه‌یافتگی ایران که ...
بیشتر
کارآفرینی با تبدیل چالش‌ها و مسائل به فرصت‌هایی چون افزایش نرخ اشتغال و درآمد، کاهش جرایم ناشی از بی‌کاری و فقر، و همچنین افزایش خودکفایی به تأثیرگذاری در جوامع می‌پردازد. تحقیق حاضر با رویکرد کیفی به شناسایی موانع نهادی توسعۀ کارآفرینی در ایران از منظر تاریخی پرداخته و به همین منظور، ده اثر مرتبط با عدم توسعه‌یافتگی ایران که ناظر بر نظام برنامه‌ریزی قبل از انقلاب اسلامی در سال 1357 بوده انتخاب شده است و با استفاده از استراتژی تحلیل تم و بهره‌گیری از نرم‌افزار اطلس تی. آی، در دو مرحلۀ کدگذاری باز و محوری تحلیل شدند. طبق نتایج به‌دست‌آمده ریشۀ اصلی عدم توسعه‌یافتگی کارآفرینی در ایران را بایستی در گذرگاه تاریخ بررسی کرد و مساعدنبودن محیط کسب‌وکار در زمان فعلی تنها دلیل عدم توسعه‌یافتگی کارآفرینی در کشور نیست. مهمترین موانع نهادی شناسایی‌شده در متون موردبررسی در شش طبقۀ اصلی اداری، اقتصادی، اجتماعی ـ فرهنگی، قانونی و مقرراتی، سیاسی، و شناختی ـ شخصی قابل‌دسته‌بندی است که بخشی از این موانع (اداری، اقتصادی، قانونی ـ مقرراتی، و سیاسی) در طبقۀ نهادهای رسمی و بخشی دیگر (اجتماعی ـ فرهنگی و شناختی ـ شخصی) در طبقۀ نهادهای غیررسمی قرار می‌گیرد.
زبان و ادبیات فارسی
فرشته آلیانی؛ محرم رضایتی کیشه خاله
چکیده
کتاب‌های دانشگاهی لازم است به گونهای نوشته شوند که در حوزههای مرتبط علمی پاسخگوی نیاز مخاطبان باشند. به این منظور، ارزیابی انتقادی متون دانشگاهی گامی حیاتی در قوام هر رشته و سامان‌دهی برنامة درسی آن است. این نیاز به‌ویژه در رشتة نوبنیاد ادبیات عامه بیشتر احساس میشود. کتابهایی که تاکنون دربارة مبانی این رشته نوشته ...
بیشتر
کتاب‌های دانشگاهی لازم است به گونهای نوشته شوند که در حوزههای مرتبط علمی پاسخگوی نیاز مخاطبان باشند. به این منظور، ارزیابی انتقادی متون دانشگاهی گامی حیاتی در قوام هر رشته و سامان‌دهی برنامة درسی آن است. این نیاز به‌ویژه در رشتة نوبنیاد ادبیات عامه بیشتر احساس میشود. کتابهایی که تاکنون دربارة مبانی این رشته نوشته شده‌اند، از انگشتان دست تجاوز نمیکنند؛ امَا مطالعات در این حوزه روزبه‌روز در حال گسترش است، بنابراین نقد این منابع بهمنظور، بهبود کیفیت کتابها ضرورت دارد. بدون شک هر نگاشتهای دارای جنبه‌های مفید و قابل توجه است. در کنار آن کاستی‌هایی نیز ممکن است داشته یاشد که یادآوری و رفع آنها مسلماً به تنقیح اثر منتهی میشود. مقالة حاضر با روش توصیفی- تحلیلی و رویکردی نقادانه، یکی از مهمترین کتب رشتة ادبیات عامه یعنی کتاب «فرهنگ عامه» آسیب‌شناسی کرده است. از مهمترین نتایج این تحقیق، بی‌توجهی به پیشینة پژوهش، کلی‌گویی در برخی موارد، رویکرد توصیفی صِرف، نداشتن ارتباط سازمانیافته بین نظریه و سایر بخش‌های کتاب و ... و همچنین برخی محاسن و جنبه‌های نوآورانة این کتاب است. این اثر، با تغییراتی میتواند یک اثر ارزشمند برای پژوهشگران رشتة ادبیات عامه باشد.
