فقه و حقوق
باقر انصاری
چکیده
رشتۀ کارشناسی ارشد حقوق بشر در ایران در چهاردهم اسفند 1379 تصویب شد و از سال 1382 ش در این رشته در چهار دانشگاه کشور دانشجو پذیرش شد. یکی از پرسش‌هایی که پس از گذشت چند سال از اجرای این رشته در کشور مطرح می‌شود آن‌که نسبت این رشته با اندیشه‌های اسلامی چگونه بوده است؛ آیا وضعیت واحدهای درسی، دانشجویان، تحقیقات، مدرسان، و منابع حاکی از ...
بیشتر
رشتۀ کارشناسی ارشد حقوق بشر در ایران در چهاردهم اسفند 1379 تصویب شد و از سال 1382 ش در این رشته در چهار دانشگاه کشور دانشجو پذیرش شد. یکی از پرسش‌هایی که پس از گذشت چند سال از اجرای این رشته در کشور مطرح می‌شود آن‌که نسبت این رشته با اندیشه‌های اسلامی چگونه بوده است؛ آیا وضعیت واحدهای درسی، دانشجویان، تحقیقات، مدرسان، و منابع حاکی از آن است که نسبت مناسبی بین رشتۀ حقوق بشر و اندیشه‌های اسلامی برقرار شده است؟ باتوجه‌به اهمیت طرح و بسط اندیشه‌های اسلامی درباب حقوق بشر چه راهکارهایی را برای تقویت مناسبات رشتۀ حقوق بشر و اندیشه‌های اسلامی می‌توان دنبال کرد؟ نگارنده در این مقاله درصدد است تا به این پرسشها پاسخ دهد. بدین منظور، درابتدا با نگاه توصیفی و ازنظر شکلی، به معرفی رشتۀ حقوق بشر و جایگاه اندیشه‌های اسلامی در آن می‌پردازد (بخش اول). سپس، باتوجه‌به مهمترین مشخصههای اندیشه‌های اسلامی درباب حقوق بشر، وضعیت رشتۀ حقوق بشر را ازنظر محتوایی یا ماهوی با اندیشه‌های یادشده تطبیق میدهد (بخش دوم) و درپایان، راهکارهایی برای تقویت مناسبات این دو به‌دست میدهد.
اقتصاد
وحید مهربانی
چکیده
کتاب بازاری‌‌سازی آموزش عالی: دانشجو به‌‌مثابۀ مصرف‌‌کننده از جنبۀ تنوع موضوعات وضعیت قابل‌قبولی دارد، اما فاقد یک روش تحلیلی مشخص و انسجام درونی در محتواست. با نگاه کلی به مباحث کتاب روشن شد که سه مبحث کلی چیستی، چرایی، و ماهیت کالایی آموزش عالی عمدۀ مضامین کتاب را تشکیل می‌‌دهند و پیونددهندۀ فصول مختلف آن هستند. بنابراین، ...
بیشتر
کتاب بازاری‌‌سازی آموزش عالی: دانشجو به‌‌مثابۀ مصرف‌‌کننده از جنبۀ تنوع موضوعات وضعیت قابل‌قبولی دارد، اما فاقد یک روش تحلیلی مشخص و انسجام درونی در محتواست. با نگاه کلی به مباحث کتاب روشن شد که سه مبحث کلی چیستی، چرایی، و ماهیت کالایی آموزش عالی عمدۀ مضامین کتاب را تشکیل می‌‌دهند و پیونددهندۀ فصول مختلف آن هستند. بنابراین، کلیت مقاله برپایۀ این سه مبحث طراحی شده است تا نتیجه‌‌گیری مشخصی در زمینۀ بازاری‌‌سازی آموزش عالی به‌دست آید. تحلیل انجام‌شده در زمینۀ چیستی بازاری‌‌سازی نشان میدهد که در یک نظام آموزش عالی بازاری‌‌شده میزان پذیرش دانشجو، هزینۀ مطالبه‌شده از او، وضع ضوابط پذیرش، و غیره صرفاً توسط نیروهای عرضه و تقاضا تعیین می‌‌شوند. هم‌چنین، تحلیل چرایی بازاری‌‌سازی حکایت از این دارد که فشارهای اقتصادی، دشواری تأمین مالی دولتی، رشد تقاضاهای اجتماعی، روند جهانیشدن، و غیره مهمترین عوامل پیش‌‌برندۀ دانشگاه‌‌ها و مؤسسات آموزش عالی به‌سمت بازاری‌‌سازی بوده‌‌اند. به‌‌علاوه، مزایای این حرکت مانند ارتقای کارآیی و گسترش رقابت از ادلۀ اصلی توجیه‌‌کنندۀ آن هستند. دست‌‌‌آخر این‌که آموزش عالی کالای عمومی نیست که دولت متولی امور آن باشد. بنابراین، آموزش عالی ذاتاً قابلیت کارکرد در قالب نظام بازار را دارد.
زبان‌شناسی و زبان‌های باستانی
رضا امینی
چکیده
جاحظ، زادۀ سدۀ دوم هجری، از بزرگ‌ترین اندیشمندان زمان خود است. او در حوزۀ ترجمه و معنا اندیشه‌های ژرفی دارد که به‌خوبی با اندیشه‌های هم‌سنگ آن در جهان امروز برابری می‌کند. در این پژوهش، این اندیشه‌ها باتوجه‌به آن‌چه او در کتاب الحیوان گفته بررسی شده است. بدین منظور، پس از «مقدمه»، جاحظ و به‌طور خاص کتاب الحیوان او معرفی ...
بیشتر
جاحظ، زادۀ سدۀ دوم هجری، از بزرگ‌ترین اندیشمندان زمان خود است. او در حوزۀ ترجمه و معنا اندیشه‌های ژرفی دارد که به‌خوبی با اندیشه‌های هم‌سنگ آن در جهان امروز برابری می‌کند. در این پژوهش، این اندیشه‌ها باتوجه‌به آن‌چه او در کتاب الحیوان گفته بررسی شده است. بدین منظور، پس از «مقدمه»، جاحظ و به‌طور خاص کتاب الحیوان او معرفی شده، سپس اندیشه‌های او دربارۀ ترجمه و معنا تحلیل شده است. جاحظ، در کتاب مذکور، با استدلالی قوی و روشن، سختی کار ترجمه، توانمندیهایی که باید در مترجم وجود داشته باشد، و دشواری تا سرحد ناممکنی ترجمۀ شعر و متون دینی را تبیین کرده است. در الحیوان، جاحظ بر این باور است که مترجم باید به زبانی که از آن ترجمه می‌کند و زبانی که به آن ترجمه می‌کند به یک اندازه چیره باشد و دانش مترجم در زمینۀ موضوعی که ترجمه می‌کند نیز باید هم‌سنگ دانش نویسندۀ متن اصلی باشد. چنین دیدگاههایی، از نظر ظرافت و دقت علمی، چیزی کم از دیدگاههای نظریهپردازان و بهنامان امروز این حوزه ندارد. هم‌چنین، آن‌چه جاحظ دربارۀ معنای متن گفته گواهی است بر شناخت خوب و دقیقی که او از لایههای پیدا و پنهان معنای «متن» داشته است.
زبان و ادبیات عربی
علیرضا شیخی
چکیده
امروز موضوع بررسی آثار روایی از منظر شکل و ساختار به یکی از دغدغههای اصلی روایتشناسان و داستانپژوهان معاصر تبدیل شده است و در همین زمینه کتاب‌ها و مقالات بسیاری بهزیور طبع آراسته شده است. عبدالرحیم الکردی، یکی از نویسندگان برجستۀ معاصر مصری، در کتاب السرد فی الروایة المعاصرة تلاش وافری در زمینة تبیین نظریه‌های ...
بیشتر
امروز موضوع بررسی آثار روایی از منظر شکل و ساختار به یکی از دغدغههای اصلی روایتشناسان و داستانپژوهان معاصر تبدیل شده است و در همین زمینه کتاب‌ها و مقالات بسیاری بهزیور طبع آراسته شده است. عبدالرحیم الکردی، یکی از نویسندگان برجستۀ معاصر مصری، در کتاب السرد فی الروایة المعاصرة تلاش وافری در زمینة تبیین نظریه‌های نقد داستان از دیدگاه فرمالیستهای روسی و ساختارگرایان فرانسوی و سبکشناسان مدرن دنیای غرب داشته است. وی در این کتاب با ریزبینی و تسلط خاص نظریات ناقدان معاصر غربی را تفسیر کرده و آن‌ها را به‌عنوان زیرساختی برای تحلیل و نقد عملی رمان الرجل الذی فقد ظلّه قرار داده است. ازاینرو، جستار حاضر بر آن است تا با استفاده از روش توصیفی ـ تحلیلی و بهره‌گیری از مبانی نظری مربوط به شاخصهای مطلوب کتاب دانشگاهی به این پرسش اصلی تحقیق پاسخ دهد: کتاب السرد فی الروایة المعاصرة دارای چه نقاط قوت و ضعف شکلی و محتوایی است؟ برخی از نتایج این مطالعه نشان میهد اگرچه نویسنده مطالب مندرج در کتاب را گاه با اطناب فراوان تبیین کرده است، تلاش او بر این بوده است تا با بستری مبتنی‌بر نقد فرمالیست گفتمان روایی را فراهم آورد.
علوم سیاسی
حمید سجادی
چکیده
جهانیشدن با توسعۀ ارتباطات جمعی در گسترۀ جهانی هم‌راه است. درمورد میزان و نوع تأثیراتی که جهانیشدن و ارتباطات جهان‌‌وطنی در تحولات فرهنگی داشته است نظریه‌های گوناگونی وجود دارد که ازجمله مهمترین آن‌ها نظریۀ هم‌گرایی فرهنگی و نظریۀ قطبی‌‌شدن فرهنگی است. از مهمترین چالش‌‌های اصلی در این حوزه مسئلۀ رابطۀ تنوع فرهنگی ...
بیشتر
جهانیشدن با توسعۀ ارتباطات جمعی در گسترۀ جهانی هم‌راه است. درمورد میزان و نوع تأثیراتی که جهانیشدن و ارتباطات جهان‌‌وطنی در تحولات فرهنگی داشته است نظریه‌های گوناگونی وجود دارد که ازجمله مهمترین آن‌ها نظریۀ هم‌گرایی فرهنگی و نظریۀ قطبی‌‌شدن فرهنگی است. از مهمترین چالش‌‌های اصلی در این حوزه مسئلۀ رابطۀ تنوع فرهنگی با جهانیشدن است. به همین دلیل، نوریس و اینگلهارت در پژوهشی این رابطه را در 95 کشور و با شاخص‌‌هایی هم‌چون میزان استفاده از رسانه‌‌های خبری، ارزش‌ها، و نگرش فرهنگی به‌آزمون گذارده‌اند. براساس نتایج این تحقیق، جهانیشدن فقط در مناطقی که بهمیزان زیادی درمعرض ارتباطات جمعی جهانی قرار دارند وجهی هم‌گرایانه دارد و بخش عمدۀ جهان به‌‌‌واسطۀ آن‌چه دیوارهای آتش می‌‌نامند بهمیزان اندکی از ارتباطات جمعی جهانی بهره می‌‌گیرند؛ باوجود گسترش جهانیشدن، هستۀ اصلی فرهنگ‌‌‌های ملی در جهان هم‌چنان پابرجا مانده است. کتاب مذکور با عنوان جهانیشدن و تنوع فرهنگی به‌دست عبدالله فاضلی و ساجده علامه ترجمه شده است. معرفی و نقد شکلی و محتوایی این اثر موضوع مقالۀ پیش‌رو است، علاوه‌براین‌که ارزیابی ترجمۀ کتاب مذکور نیز از نظر دور نمی‌‌ماند.
علوم تربیتی
ویدا رحیمی نژاد
چکیده
مدیریت آموزشی به‌معنی عام برنامه‌ریزی، سازمان‌دهی، هدایت، هماهنگی، نظارت، و ارزش‌یابی فرایند آموزش در نظر گرفته می‌شود، اما به‌معنای خاص مدیریت آموزشی، راه‌نمایی، مددکاری، و ایجاد محیط مناسب برای فعالیت آموزشی است. به‌عبارتی، مدیریت آموزشی فرایند هماهنگ‌کردن استعدادهای آدمی و بهره‌گیری از شرایط محیطی برای اهداف آموزشی ...
بیشتر
مدیریت آموزشی به‌معنی عام برنامه‌ریزی، سازمان‌دهی، هدایت، هماهنگی، نظارت، و ارزش‌یابی فرایند آموزش در نظر گرفته می‌شود، اما به‌معنای خاص مدیریت آموزشی، راه‌نمایی، مددکاری، و ایجاد محیط مناسب برای فعالیت آموزشی است. به‌عبارتی، مدیریت آموزشی فرایند هماهنگ‌کردن استعدادهای آدمی و بهره‌گیری از شرایط محیطی برای اهداف آموزشی است. هدف این مقاله نقد کتاب متون زبان انگلیسی در مدیریت آموزشی است. این کتاب به دانشجویان کمک می‌کند که با واژههای تخصصی حوزۀ مدیریت آموزشی آشنا شوند، بهنحویکه بتوانند از پژوهشها و مطالعات انجامشدۀ این حوزه در سایر نقاط جهان مطلع شوند. بررسیها نشان داد که اثر حاضر، علاوهبر علمیبودن، از ویژگیهای درسی و آموزشی لازم تا حد زیادی برخوردار است، البته معدود کاستیهایی نیز در این کتاب وجود دارد. پیشنهادهایی برای ارتقای کیفی اثر ارائه شده است که مهمترین آن استفاده از متون بهروزی است که جملات طولانی و پیچیدۀ کمتری دارند و هم‌چنین ارائۀ یک بخش تحت عنوان «مطالعۀ بیشتر» در انتهای هر واحد درسی یا در انتهای کتاب تا چنانچه دانشجویان به مطالعۀ بیشتر درخصوص موضوعات موردبحث نیاز داشتند به آن‌ها مراجعه کنند.
فقه و حقوق
مهدی حاتمی
چکیده
نگارندۀ این مقاله به‌منظور پژوهشی تحلیلی، که به‌شیوة توصیفی ـ تحلیلی انجام شده است، درپی پاسخ به این پرسش است که ابتکار امنیت اشاعه تا چه‌میزان مطابق با حقوق بین‌الملل معاهده‌ای و عرفی است. به‌منزلۀ یکی از مهمترین ترتیبات محدودکنندۀ حقوق کشورهای درحال‌توسعه در عرصه‌های مربوط به فناوری‌های پیشرفته منتقدان این ابتکار اعلام ...
بیشتر
نگارندۀ این مقاله به‌منظور پژوهشی تحلیلی، که به‌شیوة توصیفی ـ تحلیلی انجام شده است، درپی پاسخ به این پرسش است که ابتکار امنیت اشاعه تا چه‌میزان مطابق با حقوق بین‌الملل معاهده‌ای و عرفی است. به‌منزلۀ یکی از مهمترین ترتیبات محدودکنندۀ حقوق کشورهای درحال‌توسعه در عرصه‌های مربوط به فناوری‌های پیشرفته منتقدان این ابتکار اعلام میدارند که قصد اعضای ابتکار مبنیبر توقیف کشتیها در دریای آزاد و آبهای سرزمینی ناقض اصل آزادی دریاها و حق عبور بیضرر از آبهای سرزمینی است. افزونبرآن، فعالیتهای ابتکار ناقض حق دفاع مشروع و قطعنامههای شورای امنیت هم‌چون قطعنامههای 1718 و 1540 است. ازسویدیگر، ماهیت و چگونگی عضویت در ابتکار و آمار موجود درمورد موفقیت عملیاتهای آن مخدوش و مبهم است. یافتۀ نگارنده در این مقاله آن است که فارغ از توجیهها و حمایتهای شکلگرفته از این ابتکار نمیتوان چنین نهادی را منطبق با حقوق بین‌الملل معاهده‌ای و عرفی و نیز قطعنامههای شورای امنیت دانست. ابتکار امنیت اشاعه به‌منزلۀ نهادی غیرقانونی شایان اعتراض مستمر، عدم شناسایی، و تلاش برای جلوگیری از بدلشدن آن به قاعدۀ عرفی حقوق بین‌الملل است.
زبان و ادبیات عربی
حسن سرباز؛ آزاد مونسی
چکیده
کتاب معانی الأبنیة فی العربیة یکی از آثار ارزش‌مند فاضل صالح السامرائی است که در آن در ادامۀ پروژۀ نوآورانۀ خود در زمینۀ رویکرد معنایی به صرف و نحو به تبیین معانی أبنیه و صیغه‌های مختلف صرفی پرداخته و معتقد است که هرگونه تغییر در أبنیه و صیغه‌های صرفی به تغییر معنی در آن‌ها منجر می‌شود و توجه به تنوع این معانی بر اهمیت زبان عربی ...
بیشتر
کتاب معانی الأبنیة فی العربیة یکی از آثار ارزش‌مند فاضل صالح السامرائی است که در آن در ادامۀ پروژۀ نوآورانۀ خود در زمینۀ رویکرد معنایی به صرف و نحو به تبیین معانی أبنیه و صیغه‌های مختلف صرفی پرداخته و معتقد است که هرگونه تغییر در أبنیه و صیغه‌های صرفی به تغییر معنی در آن‌ها منجر می‌شود و توجه به تنوع این معانی بر اهمیت زبان عربی و زیباییهای بیانی قرآن کریم میافزاید. سامرائی در این کتاب با رویکردی معناشناسانه به بررسی مباحث مربوط به اسم و فعل، مصادر، اسم زمان و مکان، اسم فاعل، اسم مفعول، صفت مشبهه، اسم آلت، انواع جمع، و اسم منسوب پرداخته است. در این پژوهش تلاش می‌شود تا با استفاده از روش توصیفی و شیوۀ تحلیل محتوا ابتدا به نقش و جایگاه فاضل صالح السامرائی در زمینۀ تجدید و نوآوری در علم صرف و تأکید بر پیوند میان ابنیۀ صرفی و معانی آن‌ها اشاره شود و سپس با نگاهی انتقادی به کتاب معانی الأبنیة فی العربیة میزان موفقیت وی در این زمینه و مهمترین مزایا و کاستیهای این کتاب موردتجزیهوتحلیل علمی قرار گیرد.
علوم سیاسی
فاطمه دانشورمحمدزادگان؛ رضا عابدی گناباد
چکیده
جامعهشناسی کاریزمای ملی کتابی به‌قلم مجید فولادیان است که طی آن فروپاشی ساختارهای اجتماعی و ظهور کاریزمای ملی را تجزیه‌وتحلیل می‌کند. نویسنده با روش ساختاری تاریخی به بررسی تحولات ساختاری در آستانۀ دو انقلاب مشروطه و انقلاب اسلامی می‌پردازد و به این نتیجه می‌رسد که در دورۀ قاجار ساخت شبکه‌ای جامعه مانع از شکلگیری هم‌بستگی‌های ...
بیشتر
جامعهشناسی کاریزمای ملی کتابی به‌قلم مجید فولادیان است که طی آن فروپاشی ساختارهای اجتماعی و ظهور کاریزمای ملی را تجزیه‌وتحلیل می‌کند. نویسنده با روش ساختاری تاریخی به بررسی تحولات ساختاری در آستانۀ دو انقلاب مشروطه و انقلاب اسلامی می‌پردازد و به این نتیجه می‌رسد که در دورۀ قاجار ساخت شبکه‌ای جامعه مانع از شکلگیری هم‌بستگی‌های فراگیر بوده است و در چنین ساختی در شرایط بحرانی صرفاً امکان ظهور کاریزماهای خُردمحله‌ای، قومی، مذهبـی، و صنفی وجـود دارد و ظهور کاریزمای ملـی بعـید به‌نظر می‌رسد، اما در اواخر حکومت پهلوی، به‌دلیل فروپاشی ساخت سنتی و بروز بحران‌‌های اجتماعی در جامعه‌‌ای که به سطحی از انسجام ملی رسیده بود، و با ظهور ایدئولوژی مبتنی‌بر فرهنگ جامعه، امکان شکلگیری اجتماع ملی و ظهور کاریزمای ملی فراهم شد. در این مقاله، بر آن شده‌‌ایم تا کتاب جامعهشناسی کاریزمای ملی را در چهارچوب تحلیلی تلفیقی (ساختار ـ کارگزار) موردنقد و بررسی قرار دهیم. نتایج نشان میدهد که فولادیان چگونگی ارتباط و نقش پیروان در ظهور کاریزما را توضیح نمی‌‌دهد. درواقع، نویسنده صرفاً به توضیح ساختارها و تأثیر آن‌ها در ظهور کاریزما پرداخته و به عاملیت و کارگزاری پیروان کاریزما در ظهور کاریزما بی‌توجه بوده است.
زبان و ادبیات عربی
ساجد زارع
چکیده
چکیدهآموزش زبان عربی در سال‌های اخیر در داخل و خارج از کشور موردتوجه پژوهش‌گران بسیاری قرار گرفته است و در این زمینه تاکنون کتابهای زیادی به‌رشتۀ تحریر درآمده است؛ از جملة این کتاب‌ها می‌توان به کتاب مداخل تعلیم اللغة العربیة: رؤیة تحلیلیة به‌تألیف گروهی از نویسندگان اشاره کرد. این کتاب به برخی از جدیدترین و مهمترین ...
بیشتر
چکیدهآموزش زبان عربی در سال‌های اخیر در داخل و خارج از کشور موردتوجه پژوهش‌گران بسیاری قرار گرفته است و در این زمینه تاکنون کتابهای زیادی به‌رشتۀ تحریر درآمده است؛ از جملة این کتاب‌ها می‌توان به کتاب مداخل تعلیم اللغة العربیة: رؤیة تحلیلیة به‌تألیف گروهی از نویسندگان اشاره کرد. این کتاب به برخی از جدیدترین و مهمترین رویکردهای آموزش زبان عربی پرداخته است. پژوهش حاضر، با رویکردی نقدی ـ تحلیلی، به بررسی جنبههای شکلی، ساختاری، و محتوایی کتاب می‌پردازد. نتایج پژوهش نشان میدهد که این کتاب، با همة مزیتهای فراوانی که دارد، به رفع برخی از کاستیهای نگارشی، ویرایشی، و محتوایی نیاز دارد. هم‌چنین، به‌نظر می‌رسد تألیف کتاب بهصورت گروهی در ایجاد نوعی ناهماهنگی و عدم وحدت رویه در فصول آن تأثیر بهسزایی داشته است و این مسئله یکی از اساسیترین نقاط ضعف آن بهشمار می‌رود. نمود این ناهماهنگی را می‌توان در اتخاذنکردن رویکرد واضح در تببین مباحث، تکرار محتوا با الفاظ همسان، و انسجامنداشتن محتوا در تحلیل در برخی از مباحث مشاهده کرد.
فقه و حقوق
حسین جوان آراسته
چکیده
«بایسته های حقوق اساسی» اثر سید ابوالفضل قاضی شریعت پناهی، تلخیصی از کتاب «حقوق اساسی و نهادهای سیاسی» است که مهمترین مباحث مرتبط با کلیات حقوق اساسی را متناسب با مقطع کارشناسی رشته های حقوق و علوم سیاسی، ارائه کرده است. مرتبت علمی نویسنده از یک سو و منزلت والای کتاب و مقبولیت عامه آن در میان حقوقدانان و جامعه دانشگاهی، ...
بیشتر
«بایسته های حقوق اساسی» اثر سید ابوالفضل قاضی شریعت پناهی، تلخیصی از کتاب «حقوق اساسی و نهادهای سیاسی» است که مهمترین مباحث مرتبط با کلیات حقوق اساسی را متناسب با مقطع کارشناسی رشته های حقوق و علوم سیاسی، ارائه کرده است. مرتبت علمی نویسنده از یک سو و منزلت والای کتاب و مقبولیت عامه آن در میان حقوقدانان و جامعه دانشگاهی، از سوی دیگر، این کتاب را شایسته نقد و بررسی قرارداده است. نگارش این مقاله با هدف شناسایی نقاط قوت و ضعف اثر به عنوان «متن آموزشی حقوق اساسی» و روش نقد، استنادی- تحلیلی در چارچوب نقدِ روشی، نقد شکلی، نقد محتوایی، انجام گرفته است. نتایج بدست آمده، نشان میدهد که اثر مورد نقد هر چند به لحاظ سطح علمی، دقت نظر، اختصار، رویکرد آموزشی، نگارش روان و به دور از تکلف، تناسب حجمی گفتارها، شایسته ستایش است اما در در تبیین برخی از مباحث مانند موضوع حقوق اساسی، منابع حقوق اساسی، حقوق فردی و آزادیهای عمومی و نیز تمرکز بیش از حد بر حقوق اساسی کشورهای غربی، نیاز به امعان نظر بیشتری داشته است. از سوی دیگر کتاب در مقایسه با «حقوق اساسی و نهادهای سیاسی»، به لحاظ ساختاری و چینش عناوین، ضعیف تر به نظر می رسد.
زبان و ادبیات فارسی
سید محسن حسینی وردنجانی
چکیده
یکی از جدیدترین آثار در زمینة خاقانی‌‌پژوهی جلد دوم و سومِ شرح اشعار خاقانی تألیف محمدرضا برزگر خالقی است. مؤلف در این دو جلد نیز مانند جلد نخست قصاید را شرح داده است. موضوع این جستار بررسی و نقد جلد دوم این اثر است. نگارندۀ این پژوهش کوشیده تا با روش تحلیلی ــ توصیفی برخی کاستیها و اشکال‌‌های موجود در این اثر را رفع کند؛ بر ...
بیشتر
یکی از جدیدترین آثار در زمینة خاقانی‌‌پژوهی جلد دوم و سومِ شرح اشعار خاقانی تألیف محمدرضا برزگر خالقی است. مؤلف در این دو جلد نیز مانند جلد نخست قصاید را شرح داده است. موضوع این جستار بررسی و نقد جلد دوم این اثر است. نگارندۀ این پژوهش کوشیده تا با روش تحلیلی ــ توصیفی برخی کاستیها و اشکال‌‌های موجود در این اثر را رفع کند؛ بر همین اساس، اشکالها و کاستیهای این اثر در دو بخش عمدة اشکال‌‌های محتوایی و اشکال‌‌های تایپی ــ ویرایشی بررسی شده است. بخش نخست (اشکال‌‌های محتوایی) زیرمجموعههای دیگری دارد که عبارتاند از: الف) درک نادرست مفهوم ابیات؛ ب) تصحیحهای قیاسی و ضبطهای نادرست؛ ج) خوانش نادرست ابیات؛ و د) توضیحهای ناکافی و ناکامل. در هر قسمت سعی شده تا نظرهای ارائهشده با مراجعه به منابع کهن و اصیل مستدل و مستند باشند. بههرروی، هدف در این جستار کاستن از اعتبار این اثر نیست، بلکه نگارندۀ این سطور میکوشد تا با رعایت انصاف و اخلاق گام مثبتی در اعتلای این اثر بردارد تا متن منقحتری را از آن در آینده شاهد باشیم.
روش‌شناسی
حمیدرضا خادمی؛ محمدعلی رمضانی
چکیده
در سال‌های اخیر آثار فراوانی دربارۀ علم دینی منتشر شده است و افراد متعددی کوشیده‌اند یا هم‌چنان می‌کوشند تا از دیدگاه خود نشان دهند که علم دینی چیست و چگونه تحقق می‌یابد. از افراد پرکار در این زمینه عبدالحسین خسروپناه است که تأکید دارد کانون تحقق علم دینی روش‌شناسی است و آخرین اثر او در این زمینه، با عنوان روش‌شناسی علوم اجتماعی، ...
بیشتر
در سال‌های اخیر آثار فراوانی دربارۀ علم دینی منتشر شده است و افراد متعددی کوشیده‌اند یا هم‌چنان می‌کوشند تا از دیدگاه خود نشان دهند که علم دینی چیست و چگونه تحقق می‌یابد. از افراد پرکار در این زمینه عبدالحسین خسروپناه است که تأکید دارد کانون تحقق علم دینی روش‌شناسی است و آخرین اثر او در این زمینه، با عنوان روش‌شناسی علوم اجتماعی، بر آن است تا روش تولید علوم اجتماعی اسلامی را معرفی کند. در مقالۀ حاضر کوشیدهایم کتاب مذکور را از لحاظ شکلی و محتوایی بررسی و نقد کنیم. در بخش شکلی بیشتر مسائل نگارشی و ویرایشی بررسی شده و در بخش محتوایی تلاش شده است گامهای اساسیِ مؤلف برای تولید روش‌شناسی موردنظر شرح داده شود و بررسی و نقد شود. درنهایت نیز تلاش کردهایم با رویکردی عملگرایانه نقدی فراگیرتر به ایشان و برخی دیگر در این حوزه داشته باشیم.
زبان و ادبیات عربی
عسکر بابازاده اقدم؛ حسین تکتبار فیروزجایی؛ محمدمهدی روشن چسلی
چکیده
اندیشۀ نقد و نقد اندیشه به یونان باستان و بوطیقای ارسطو می‌رسد. نقد بر آن است تا ذوق عامه را تهذیب و فکر نویسنده را تربیت کند. در این میان، نقد کتابهای تألیف‌شده می‌تواند به تقویت کیفی محتوا و زیبایی شکلی اثر منجر شود. این پژوهش تحلیل و نقد شکلی و محتوایی کتاب تحلیل همانندناپذیری (اعجاز) قرآن در آموزه‌های قرآن و سنت را با روش تحلیلی ـ ...
بیشتر
اندیشۀ نقد و نقد اندیشه به یونان باستان و بوطیقای ارسطو می‌رسد. نقد بر آن است تا ذوق عامه را تهذیب و فکر نویسنده را تربیت کند. در این میان، نقد کتابهای تألیف‌شده می‌تواند به تقویت کیفی محتوا و زیبایی شکلی اثر منجر شود. این پژوهش تحلیل و نقد شکلی و محتوایی کتاب تحلیل همانندناپذیری (اعجاز) قرآن در آموزه‌های قرآن و سنت را با روش تحلیلی ـ توصیفی دنبال می‌کند. برپایۀ یافتههای پژوهش، این کتاب نقاط قوتی ازجمله حروفنگاری زیبا، نوع قلم خوب، حاشیهنگاری، و پانوشتهای بسیار دارد که گاه در شرح و توضیح واژهها و اصطلاحات مبهم خودنمایی می‌کند. غنای اطلاعاتی، ارزش آموزشی کتاب، قوت بعد پژوهشی آن، و هم‌چنین کیفیت منابع مورداستفاده و میزان امانتداری در ارجاعات کتاب نیز از دیگر نقاط قوت اثر بهشمار می‌رود. بااینهمه، انتخاب طرح جلد نامناسب، رعایتنکردن معیارهای اصولی طراحی جلد، تکرار مطالب، بیتوجهی به اطلاعات و سابقۀ پیشینی مخاطبان، فقدان تناسب میان عنوان و محتوا، فقر نوآوری در محتوا، غفلت از وجوه مختلف اعجاز قرآن و دیدگاههای صاحبنظران این عرصه، و به‌طور کلی فقدان نگاه تخصصی به اعجاز قرآن از مهمترین نقاط ضعف آن بهشمار می‌رود.
علوم اجتماعی
حاتم حسینی
چکیده
سال‌خوردگی جمعیت سرنوشت جمعیت‌شناختی محتوم جوامع معاصر خواهد بود. کم‌توجهی به این پدیده می‌تواند پی‌آمدهای آن را به‌مراتب پیچیده‌تر و دشوارتر سازد. تألیف و ترجمۀ متون علمی و پژوهش در این زمینه از مسیرهای اصلی شناخت این پدیده و مدیریت آن است. هدف این مقاله معرفی، ارزیابی، و نقد کتاب سال‌خوردگی جمعیت و اقتصاد نسلی: چشم‌اندازی ...
بیشتر
سال‌خوردگی جمعیت سرنوشت جمعیت‌شناختی محتوم جوامع معاصر خواهد بود. کم‌توجهی به این پدیده می‌تواند پی‌آمدهای آن را به‌مراتب پیچیده‌تر و دشوارتر سازد. تألیف و ترجمۀ متون علمی و پژوهش در این زمینه از مسیرهای اصلی شناخت این پدیده و مدیریت آن است. هدف این مقاله معرفی، ارزیابی، و نقد کتاب سال‌خوردگی جمعیت و اقتصاد نسلی: چشم‌اندازی جهانی است. این اثر از معدود کتابهایی است که در زمینۀ سال‌خوردگی جمعیت به زبان فارسی منتشر شده است. بررسی و ارزیابی کتاب در سه بعد شکلی، ساختاری، و محتوایی انجام شد. نتایج نشان داد که باوجود ایرادهای شکلی، ساختاری، و محتوایی کتاب درمجموع از کیفیت مناسب و مطلوبی برخوردار است. باتوجه‌به تغییرات صورتگرفته در ساختار سنی جمعیت ایران و چشمانداز آیندۀ آن، ترجمۀ فارسی این کتاب، گذشتهازاینکه می‌تواند منبع مناسبی برای دانشجویان جمعیتشناسی باشد، می‌تواند مورداستفادۀ جمعیتشناسان، اقتصاددانها، برنامهریزان، و مدیران حوزۀ سیاستگذاری جمعیت نیز قرار بگیرد. پیشنهاد می‌شود در چاپ بعد مترجمان، ضمن اصلاح ایرادهای تایپی، ویرایشی، و نگارشی، در قالب مقدمۀ مترجمان، دلایل خود را در گزینش تنها نه فصل از کتاب اصلی برای ترجمه بیان کنند.
تاریخ
عبدالله ساجدی؛ شورش اک؛ نظامعلی دهنوی
چکیده
جامعهشناسی تاریخی به‌عنوان روشی مبتنی‌بر داده‌ها و سیر توالی روی‌دادهای تاریخی قابل‌دست‌یابی است و جامعهشناسی تاریخی سلطه‌پذیری، به‌عنوان یک پدیدة اجتماعی، قابل‌طرح و پی‌گیری در دوره‌های مختلف تاریخی است. این مقاله با هدف بررسی کتاب جامعهشناسی تاریخی سلطه‌پذیری ایرانیان ارائه شده است. اثر، به‌دلیل ویژگی‌هایی که ...
بیشتر
جامعهشناسی تاریخی به‌عنوان روشی مبتنی‌بر داده‌ها و سیر توالی روی‌دادهای تاریخی قابل‌دست‌یابی است و جامعهشناسی تاریخی سلطه‌پذیری، به‌عنوان یک پدیدة اجتماعی، قابل‌طرح و پی‌گیری در دوره‌های مختلف تاریخی است. این مقاله با هدف بررسی کتاب جامعهشناسی تاریخی سلطه‌پذیری ایرانیان ارائه شده است. اثر، به‌دلیل ویژگی‌هایی که دارد، به‌عنوان یک اثر دارای نوآوری در این زمینه شایستة بازخوانی است. نوشتار پیش‌رو مروری انتقادی بر این کتاب در قالب محورهای زیر دارد: ابهام‌زدایی در عنوان کتاب، عدم تبیین صحیح و اولیۀ مسئلة سلطه‌پذیری، ابهام در روش‌شناسی، ناهماهنگی در روش و متن، و ابهام در مفهوم جامعهشناسی تاریخی. مقاله، پس از پرداختن به تأملاتی دربارة جنبۀ فنی و ویرایشی اثر، با این جمع‌بندی به‌پایان می‌رسد که مسئلة «سلطه‌پذیری» درنزد مؤلف به‌عنوان یک مسئلة تاریخی مطرح شده است و نویسنده سعی دارد تا با استفاده از نظریه‌ها و روش‌های جامعهشناسی آن را بررسی و تحلیل کند، اما این بررسی نشان میدهد که جامعهشناسی تاریخی رویکردی جامعه‌شناسانه با بهره‌گیری از اطلاعات و داده‌های تاریخی در دوره‌های مختلف است یا به‌عبارت بهتر، روندشدن سلطه‌پذیری در دوره‌های مختلف را موردبررسی قرار میدهد، نه آن‌چه موردتوجه این اثر تحت عنوان رویکرد تاریخی با روش جامعه‌شناسانه است.
زبان و ادبیات عربی
حسین کیانی؛ شهلا جعفری
چکیده
از میان مؤلفه های ساختاری مقاله ها، چکیده و مقدمه مهم ترین بخش مقاله است که خواننده براساس آن‌ها تصمیم به خواندن مقاله میگیرد. نگارندگان در این پژوهش بر آناند تا با استفاده از پرسش‌نامۀ طراحیشده چکیده‌ها و مقدمه های 71 مقالۀ مجلۀ ادب عربی را در بازۀ زمانی 1388 تا 1398 به روش تحلیل محتوای ترکیبی و براساس رویکرد ...
بیشتر
از میان مؤلفه های ساختاری مقاله ها، چکیده و مقدمه مهم ترین بخش مقاله است که خواننده براساس آن‌ها تصمیم به خواندن مقاله میگیرد. نگارندگان در این پژوهش بر آناند تا با استفاده از پرسش‌نامۀ طراحیشده چکیده‌ها و مقدمه های 71 مقالۀ مجلۀ ادب عربی را در بازۀ زمانی 1388 تا 1398 به روش تحلیل محتوای ترکیبی و براساس رویکرد ساختاری ارزیابی مقاله بررسی کنند. یافته های پژوهش بیان گر آن است که مقاله ها در شاخص های هدف، بیان مسئله، و کلیدواژه با معیارهای ساختاری مقاله های علمی ـ پژوهشی مطابقت دارند و از سال 1388 تا 1391 در مؤلفه های پیشینه، روش، و سؤال پژوهش ضعف ساختاری دارند. گرچه مقاله ها از سال 1392 در این سه شاخص روند روبه رشدی داشته اند، از نظر بسامد و در مقایسه با سایر مؤلفهها این رشد چندان قابل توجه نیست، زیرا کاستی ها هم‌چنان تا سال1398 در شاخص های یادشده، به دلیل پراکندگی ساختاری و نبود الگوی مشخص، مشهود است؛ آن چنانکه نمیتوان با قاطعیت به سالی اشاره کرد که مقاله ها به طور کامل به این مؤلفه ها پرداخته باشند. در پایان این پژوهش، الگوی مفهومی ساختار چکیده و مقدمۀ مقاله های علمی ـ پژوهشی زبان و ادبیات عربی پیشنهاد داده شده است.
اقتصاد
سید حسین میرجلیلی
چکیده
درک دلایـل موفقیـت و شکسـت در زمینۀ رشد اقتصادی، ترتیبات نهادی، و جهانی موضوع این کتاب است. شناسایی محدودیت‌های دست‌وپاگیر رشد و نیاز به راه‌حل‌های مختلف برای مسائل توسعه برحسب اقتضائات کشورها رویکرد بدیل این اثر در توسعه است. این مقاله با هدف ارزیابی کتاب در ارائۀ طرح بدیل برای رشد و توسعۀ اقتصادی نگاشته شده است. در بررسی مطالب ...
بیشتر
درک دلایـل موفقیـت و شکسـت در زمینۀ رشد اقتصادی، ترتیبات نهادی، و جهانی موضوع این کتاب است. شناسایی محدودیت‌های دست‌وپاگیر رشد و نیاز به راه‌حل‌های مختلف برای مسائل توسعه برحسب اقتضائات کشورها رویکرد بدیل این اثر در توسعه است. این مقاله با هدف ارزیابی کتاب در ارائۀ طرح بدیل برای رشد و توسعۀ اقتصادی نگاشته شده است. در بررسی مطالب کتاب از روش تحلیلی ـ توصیفی استفاده شده است. بر این اساس، به ارزیابی محتوایی و روششناختی اثر پرداخته شده است. نتایج ارزیابی محتوایی کتاب نشاندهندۀ مزایا و چالش‌‌های کتاب است. از مزایای کتاب لحاظکردن اقتضائات خاص هر کشور در سیاستگذاری رشد، استدلال در زمینۀ فقدان نسخۀ واحد برای توسعۀ اقتصادی، نقد جهان روایی آموزه‌های نئوکلاسیک، تمایز میان شروع رشد و تداوم آن، و نقد اغراق در مزایای آزادسازی تجارت است. ازجمله چالش‌‌های کتاب استفاده از عنوان تجویز در عنوان کتاب بهجای دستورالعمل، مشکلات پیادهسازی روش آسیبشناسی رشد، بهره‌گیری از روش‌های کیفی بهجای کمی در آسیبشناسی رشد در عمل، نامشخصبودن سیاستها و اقدامات لازم برای مرحلۀ دوم در تداوم رشد، و نقدهای روششناختی آسیبشناسی رشد است.
علوم سیاسی
محمد شجاعیان
چکیده
اندیشمندان لیبرال مدعی‌اند که در نقد به هیچ محدودیتی قائل نیستند، زیرا هر محدودیتی در این زمینه به‌معنای محدودکردن آزادی بیان به‌منزلۀ یکی از مهمترین مصادیق آزادی است. بر این اساس، در گفتمان لیبرال، از توهین به پیامبران الهی به‌منزلۀ یکی از مصادیق آزادی بیان دفاع می‌شود. موضوع محوری کتاب آیا نقد سکولار است؟ همین است. این کتاب ...
بیشتر
اندیشمندان لیبرال مدعی‌اند که در نقد به هیچ محدودیتی قائل نیستند، زیرا هر محدودیتی در این زمینه به‌معنای محدودکردن آزادی بیان به‌منزلۀ یکی از مهمترین مصادیق آزادی است. بر این اساس، در گفتمان لیبرال، از توهین به پیامبران الهی به‌منزلۀ یکی از مصادیق آزادی بیان دفاع می‌شود. موضوع محوری کتاب آیا نقد سکولار است؟ همین است. این کتاب درواقع شامل دو مقالۀ اصلی است که توسط دو نفر از نویسندگان مسلمان، یعنی طلال اسد و صبا محمود، تألیف شده است. مقالۀ حاضر به بررسی و نقد این آرا می‌پردازد. اسد و صبا محمود به رد دوگانۀ استدلالی میپردازند که مسیحیت، سکولاریسم، عقلانیت، مدارا، و آزادی را در یک سو و اسلام، بنیادگرایی، تسلیمبودن، تعصب، و محدودیت را در سوی مقابل قرار میدهد. اسد بر موارد نقضی که در جوامع مدرن وجود دارد تأکید می‌کند. هرچند او باید با نگرشی تحلیلی ـ انتقادی کمالگرایی نهفته در آرای اندیشمندان غربی بهویژه در گفتمان لیبرال را به‌منزلۀ نقض بیطرفی اخلاقی موردتوجه قرار میداد. صبا محمود نیز ادعای جدایی امر دینی از امر سیاسی را رد و بر جانبدارانهبودن سنت انتقادی غربی تأکید می‌کند. از این منظر، بحث او تکمیلکنندۀ مباحث اسد است.
زبان و ادبیات عربی
صابره سیاوشی؛ مریم علیپور
چکیده
بررسی کتابهای درسی و دانشگاهی درجهت بهبود وضعیت آموزشی و با هدف بازنمایی کاستیها و نقاط پنهان این آثار صورت می‌پذیرد. یکی از کتابهای انتشاریافته در حوزة ادبیات تطبیقی الأدب المقارن فی ایران و العالم العربی (1903-2012) از حیدر خضری است که در انتشارات سمت به‌چاپ رسیده است. این کتاب، از این نظر که به معرفی و بررسی مکاتب جدید ادبیات ...
بیشتر
بررسی کتابهای درسی و دانشگاهی درجهت بهبود وضعیت آموزشی و با هدف بازنمایی کاستیها و نقاط پنهان این آثار صورت می‌پذیرد. یکی از کتابهای انتشاریافته در حوزة ادبیات تطبیقی الأدب المقارن فی ایران و العالم العربی (1903-2012) از حیدر خضری است که در انتشارات سمت به‌چاپ رسیده است. این کتاب، از این نظر که به معرفی و بررسی مکاتب جدید ادبیات تطبیقی پرداخته، دارای اهمیت است. ازهمینرو، پژوهش حاضر به بررسی این کتاب در دو بخش شکلی و محتوایی می‌پردازد و در هر قسمت امتیازات و کاستیها را موردبررسی قرار میدهد. ازجملۀ نتایج بهدستآمده به این قرار است: این اثر بهجهت شناساندن مکاتب و نظریه‌های جدید در حوزۀ ادبیات تطبیقی نسبت به آثار مشابه گامی تازه برداشته و ضمن خودداری از تکرار مکررات دست به نوآوری زده است؛ اگرچه باتوجه‌به ماهیت آموزشی کتاب میتوانست در تعریف و شناساندن چهارچوب و روش مکتبها و نظریه‌های جدیدی هم‌چون تصویرشناسی، پسااستعماری، و آلمانی تعمق و درنگ بیشتری کند و روش و چگونگی پژوهش هر مکتب و شیوۀ انجام تطبیق برپایۀ آن را به خواننده بیاموزد.
علوم سیاسی
احمد درستی
چکیده
وقوع بحران در بازارهای مالی جهانی در سال 2007 اعتراضات و شورش‌های گسترده‌ای را در بسیاری از کشورها برانگیخت. این اعتراضات در شمال آفریقا حتی تا تغییر نظام‌‌های سیاسی پیش رفت. بررسی و تحلیل این وقایع زمینه‌ای برای تدوین کتاب از بحران تا فروپاشی شد. مقالۀ حاضر با قصد بررسی این کتاب و در سه بخش تدوین شد: معرفی اثر، جایگاه اثر در فضای نشر ...
بیشتر
وقوع بحران در بازارهای مالی جهانی در سال 2007 اعتراضات و شورش‌های گسترده‌ای را در بسیاری از کشورها برانگیخت. این اعتراضات در شمال آفریقا حتی تا تغییر نظام‌‌های سیاسی پیش رفت. بررسی و تحلیل این وقایع زمینه‌ای برای تدوین کتاب از بحران تا فروپاشی شد. مقالۀ حاضر با قصد بررسی این کتاب و در سه بخش تدوین شد: معرفی اثر، جایگاه اثر در فضای نشر ایران و دیگر آثار نویسنده، و ارزیابی شکلی و محتوایی. در این کتاب، ما با نثری وزین و منقح و متنی منسجم و یکدست مواجهیم. چهارچوب نظری کار همان نظریهای است که نویسنده برای تحلیل انقلابها و فرایند گذار به دموکراسی در آثار پیشین خود تنظیم کرده است. سازمان‌دهی مطالب در داخل هر فصل بهصورت مشخص و متمایز انجام نشده است. کتاب فاقد پیشنۀ تحقیق است. عنوان روی جلد محتوای اصلی اثر را بهصورت کامل بازتاب نمی‌‌دهد. در متن اثر، با تأکیدی که در عنوان اثر بهچشم میخورد، ابعاد ماندگاری و آسیبپذیری نظام‌‌های سیاسی موردتوجه جدی قرار نگرفته است.
فقه و حقوق
علی عباس حیاتی
چکیده
قانون مسئولیت مدنی که مواد آن عمدتاً از قانون تعهدات سویس اقتباس شده، در سال 1339 تصویب شد. بعد از پیروزی انقلاب اسلامی به دلیل تغییر رویکرد و نگرشها به قواعد راجع به ضمانات قهری در لازم‌الاجراء بودن بعضی از مواد قانون مسئولیت مدنی تردید حاصل شد. این تردید ایجاب نمود به نقد و بررسی جایگاه کنونی قانون اخیر‌الذکر پرداخته شود تا معلوم ...
بیشتر
قانون مسئولیت مدنی که مواد آن عمدتاً از قانون تعهدات سویس اقتباس شده، در سال 1339 تصویب شد. بعد از پیروزی انقلاب اسلامی به دلیل تغییر رویکرد و نگرشها به قواعد راجع به ضمانات قهری در لازم‌الاجراء بودن بعضی از مواد قانون مسئولیت مدنی تردید حاصل شد. این تردید ایجاب نمود به نقد و بررسی جایگاه کنونی قانون اخیر‌الذکر پرداخته شود تا معلوم گردد، اولاً کدام مواد این قانون منسوخ است. ثانیاً موادی که هم‌چنان لازم‌الاجراء است با چه ضعفها و یا کاستیهایی روبرو است. ثالثاً نوع نگرش محاکم به قواعد و مقررات این قانون چگونه است. روش تحقیق به صورت کتابخانهای است و از نتایج این تحقیق به اجمال می‌توان گفت: آن‌چه در خصوص جبران خسارات کمانه کرده و جبران هزینههای کفن و دفن متوفی در مادۀ 6 بیان شده است منسوخ است. قائل شدن به مسئولیت تضامنی در مادۀ 12 برای کارگرانی که مجتمعاً خسارتی به بار آوردهاند فاقد توجیه منطقی است و رویۀ قضایی در اجرای مقررات راجع به جبران خسارات معنوی و هم‌چنین اجرای مقررات مذکور در مادۀ 4 و 5 تعلل نشان میدهد.
علوم تربیتی
محمدعلی رستمی نژاد
چکیده
دوره‌های باز برخط انبوه (موک) یکی از پدیده‌‌های نوین تلفیق فناوری در آموزش است. کتاب موکها طراحی، کاربرد و مدلهای کسب‌وکار که به فارسی برگردانده شده است منبعی برای محققان این حوزه است. این اثر 156 صفحه‌‌ای درصدد معرفی موکها، الگوهای طراحی، استفاده، و مدلهای کسب‌وکار برآمده است. برای نقد کتاب یادشده، از چهارچوب معرفی‌شده ...
بیشتر
دوره‌های باز برخط انبوه (موک) یکی از پدیده‌‌های نوین تلفیق فناوری در آموزش است. کتاب موکها طراحی، کاربرد و مدلهای کسب‌وکار که به فارسی برگردانده شده است منبعی برای محققان این حوزه است. این اثر 156 صفحه‌‌ای درصدد معرفی موکها، الگوهای طراحی، استفاده، و مدلهای کسب‌وکار برآمده است. برای نقد کتاب یادشده، از چهارچوب معرفی‌شده در پرسش‌نامۀ نقد و بررسی کتب علوم انسانی و شاخصهای ارزیابی و نقد کتب دانشگاهی بهره گرفته شد. ابتدا با استفاده از روش توصیفی ـ تحلیلی پیشینۀ موکها و تحقیقات آن موردبررسی قرار گرفت. سپس با استفاده از روش پژوهش ارزش‌یابی اثر ارزش‌یابی و نقد شد. براساس شاخصهای محتوایی، روشی، زبانی، ساختاری، شکل ظاهری و ابتدایی ـ انتهایی، اثر درحد متوسط ارزش‌یابی شد. از منظر آموزشی، اثر به‌عنوان یک منبع تکمیلی برای برخی دروس معرفی شد. مهمترین نقطه‌قوت کتاب کاربردی‌بودن و قابل‌فهم‌بودن آن است و مهمترین نقطه‌‌‌ضعف آن عدم‌انسجام مطالب و عدم‌تناسب محتوا با عنوان و فقر مبانی نظری بود. ترجمۀ سلیس و روان و مطابقت با محتوای اصلی از مهمترین نقاط قوت ترجمه بود و نیاز به توضیحات مترجم در زیرنویس‌‌ها و ارائۀ کامل سرواژه‌‌ها در زیرنویس‌‌ها از نقاط ضعف ترجمه بود.
فقه و حقوق
سیدعبدالرحیم حسینی؛ سیدمحمد موسوی مقدم؛ ام‌البنین سلیمانی باغشاه
چکیده
دایرۀ‌المعارف قرآن لیدن (Encyclopedia of the Quran) جدیدترین اثر جامع پژوهشی در غرب در حوزۀ مطالعات قرآنی و تفسیری است که در سال‌های 2000 تا 2006 با سرویراستاری جین دمن مک‌اولیف (Jane Dammen McAuliffe) در شهر لیدن (Leiden) و در انتشارات بریل (Brill) منتشر شد. مقالۀ «زکات» (Alms-giving) نوشتۀ پژوهش‌گری به‌نام عظیم نانجی در جلد اول دایرۀ‌المعارف قرآن لیدن در صفحه‌های ...
بیشتر
دایرۀ‌المعارف قرآن لیدن (Encyclopedia of the Quran) جدیدترین اثر جامع پژوهشی در غرب در حوزۀ مطالعات قرآنی و تفسیری است که در سال‌های 2000 تا 2006 با سرویراستاری جین دمن مک‌اولیف (Jane Dammen McAuliffe) در شهر لیدن (Leiden) و در انتشارات بریل (Brill) منتشر شد. مقالۀ «زکات» (Alms-giving) نوشتۀ پژوهش‌گری به‌نام عظیم نانجی در جلد اول دایرۀ‌المعارف قرآن لیدن در صفحه‌های 64 تا 70 به‌چاپ رسیده است. این مقاله باوجود کوشش نویسنده ایرادهای بنیادینی دارد. مهمترین مباحثی که در این مقاله مورد نقد و بررسی قرار گرفتهاند چیستی صدقه، ایدهآل بخشش از نگاه قرآن، رابطۀ پرهیزکاری و بخشش، مفاهیم مرادف صدقه، شئون و جهات صدقه، معناشناسی زکات، و روند شکلگیری نهاد تولیت امر صدقه است که ضمن تأکید بر منابع اصلی از دو نظرگاه برداشتها و خوانشهای ناتمام نویسنده و ارائۀ تفسیری غیرمستند و متفاوت با آموزه‌های متون اسلامی و نصوص قرآنی موردبررسی انتقادی قرار گرفته است.
زبان و ادبیات فارسی
فاطمه جعفری کمانگر
چکیده
سرفصل درسی به‌عنوان راه‌نما و تعیین‌کنندۀ خط‌مشی هر درس درکنار راه‌بردها، فنون، و روش‌های تدریس نقش مهمی را در رسیدن به اهداف و شایستگی‌های آن درس ایفا می‌کند. «نگارش خلاق» یکی از دروس عمومی مختص دانشگاه فرهنگیان است که با هدف ایجاد توانایی نگارش روان و خلاقانه در برنامۀ درسی این دانشگاه گنجانده شده است و انتظار می‌رود ...
بیشتر
سرفصل درسی به‌عنوان راه‌نما و تعیین‌کنندۀ خط‌مشی هر درس درکنار راه‌بردها، فنون، و روش‌های تدریس نقش مهمی را در رسیدن به اهداف و شایستگی‌های آن درس ایفا می‌کند. «نگارش خلاق» یکی از دروس عمومی مختص دانشگاه فرهنگیان است که با هدف ایجاد توانایی نگارش روان و خلاقانه در برنامۀ درسی این دانشگاه گنجانده شده است و انتظار می‌رود سرفصلی که برای این درس طراحی شده است، فراگیران را به‌سمت نگارش خلاقانه هدایت کند. پژوهش حاضر این سرفصل را نقد و بر نارسایی آن در دست‌یافتن به اهداف درس تأکید می‌کند. هم‌چنین، بر این باور است که با ایجاد برخی تغییرات جزئی، به‌خصوص در بودجه‌بندی مباحث سرفصل و تأکید بر سطوح بالای یادگیری، می‌توان توان‌مندی فراگیران را در خلق ژانرهای خلاق نگارش افزایش داد و خلاقیت نگارشی را به‌طور کلی در آن‌ها بالا برد. جامعۀ آماری این پژوهش دانشجومعلمان رشتۀ علوم تربیتی ورودی 1397 دانشگاه فرهنگیان مازندران و نمونۀ آماری سه گروه همگن‌شده از بین نُه گروه دانشجویان این رشته است. پژوهش حاضر از نظر هدف کاربردی است و با روش شبه‌آزمایشی دو گروه آزمایش، که با تغییراتی در سرفصل آموزش‌دیدند، با گروه کنترل که دقیقاً مطابق سرفصل به آن‌ها آموزش داده شد، مقایسه شده است. نتایج پژوهش نشان داد که نمرات گروه آزمایش هم در نگارش انواع ادبی خلاقانه و هم در تک‌تک عناصر خلاقیت به‌نحو چشم‌گیری در مقایسه با گروه کنترل بهبود داشته است و همین ضرورت تغییر یا بازبینی سرفصل موجود را تأیید می‌کند.
