بدیهی است که همة آثار منتشرشده دربارة تاریخ، فرهنگ، و تمدن اسلامی اعتبار علمی یکسانی ندارند و ضروری است که در ترازوی نقد ارزیابی شوند. در این نوشته، کتاب تاریخ العرب فی الاسلام اثر مورخ نامور عراقی جواد علی، که به کوشش منصور داداشنژاد با عنوان تاریخ عرب در دوران اسلامی؛ سیرة نبوی ترجمه شده، به روش توصیفی ـ تحلیلی بررسی و نقد صوری ...
بیشتر
بدیهی است که همة آثار منتشرشده دربارة تاریخ، فرهنگ، و تمدن اسلامی اعتبار علمی یکسانی ندارند و ضروری است که در ترازوی نقد ارزیابی شوند. در این نوشته، کتاب تاریخ العرب فی الاسلام اثر مورخ نامور عراقی جواد علی، که به کوشش منصور داداشنژاد با عنوان تاریخ عرب در دوران اسلامی؛ سیرة نبوی ترجمه شده، به روش توصیفی ـ تحلیلی بررسی و نقد صوری و محتوایی شده است. کتاب پارهای نقایص و کاستیها دارد از جمله: انطباق نداشتن عنوان کلی کتاب بر محتوای آن، گاه حصر بینش و روش تاریخنگری و تاریخنگاری مؤلف در چهارچوبهای صرفاً آکادمیک و مکتب اثباتگرایی تاریخی (پوزیتیویسم تاریخی)، نقل بعضی مطالب بدون ذکر منبع و یا نقلهای بدون نقد، و پارهای ابهامات در متن. جز موارد مذکور مطالب کتاب مبتنی بر مواد و مستندات متنوع و متقن تاریخی و مقایسة آنها، بهرهگیری از تحقیقات لغتشناسی و زبانشناسی، و نقل و نقد آرای مستشرقان است. مؤلف با انگیزه و هدف حقیقتجویی و کشف واقعیت در تاریخ به مطالعه و تحلیل تاریخ اسلام پرداخته و نوپردازیها و نکتهسنجیهای دقیق و عالمانهای از زنجیرة رویدادها به دست داده است. ویژگیهای اخلاق علمی مؤلف مانند پرهیز از تعصب، فروتنی، و تواضع علمی و نقدپذیری از دیگر امتیازها و مزایای کتاب است.