شماره مجوز علمی کمیسیون نشریات وزارت علوم 3/381666 تاریخ 91/08/24
ماهنامه «پژوهشنامه انتقادی متون و برنامه‌های علوم انسانی»، نشریه‌ای است حاوی مطالب تخصصی در حوزۀ علوم انسانی، که با هدف نقد و بررسی متون و کتب علوم انسانی، به ویژه متون درسی و کمک درسی دانشگاه‌ها، شناسایی نقاط مثبت و ضعف این متون و مساعدت در جهت بهبودِ امتیازها و رفع نواقص و اشکال‌های احتمالی موجود در این متون و در کل ایجاد شرایط لازم جهت بهبود کمّی، کیفی، علمی و آموزشی منابع درسی، ابتدا با نام «فصل‌نامه نامه علوم انسانی» در بهار 1379 منتشر شد و تا بهار سال 1388، 19 شماره از این نشریه در 15 مجلد به همین نام به چاپ رسید که از شمارۀ 6 و7 به بعد، ترتیب چاپ این مجله از فصل‌نامه به دو فصل‌نامه تبدیل شد. پس از آن، از شماره 20 تا 37 به صورت فصل‌نامه و با نام «پژوهشنامه انتقادی متون و برنامه‌های علوم انسانی»، از شماره 38 تا 47 دوماهنامه و در نهایت از شماره 48 تا کنون به صورت ماهنامه منتشر می‌گردد.
رویکرد این نشریه، چاپ و نشر مقالات نقد کتاب، نظریه مهم و برنامه درسی است؛ البته نه به معنای متداول Book Reviews، بلکه نقدی که مناسب چاپ در یک نشریه علمی باشد و قواعد شکلی، روشی و محتوایی چنین مقالاتی را رعایت نموده باشد؛ بنابراین مقالات ارسالی برای کسب نمرۀ مناسب جهت چاپ و نشر در این نشریه، بهتر است دربردارندۀ بخش‌ها و مشخصات ذیل باشد:
1. معرفی کتاب
مطلوب است معرفی کتاب در مقالات علمی- پژوهشی مفید، مختصر و اجمالی باشد و ابعاد مختلف شکلی و محتوایی کتاب را در برگیرد که در این صورت می‌تواند امتیاز لازم را به خود اختصاص دهد. طولانی بودن معرفی کتاب در مقالات علمی-پژوهشی و اختصاص بخش اعظم مقاله به آن، باعث کسر امتیاز مقاله میشود.
2. نقد روشی
در قسمت بررسی روشی اثر، همراه با ذکر موارد و نمونه‌های نقد روشی، به موارد ذیل اشاره شده باشد:
- پرداختن مقاله به چهارچوب نظری و روش‌شناسی اثر نقدشده؛
- پرداختن مقاله به انسجام نظری و منطق درونی اثر نقدشده؛
- پرداختن مقاله به تناقض‌های نظری و روشی متن؛
- پرداختن مقاله به تطابق روش‌شناسی اثر با موضوع و شیوه طرح آن.
3. نقد شکلی
در قسمت بررسی شکلی اثر، ضرورتاً همراه با ذکر موارد و نمونه‌ها، به موارد ذیل اشاره شده باشد:
- پرداختن مقاله به رعایت قواعد عمومی و نگارشی؛
- پرداختن مقاله به جامعیت صوری اثر و میزان بهره‌گیری از ابزارهای علمی (از فهرست مطالب تا نمایه).
- پرداختن مقاله به نحوه کیفیت چاپ و نشر و شکل ظاهری اثر نقدشده؛
- پرداختن مقاله به مقایسه شکلی اثر با آثار مشابه.
4. نقد محتوایی
در قسمت بررسی محتوایی اثر، ضرورتاً همراه با ذکر موارد و نمونه‌ها، به موارد ذیل اشاره شده باشد:
- پرداختن مقاله به نحوه نظم منطقی و انسجام اثر نقدشده؛
- پرداختن مقاله به اعتبار و کفایت منابع اثر نقدشده؛
- پرداختن مقاله به دقت در استنادات و ارجاعات و توجه به اصول منبع‌دهی؛
- پرداختن مقاله به نحوه نقد و بررسی و تحلیل‌های علمی اثر نقدشده؛
- پرداختن مقاله به روزآمدی اطلاعات و نوآور‌ی‌های اثر نقدشده؛
- پرداختن مقاله به تناسب و جامعیت موضوعی و محتوایی اثر با اهداف و نیازهای آموزشی، درسی و سرفصل‌های مصوب؛
- پرداختن مقاله به هماهنگی اثر با مبانی و نگرش اسلامی.
5. کمیت و کیفیت منابع
در نشریات علمی، بهره‌گیری از منابع بسیار و همین‌طور دست اول و به‌روز بسیار مهم است. رجوع به کتاب‌های بنیادی و نیز مقالات جدید حوزه موردنظر، اهمیت ویژه‌ای دارد.
6. میزان ارجاعات و استنادات
علاوه بر بهره‌گیری از منابع مناسب، نحوه و میزان ارجاع‌دهی مقاله نیز حائز اهمیت است. ارائه استنادهای مناسب ذیل بیان موارد نقد، اثرگذاری آن نقد را دوچندان خواهد کرد.
*برای مطالعه بیشتر می‌توانید به فایل «شرایط و ضوابط پذیرش و انتشار مقاله » موجود در راهنمای نویسندگان مراجعه نمایید.