نوع مقاله : پژوهشی
نویسنده
دانشیارجامعهشناسی، دانشگاه شیراز
چکیده
چکیده
در این مقاله به نقد و بررسی شکلی و محتوایی ترجمة این کتاب پرداختهایم. کتاب علاوه بر یک پیشگفتار و یک مقدمه دارای نه فصل در دو بخش است. ترجمة کتاب، با توجه به اندک اشکالاتی که در چاپ آن مشاهده میشود، نه عالی بلکه خوب ارزیابی شده است. نظریهای که بر اساس آن انقلابها را تفسیر میکند، بررسی شرایط دولتی و بینالمللی، شرایط نخبگان، و شرایط مردم در سه مرحلۀ ریشهها، فرایندها، و پیامدها حرکتهایی انقلابیاند. در بررسی نمونههای عینی و تاریخی، با توجه به انقلابهای صورتگرفته در امریکا، فرانسه، و انگلستان این کتاب بر آن است که نظام لیبرال دموکراسی ساختار سیاسی غالب در جهان شده است و دیگر انقلابهای جهان کمابیش برای رسیدن به دستاوردهای آنان شکل گرفتهاند. البته برخی در این راه موفق و عدهای ناموفق بودهاند. به عبارت دیگر، میتوان گفت این کتاب تحت تأثیر رشد تمدن مدرن و جریانهای انقلابی صورتگرفته در آن، مفسر انقلابهای مبتنی بر ملیگرایی و لیبرال سرمایهداری است و انقلابهایی را که به لیبرال دموکراسی نمیرسند، مانند انقلابهای اسلامی، نوعی ناهنجاری از حرکتهای انقلابی قلمداد میکند. در نقد نظری کتاب باید گفت که خطیدیدن جریان انقلابها و جداکردن ریشهها، فرایندها و پیامدهای شرایط دولت و بینالملل، نخبگان و مردم از یکدیگر در عالم واقع امکانپذیر نیست، و به نظر ناقد میباید شرایط اجتماعی، ایدئولوژی، و کنشگران جنبش را بهمنزلة سه عامل درهمتنیده بررسی کرد تا تفسیر واقعبینانهتری از هر انقلاب به دست داده شود. در واقع، این کتاب مفسر و توجیهگر حرکتی است که میخواهد جنبشهای دموکراتیزاسیون در کشورهای جهان سوم را به سوی لیبرال دموکراسی هدایت کند. اگر برعکس جریان ایدئولوژی کتاب از زاویة انقلاب اسلامی و مردمسالاری دینی، نه لیبرال دموکراسی، به این کتاب بنگریم، در واقع میتوان گفت این کتاب کتابی ضد انقلابی با عنوان انقلابهاست.
کلیدواژهها
موضوعات
عنوان مقاله [English]
Revolutions: Theoretical, Comparative, and Historical Studies
نویسنده [English]
- S. Saeid Zahed Z