نوع مقاله : پژوهشی

نویسنده

• محمدحسن الهی‌زاده

دانشیار گروه تاریخ، دانشگاه بیرجند

چکیده

کتاب الفتنة جدلیة الدین و السیاسة فی الاسلام المبکِّر اثر متفکر و مورخ تونسی دکتر هشام جعیط از آثار جهانی است که در دسامبر 1991 به عربی ترجمه شد و انتشارات دارالطلیعه در بیروت آن را چاپ کرد. در این کتاب، که در پنج ‌‌بخش تنظیم شده است، رویدادهای مهم تاریخی‌ای که 30 سال پس از رحلت نبی مکرم (ص) به وقوع پیوسته مطرح شده و با محوریت رویدادهای سال‌‌های پایانی خلافت عثمان و دوران خلافت امام علی (ع) بررسی و تحلیل شده است. وحدت دینی، بنای دولت اسلامی و جهاد، فتوحات و امپراتوری اسلامی، جنگ‌‌های جمل، صفین، و نهروان از مباحث اساسی کتاب محسوب می‌‌شود. اصطلاح فتنه پنج‌‌ سال پایانی دوران خلافت راشدین را شامل می‌‌شود؛ دورانی که، به نظر نویسندۀ کتاب، ترکیبی از نزاع داخلی و نزاع دینی است که در نهایت به شکل‌گیری احزاب و گسست اجتماعی در امت پیامبر (ص) منجر شد. با وجود اهمیت این مسئله و این‌‌که تاکنون اثر تاریخی جدی‌ای در این خصوص تألیف نشده است نویسنده تلاش کرده با دقت، وسواس، و ژرف‌‌نگری اثری تاریخی بنگارد. در این مقاله، ضمن معرفی شکلی اثر، به تحلیل بیرونی و درونی و نقد و ارزیابی آن پرداخته‌‌ایم.

کلیدواژه‌ها

• فتنه
• قاریان
• معاویه
• علی
• دیانت
• سیاست

موضوعات

• تاریخ

عنوان مقاله [English]

Review and Analysis of the Book “Alfitnah”

نویسنده [English]

• Mohammad Hassan Elahizadeh

چکیده [English]

Abstract
The book Alfitnah Jadaliyyah fi al-Din wa Alsyasah fi islam Almobakker by Tunisian thinker and historian Dr. Hisham Djait is among the globally acknowledged works that was translated into Arabic in December 1991 and published by Dar-altalieh Publications in Beirut. The book which is divided into five chapters gives an account of the important historical events occurring during the thirty years after the time of the Prophet (pbuh) and analyzes those incidents with an emphasis on the events which happened during the last years of Othman’s and Ali’s caliphate. Religious unity, building an Islamic state and jihad, conquests and Islamic Empire, the battles of Jamal, Siffin and Nehruvan are the basic issues discussed in the book. The term fitnah is used to refer to the five-year period of the Caliphate of Rashedun; a historical setting that, according to the author of the book, that was a combination of internal strife and religious conflict that ultimately resulted in sectarianism and break in the Ummah of the Prophet (pbuh). Despite the importance of this period, and regarding the fact that till now no serious historical study is done concerning it, the author of the book has tried carefully, deeply and obsessively to produce a historical account of this time. In the present article, while giving a formal introduction on the book, the researcher has evaluated and criticised the given book

کلیدواژه‌ها [English]

• Keywords: Qarian
• fitnah
• Moavieh
• Ali
• religiosity
• Politics