نوع مقاله : پژوهشی

نویسندگان

• قاسم پورحسن ¹
• افسانه پندجو ²

¹ دانشیار و عضو هیئت‌علمی فلسفه دانشگاه علامه طباطبایی

² کارشناس‌ارشد فلسفه و کلام دانشگاه علامه طباطبایی

چکیده

رویکرد معرفت‌شناسی وظیفه‌گروانه واکنشی دربرابر رویکرد مبناگرایی بود که از قول به وجود باورهای پایه یا خودموجه دفاع می‌کرد. دکارت با شک‌ورزی در هر نوع معرفتی بنیان‌های نخستین چنین رویکردی را فراهم ساخت. جان لاک و دبلیو. کی. کلیفورد با دو منظر متفاوت آن ‌را بسط دادند. لاک در دو اثر معقولیت مسیحیت و فاهمة بشری و کلیفورد در اخلاق باور کوشیدند، ضمن نقد و طعن بر مبناگرایی و تأکید بر وجود دلیل برای هر باوری، رویکرد دلیل‌گرایی حداکثری را شکل دهند. این دیدگاه بنیان جدیدی را برای پذیرش باور طرح کرد که هم بر دلیل‌ورزی تأکید داشت و هم بر وجه اخلاقی قبول باور پای می‌فشرد. کلیفورد در رسالة اخلاق ‌باور با بیان دو داستان خاص، ضمن نقد و جرح معرفت‌شناسی رایج، می‌کوشد تا عیان سازد نتایج اخلاقی باور معرفتی از اهمیت بیش‌تری از توجیه صرف برخوردار است. عمده‌ترین نقطة اتکای وی در این مسیر پیوند میان اخلاق و معرفت‌شناسی است. او در رساله‌اش متعرض درستی و نادرستی باور دینی مسلمانان شد و پس از لاک به‌طور خاص به نظریة مرجعیت پرداخت. روش کلیفورد در تأکید بر صرف دلیل، آن ‌هم حداکثری افراطی، و رد وضعیت خاص ایمان با چالش‌های بسیاری روبه‌رو خواهد بود.

کلیدواژه‌ها

• کلیفورد
• اخلاق ‌باور
• دلیل‌گرایی
• حداکثری افراطی
• حقوق معرفتی
• معرفت‌شناسی
• مسئولیت
• وظیفه‌گروی

موضوعات

• فلسفه

عنوان مقاله [English]

Clifford's Ethic of Belief and Maximum Extreme Reasoning

نویسندگان [English]

• Ghasem Pourhassan ¹
• Afsaneh Pandjoo ²

¹ Associate Professor and Member of Philosophy Faculty, Allameh Tabataba'i University

² Master of Philosophy and Islamic scholastic Theology, Allameh Tabataba'i University

چکیده [English]

The deontological epistemic approach was a reaction to the foundationalism approach that advocated the existence of basic or self-justified beliefs. Descartes, skeptical of any kind of knowledge, provided the first foundations for such an approach. John Locke and W. K. Clifford expanded it with two different perspectives. Locke, in "The Reasonableness of Christianity" and "Human Understanding" and Clifford in "The Ethic of Belief" attempted to form extreme reasoning approach while criticizing foundationalism and emphasizing the existence of reason for any belief. This view provided a new basis for the acceptance of belief, which emphasized both reasoning and the ethical aspect of accepting the belief. Clifford in the treatise of "The Ethic of Beliefs", by telling two specific stories, while criticizing and praising current epistemology, seeks to show that the importance of ethical consequences of epistemic belief is more than merely justification. His major point of reliance in this path is the link between ethics and epistemology. In his treatise, he criticized the religious rightness beliefs of Muslims and, after Locke, specifically addressed the theory of authority. Clifford's method will face many challenges in emphasizing mere reason of maximum extreme type, and rejection of the particular state of faith.

کلیدواژه‌ها [English]

• Clifford
• The Ethics of Belief
• Reasoning
• Maximum Extreme
• Epistemic Rights
• Epistemology
• Responsibility
• Deontology