نوع مقاله : پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری علوم اقتصادی، پژوهش‌گر گروه مطالعات اقتصادی مرکز تحقیقات دانشگاه امام صادق (ع)

2 کارشناسی ارشد مدیریت، مدرس دانشگاه

3 دانشجوی دکتری علوم اقتصادی، کارشناس و پژوهش‌گر گروه مطالعات اقتصادی مرکز تحقیقات دانشگاه امام صادق (ع)

4 استادیار دانشکده معارف اسلامی و اقتصاد، معاون پژوهشی دانشگاه امام صادق(ع)

چکیده

صنعت بزرگ و استراتژیک پتروشیمی در بند 13 سیاست‌های کلی اقتصاد مقاومتی موردتوجه ویژه و مستقیم قرار گرفته است. در این پژوهش عملکرد اقتصادی صنعت پتروشیمی در چهارچوب بند 13 سیاست‌های کلی ابلاغی اقتصاد مقاومتی، موردنقد و بررسی قرار گرفته است و راه‌کارهای پیش‌برد هرچه سریع‌تر این سیاست‌ها موردتوجه واقع شده است. برای این منظور، ابتدا وضعیت موجود صنعت پتروشیمی موردبررسی و نقد قرار گرفته است و سپس بر بند 13 سیاست‌های اقتصاد مقاومتی که به بازارهای جدید فروش اشاره دارد، تمرکز شده است. دراین‌باره، مشخص شد که اقلام تولیدی فقط به‌صورت فروش انحصاری فروخته می‏شوند و این امر نیازمند تحولی جدی در امر فروش اقلام پتروشیمی است که برای این منظور بازارهای جدید فروش اقلام پتروشیمی براساس دسته‌بندی آن‌ها و میزان واردات کشورهای هدف و دیگر شاخصه‌ها به روش تحلیل آماری بررسی شده و سی کشور هدف براساس اولویت‌بندی به روش TOPSIS دسته‌بندی شده است.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

The Critique and Review of the Export of Petrochemical Products in the Framework of the Thirteenth Chapter of the General Policies of the Resistance Economy

نویسندگان [English]

  • Saeed Abdi 1
  • Alireza Basiri 2
  • Yaser Soleimani 3
  • Adel Peighami 4

1 PhD Candidate in Economics, Researcher at Economics Studies Center, Imam Sadiq University

2 Master of Management, University Lecturer

3 PhD Candidate in Economics, Researcher at Economics Studies Center, Imam Sadiq University

4 Assistant Professor of Islamic Education and Economics College, R

چکیده [English]

The major and strategic petrochemical industry has been specially and directly addressed in Section 13th of the general policies of resistance economy. In this paper, the economic performance of the petrochemical industry has been criticized in the framework of Section 13th of general policies of resistance economy, and the strategies for advancing these policies have been taken into consideration. For this purpose, the current state of the petrochemical industry has been examined and criticized, and then it is focused on the resistance economy policies referred to in the new markets. In this regard, it was found that the production items are sold exclusively in the form of exclusive sales, requiring a serious change in the sale of petrochemicals. To this end, new markets for the sale of petrochemicals based on their categorization and the import volumes of target countries and other characteristics were analyzed by statistical analysis, and thirty countries were classified according to TOPSIS method.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Resistance Economy
  • Petrochemical Exports
  • General Policies of Resistance Economy
اخوی، احمد (1373)، مطالعه‌ای در نظریه‌ها، کاربردها و تجربه‌های تجارت بین‌الملل، استراتژی بازرگانی و توسعۀ اقتصادی، تهران: مؤسسۀ مطالعات و پژوهش‌های بازرگانی.
اکبری، محمد (1385)، نااطمینانی حاصل از نوسانات نرخ ارز و اثر آن بر صادرات غیرنفتی، پایان‌نامۀ کارشناسی ارشد، تهران: دانشگاه تهران.
امامی میبدی، علی (1390)، اصول اندازه‌گیری کارآیی و بهره‌وری (علمی و کاربردی)، تهران: مؤسسۀ مطالعات و پژوهش‌های بازرگانی.
آذر، عادل و دیگران (1390)، «طراحی مدل جامع خصوصی‌سازی و واگذاری بنگاه‌های دولتی در ایران با رویکرد خط‌مشی‌گذاری صنعت پتروشیمی»، پژوهش‌های مدیریت در ایران، دورۀ 15، ش 4.
آذر، عادل و منصور مؤمنی (1380)، آمار و کاربرد آن برای مدیریت، تهران: سمت.
بانک مرکزی جـمهوری اسـلامی ایران (1386)، «گزارش اقـتصادی و تـرازنامۀ سال‌های 1386- 1378».
بیانات و ابلاغیه‌های مقام معظم رهبری، سایت مقام معظم رهبری: <http://farsi.khamenei.ir/speech?nt=32>.
پاکدامن، رضا (بی‏تا)، «عوامل حقوقی بازدارنده و محدودکنندۀ صادرات ایران»، در: مجموعه‌مقالات اولین همایش سیاست‌های بازرگانی و تجارت بین‌الملل، تهران: مؤسسۀ مطالعات و پژوهش‏های بازرگانی.
پیغامی، عادل (1393)، درس‏گفتارهای اقتصاد مقاومتی، تهران: انتشارات بسیج دانشجویی دانشگاه امام صادق(ع).
پیغامی، عادل و دیگران (1394)، جستارهایی در اقتصاد مقاومتی: تحریم‌های اقتصادی ایران، مبانی، ابعاد و راه‌کارها، تهران: انتشارات دانشگاه امام صادق (ع).
خداداد، سیدحمید و دیگران (1385)، کسب و تجارت الکترونیکی: رویکردی مدیریتی، تهران: سمت.
شاکری، عباس (1383)، «عوامل تعیین‌کنندۀ صادرات غیرنفتی ایران»، فصل‌نامۀ پژوهش‌های اقتصادی ایران، ش 21.
شرکت مـلی صـنایع پتروشیمی (1392)، «گزارش‌ عملکرد شرکت مـلی صـنایع پتروشیمی: سال‌های 1392-1379»، مدیریت برنامه‌ریزی و توسعه.
فهیمی‌فر، جمشید و دیگران (1383)، «اولویت‌بندی بازارهای هدف محصولات منتخب پتروشیمی ایران» فصل‌نامۀ پژوهش‌نامۀ بازرگانی، ش 31.
گروه تحقیقات اقتصادی بانک خاورمیانه (1393)، «بررسی اقتصادی صنعت پتروشیمی ایران».
گمرک جمهوری اسلامی ایران، اطلاعات دریافتی از دفتر آمار و خـدمات مـاشینی گمرک جمهوری اسلامی ایران: .
گوگردچیان، احمد و سیدکمیل طیبی (1385)، «بررسی عوامل جذب سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی در صنایع پتروشیمی ایران به روش داده‌های تابلویی»، فصل‌نامۀ پژوهش‌های اقتصادی ایران، ش 26.
محتشمی‌پور، رضا (1387)، «راه‌بردهای شرکت ملی صنایع پتروشیمی در توسعۀ خوشه‌های صنایع پایین‌دستی»، تهران: شرکت ملی صـنایع پتـروشیمی، دفتر توسعۀ صنایع پایین‌‌دستی پتروشیمی.
مرکز مطالعات مجلس شورای اسلامی (1393)، «بررسی ضرورت پالایش نفت خام و تولید فرآورده‌های نفتی استراتژیک با رویکرد تکمیل زنجیرۀ ارزش در صنایع پایین‌دستی و پتروشیمی؛ اقتصاد مقاومتی در صنایع نفت و پتروشیمی»، تهران: دفتر مطالعات انرژی، صنعت و معدن.
مرکز مطالعات مجلس شورای اسلامی (1393)، «تحلیل راه‌کارهای اجرایی‌شدن سیاست‌های کلی اقتصاد مقاومتی در صنعت پتروشیمی»، تهران: دفتر مطالعات انرژی، صنعت و معدن.
مشبکی، اصغر و علی‌اکبر خادمی (1391)، «نقش برنامه‌های توسعۀ صادرات بر ارتقای عملکرد صادرات بنگاه‌ها»، مجلۀ بهبود مدیریت، دورۀ 6، ش 3.
معین، محمد (1382)، فرهنگ فارسی معین، ذیل مدخل «پتروشیمی»، تهران: امیرکبیر.
مهدوی، ابوالقاسم و مهران ملکشاهیان (1383)، «بررسی مزیت نسبی محصولات صادراتی صنعت پتروشیمی ایران»، فصل‌نامۀ پژوهش‌های اقتصادی ایران، ش 21.
مـؤسسۀ مـطالعات و پژوهـش‌های بازرگانی (1386)، «طراحی مراحل لازم برای پیاده‌سازی تجارت الکترونیکی به‌‌منظور توسعۀ صادرات کالا و خدمات»، تهران: مؤسسۀ مطالعات و پژوهش‌های بازرگانی.
هاشمی، سیدمجید (1389)، «بررسی تأثیر کاربرد تجارت الکترونیکی بر میزان صادرات فرآورده‌های نفت، گاز و پتروشیمی»، فصل‌نامۀ پژوهش‌نامۀ بازرگانی، ش 54.
 
Dunning, J. and C. Wymbs (2001), “The Challenge of Electronic Markets for International Business Theory”, International Journal of the Economic of Business, vol. 8.
Hatami (2001), “Privatizing State-owned Enterprises: A Model for Developing”: <http://www.donya-e-eqtesad.com/Default_view.asp>.
Hwang, C. L. and K. Yoon (1981), Multiple Attributes Decision Making Methods and Applications, Berlin: Springer.
James, J. (2001), “Information Technology, Transaction Costs and Patterns of Globalization in Developing Countries”, Review of Social Economy, vol. 60, no. 4.
Larsson, Kristina (2011), United States Extraterritorial Application of Economic Sanctions and the New International Sanctions Against Iran, Lund University, Faculty of law, Master thesis.
Lew, J. (2013), “US Treasury Secretary, Alternatives to Iran Sanctions 'are Worse”: <http://www.middle-east-online.com/english/?id=59802>.
Naderi, A., A. Akhavi, and S. Hakimi (2009), An Investigation of Iranian Exportissues and Bottlenecks, Tehran: Institute for Trade Studies and Research.
Office of Foreign Asset Control (2013), “The Use of Exchange Houses and Trading Companies to Evade U.S. Economic Sanctions Against Iran”: <http://www.treasury.gov/resource-center/sanctions/OFAC-Enforcement/Pages/20130110.aspx>.
Porter, M. E. (2001), Strategy and Internet, Harvard Business Review.
RashediAshrafi, A. (2008), Information for international trade, Tehran: Ghanon Publishing.
Rayport, Jeffrey F., Bernard J. Jaworski (2001), Introduction to E-commerce, McGraw-Hill.