نوع مقاله : پژوهشی

نویسنده

استادیار پژوهشکدۀ باستان‌شناسی، پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردش‌گری

چکیده

کتاب موردنقد در این نوشته جلد نخست از کتاب دوجلدیِ فرهنگ مصور باستانشناسی دوران پیش از تاریخ (انگلیسی ـ فارسی) است. جلد نخست اساساً ماهیتی لغت‌نامه‌ای دارد، ضمن این‌که برای شماری از مدخل‌ها توضیحی کوتاه نیز آورده شده است. کتابِ موردبحث از جنبه‌های متعدد ازجمله صفحه‌آرایی، شیوة نگارش، و به‌ویژه ازنظر محتوایی واکاوی شده است. در این نوشته با مثال‌های متعدد بحث شده است که صفت «پیش از تاریخ» برای کتاب صرفاً عنوانی بی‌ربط است. هم‌چنین، جنبة «مصوربودن» کتاب، که در عنوان آن نیز لحاظ شده است، به‌طور جدی موردبحث قرار گرفته است؛ شمار قابل‌توجهی از تصاویر کتاب کاملاً بی‌مورد است و صرفاً بر حجم کتاب افزوده است. گذشته از این موارد، مسئلة مهم اشتباهاتی است که در معادل‌های پیش‌نهادی دیده می‌شود؛ این اشتباهات نه سَهوی، بلکه بینشی است. از دیگر ایرادهای کتاب معادل‌های نامأنوس و ناآشنا برای خوانندة (باستان‌شناس) فارسی‌زبان است که این مورد نیز با مثال‌های متعدد نشان داده شده است. درمجموع، دربین کتاب‌های مشابهی که پیش‌تر در زمینة واژگان باستان‌شناسی منتشر شده‌اند، این کتاب ازنظر کیفی یکی از نازل‌ترین آن‌هاست. به‌نظر می‌رسد که در تدوین کتابِ حاضر تأمل و دقت کم‌ترین جایگاه را داشته است.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

Reviewing and Criticizing the Illustrated Dictionary of Prehistoric Archaeology (Volume 1)

نویسنده [English]

  • Kourosh Roustaei

Assistant Professor of Institute of Archeology, Institute for Cultural Heritage and Tourism

چکیده [English]

The book under review is the first volume of the two-volume book of Illustrated Dictionary of Prehistoric Archaeology (English-Persian). The first volume is basically a dictionary, with a brief explanation for a number of entries. The book is analyzed in various aspects including page layout, writing style, and in particular content. This paper discusses numerous examples that the term "pre-history" for the book is merely an irrelevant title. Also, the "illustrated" aspect of the book, also included in the title, has been seriously debated; a significant number of the book's illustrations are completely useless and have merely increased the volume of the book. Apart from these, the important issue is the errors found in the proposed equivalents, which are not by mistake, but insightful. Another flaw in the book is the unknown and unfamiliar equivalents for the Persian-speaking (archaeologist) reader, which is indicated by numerous examples. Generally, among similar books published earlier in the field of archeology, this book is one of the lowest in quality, where the reflection and precision were apparently neglected when developing the book.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Archeology
  • Pre-historic
  • Criticism
  • Translation
احمدخانی، محمدرضا و تیمور اکبری (1389)، واژهنامه و متون تخصصی برای دانشجویان باستانشناسی (انگلیسی ـ فارسی)، تهران: سبحان نور.
آسکالونه، انریکو (1395)، باستانشناسی جوامع ایران باستان (در هزارۀ سوم پیش از میلاد)، ترجمة سیدمنصور سیدسجادی، تهران: سمت.
سیدسجادی، سیدمنصور (1389)، باستانشناسی شبهقارة هند، تهران: سمت.
سیدسجادی، سیدمنصور (1390)، نخستین شهرهای ایران، 2 ج، تهران: سمت.
سیدسجادی، سیدمنصور (1395)، باستانشناسی آسیای مرکزی، 2 ج، تهران: سمت.
کرمی، ماندانا (1384)، فرهنگ مصور باستانشناسی، تهران: سمیرا.
کرمی، ماندانا (1394)، واژگان کاربردی باستانشناسی، تهران: پازینه.
کرمیان، غلامرضا (1388)، واژهنامة باستانشناسی و تاریخ، تهران: آژنگ.
ملک‌شهمیرزادی، صادق (1376)، واژهنامۀ باستانشناسی، تهران: مرکز نشر دانشگاهی.
Bates, R. L. and J. A. Jackson (eds.) (1980), Glossary of Geology, Falls Church: American Geological Institute.
Frandon, J. (2006), The Complete Guide to Rocks and Minerals, London: Hermes House.
Kipfer, B. A. (2000), Encyclopedic Dictionary of Archaeology, New York: Kluwer Academic/ Plenum.
Malek Shahmirzadi, S. and P. Birjandi (2016), English for the Students of Archaeology, 9th Impr