نوع مقاله : پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری حقوق عمومی، گروه حقوق، واحد نجف آباد، دانشگاه آزاد اسلامی، نجف‌آباد، ایران.

2 استادیار حقوق عمومی، گروه حقوق، واحد نجف آباد، دانشگاه آزاد اسلامی، نجف‌آباد، ایران.

3 دانشیار حقوق عمومی، گروه حقوق، واحد نجف آباد، دانشگاه آزاد اسلامی، نجف‌آباد، ایران.

چکیده

معوق‌ماندن مطالبات بانک‌ها و ممکن‌نبودن وصول یا تأخیر در وصول آن‌ها را می‌توان به‌نوعی پاشنۀ آشیل بانک‌داری دانست. دامنه‌دارشدن و طولانی‌شدن این وضعیت می‌تواند سبب به‌خطرافتادن قدرت پرداخت بانک‌ها و درنهایت، ورشکستگی آن‌ها شود و ورشکستگی بانک بحران فراگیری را در امور مالی و اقتصادی کشور پدید می‌آورد. فساد نظام‌مند، هزینه‌های دادرسی سنگین، اطاله‌های دادرسی، رعایت‌نکردن مقررات، نارسایی قوانین، نبود رویه و روال‌های مشخص قضایی و اجرایی، و ناکارآمدی دستگاه قضایی از مهم‌ترین عوامل این معضل در بانک‌هاست. حل این مشکل مستلزم نگاهی جامع، فراگیر، و علمی به مقولۀ بانک‌داری در ایران است. ابهام‌ها و پیچیدگی‌های مقررات حاکم و نگرش‌های فقهی به موضوع‌هایی با ذات حقوقی یا ارائۀ راه‌کارهای حقوقی ــ فقهی برای موضوعاتی که در حیطۀ حقوق جایی ندارند، مشکلات را دوچندان کرده است. با عنایت به این‌که نظام اقتصادی کشور ما بانک‌محور است، بنابراین عملکرد صحیح و اصولی آن می‌تواند در رشد و شکوفایی اقتصاد کشور تأثیر داشته باشد و عملکرد نامطلوب آن می‌تواند ضربۀ جبران‌ناپذیری داشته باشد. به همین علت، بررسی پیچیدگی‌ها و معضلات موجود و ارائۀ راه‌کارهای حقوقی و منطقی به‌منظور رفع نقایص و کمبودها راه‌گشای مشکلات خواهد بود.
 

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

A Critique on the Rules Governing the Collection of Overdue Bank Claims

نویسندگان [English]

  • Ali Asghar Esmaili Far 1
  • GholamHossein Massoud 2
  • Mohammad Kazem Emadzadeh 3

1 PhD Candidate of Public Law,Najaf Abad Branch. Islamic Azad University, Najaf Abad , Iran

2 Assistant Professor of Public Law, Najaf Abad Branch. Islamic Azad University, Najaf Abad , Iran

3 Associate Professor of Public Law, Najaf Abad Branch. Islamic Azad University, Najaf Abad , Iran

چکیده [English]

The deferment of bank’s claims and the impossibility of collecting or delaying their receipt can be considered as a clear violation of banking Achilles. The range and prolongation of this situation could jeopardize the power of paying banks and, ultimately, their bankruptcy, and the bank’s bankruptcy is a comprehensive crisis in affairs. Financial and economic conditions of the country, systematic corruption, non-compliance with regulations, regulatory failure, lack of specific judicial and executive procedures, and inefficiencies of the judiciary are among the most important causes of this problem in the banks. Solving this problem requires a comprehensive and scientific approach to banking in Iran. The ambiguities and complexities of the ruler’s regulations and jurisprudential attitudes toward issues of inherently legal rights or the provision of legal-jurisprudential solutions for matters that are not in the realm of rights have doubled the problems.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Bank
  • Claims
  • Law on Interest-free Banking Operations
  • Bankruptcy
  • Crisis
خامنه‌ای، سیدمحمد (1368)، «اصل چهارم قانون اساسی»، مجلۀ کانونوکلا، ش 152- 153.
خانی، حامد (1395)، تاریخفقهاسلامیدرسده‌هاینخستین، تهران: نشر نی.
خسروپناه، عبدالحسین (1388)، فقهدرمحکزمانه، تهران: کانون اندیشۀ جوان.
خیرالله، حمید، میثم افکار مرند، و میثم درویش متولی (1391)، «حکومت اصل چهارم قانون اساسی بر عموم و اطلاق سایر اصول»، فصل‌نامۀ حکومتاسلامی، س 17، ش 4.
شمس، عبدالله (1382)، آییندادرسیمدنی، ج 2، تهران: میزان.
شهید ثانی، زین‌الدین‌بن علی (1370)، الروضة البهیه فی الشرح اللمعۀ الدمشقیه، ج 1، قم: مرکز النشر مکتب‌ الاعلام الاسلامی.
صانعی، پرویز (1382)، حقوقجزایعمومی، تهران: طرح نو.
طوسی، عباس (1393)، تحلیلاقتصادیحقوقشرکت‌ها، تهران: شهر دانش.
غمامی، مجید و حسن محسنی (1386)،  اصولآییندادرسیفراملی،بررسیتطبیقیاصولآیین دادرسیمدنیفراملیتهیه‌شدهتوسطمؤسسۀحقوقآمریکاومؤسسۀیک‌نواخت‌سازیحقوق خصوصیرمدرسال 2004، تهران: میزان.
کاتوزیان، ناصر (1380)، مقدمۀعلمحقوقومطالعهدرحقوقخصوصیایران، تهران: شرکت سهامی انتشار.
گزیدهایازمهمتریناسنادبینالمللیحقوقبشر (1382)، تهیه و تنظیم مرکز مطالعات حقوق بشر، تهران: دانشگاه تهران، دانشکدۀ حقوق و علوم سیاسی.
مدنی، سیدجلال‌الدین (1372)، آییندادرسیمدنی، ج 2، تهران: گنج دانش.
مسعودی، علیرضا (1386)، مجلۀ حقوقبانکی، تهران: پیش‌برد.
مسعودی، علیرضا (1395الف)، «تقلب در اعتبارات اسنادی در رویۀ قضایی؛ از تردید تا تصمیم، چالش جدید: حقوق ثالث»، مجلۀ حقوقبانکی، ش 8- 9.
مسعودی، علیرضا (1395ب)، «توقف فرایندهای عادی با وقوع تقلب در ضمانت‌نامه‌های بانکی»، مجلۀ حقوقبانکی، ش 10.
مسعودی، علیرضا (1395ج)، «رهن مدنی و تجاری، وحدت یا تعدد مقررات حاکم»، در: مأمن قافلۀ دل و دانش: گزیدۀ اندیشه‌های حقوقی تقدیمی به استاد فرزانه آقای دکتر حسنعلی درودیان، به‌کوشش لعیا جنیدی و علیرضا مسعودی، تهران: شرکت سهامی انتشار.
مسعودی تفرشی، بابک (1389)، «بایسته‌های حقوقی نظام تجارت بین‌المللی»، مجلۀ حقوققضایی، ش 2.
مجموعه‌مقالاتپانزدهمینهمایشبانکداریاسلامی (1383)، تهران: بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران، مؤسسۀ عالی بانک‌داری ایران.
مجموعه‌مقالاتوسخن‌رانی‌هاینهمینهمایشبانک‌داریاسلامی (1377)، تهران: بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران، مؤسسۀ عالی بانک‌داری ایران.
«میزگرد تقلب در ضمانت‌نامه‌های بانکی» (1395)، مجلۀ حقوقبانکی، ش 10.