نوع مقاله : پژوهشی

نویسندگان

1 کارشناس ارشد مترجمی زبان فرانسه، دانشکدۀ علوم انسانی، دانشگاه بوعلی سینا، همدان، ایران

2 استادیار زبان فرانسه، عضو هیئت علمی دانشگاه بوعلی سینا، همدان، ایران

3 استادیار زبان‌‌شناسی همگانی، عضو هیئت علمی دانشگاه بوعلی سینا، همدان، ایران

چکیده

هنجارگریزی معنایی به‌مفهوم تخطی از معیارهای تعیین‌کنندۀ هم‌‌آیی واژگان و عدول از زبان معیار است. برحسب آمار پژوهش، می‌‌توان گفت که هنجارگریزی معنایی عامل مهمی در آفرینش شعر است؛ بدین مفهوم که هرچه بسامد وقوع این نوع هنجارگریزی بیش‌تر باشد، افق‌‌های معنایی گسترده‌‌تری در شعر حاصل می‌شود و رسیدن به معنا دیرتر اتفاق می‌‌افتد. در اشعار بودلر، ایجاد ترکیبات خاص و تازه، تصویر جزئیات، نیروی تخیل، ایجاد مناظر زیبا، و به‌کاربردن تشبیهات و استعارات مطبوع به تجلی این نوع هنجارگریزی منجر شده است. هدف از پژوهش حاضر بررسی هنجارگریزی معنایی در مجموعۀ شعر گل‌‌های شر، اثر شارل بودلر، با ارجاع به استعاره و مجاز و بازتاب آن در ترجمه‌های حسن هنرمندی، محمدعلی اسلامی ندوشن، و محمدرضا پارسایار است تا ترجمه‌‌ها از لحاظ کیفی مقایسه شوند. برای نیل به این هدف، ابتدا هنجارگریزی معنایی که از مباحث مهم نقد صورت‌گرایی است، باتوجه‌به تقسیم‌‌بندی جفری لیچ، زبان‌‌شناس صورت‌گرا، موردبررسی قرار گرفته و سپس به مقابلۀ متن اصلی و ترجمه‌‌های صورت‌گرفته از آن پرداخته و تفاوت‌‌های موجود در هریک بررسی شده است.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

Study of Semantic Deviation in the Collection of The Flowers of Evil and Persian Translations

نویسندگان [English]

  • Mina Rezaei 1
  • Mitra Raissi Dehkordi 2
  • Youssef Aram 3

1 MA in French Translation, Faculty of Humanities, Bu-Ali Sina University, Hamedan, Iran

2 Assistant Professor in French Language and Literature, Faculty of Humanities, Bu-Ali Sina University, Hamedan, Iran

3 Assistant Professor in Linguistics, Faculty of Humanities, Bu-Ali Sina University, Hamedan, Iran

چکیده [English]

Semantic deviation means the transgression of the criteria that determines the coincidence of the vocabularies and avoiding the standard of language. Based on the research findings, we could say that semantic deviation is an important factor in the creation of poetry. In this sense, the more frequent the occurrence of this type of deviation is, the more semantic horizons in the poetry are achieved, and the achievement of meaning occurs later. In Baudelaire’s poems, the creation of new and special compositions, picturing the details, imagination, making beautiful scenes, and using pleasant similes and metaphors, led to the emergence of this kind of semantic deviation. The aim of this article is to study the semantic deviation in The Flowers of Evil by Charles Baudelaire, referring to metaphor and metonymy, and their reflection in the translations by Hassan Honarmandi, Mohammad-Ali Eslami Nodooshan, and Mohammadreza Parsayar. To reach this goal, at first, we examined semantic deviation as an important issue in the critique of formalism, focusing on Geoffrey Leech’s classification, a formalist linguist, and then the original text has been compared with its translations, and the differences between them have been studied.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Semantic Deviation
  • The Flowers of Evil
  • Leech
  • Metaphor
  • Metonymy
احمدی، بابک (1371)، ساختار و تأویل متن، تهران: نشر مرکز.
بودلر، شارل (1341)، ملال پاریس و برگزیده‌‌ای از گل‌‌های بدی، ترجمۀ محمدعلی اسلامی ندوشن، تهران: بنگاه ترجمه و نشر کتاب.
بودلر، شارل (1380)، گل‌‌های رنج، گزیدۀ اشعار، ترجمۀ محمدرضا پارسایار، تهران: هرمس.
روحانی، مسعود و محمد عنایتی قادیکلایی (1388)، «بررسی هنجارگریزی در شعر شفیعی کدکنی م. سرشک»، نشریۀ پژوهش‌‌های ادب عرفانی، ش 11.
سجودی، فرزان (1377)، «هنجارگریزی در شعر سهراب سپهری»، نشریۀ کیهان فرهنگی، ش 142.
سجودی، فرزان (1379)، «درآمدی بر نشانه‌‌شناسی شعر»، مجموعه‌مقالات دانشگاه علامه طباطبایی، ش 97.
سجودی، فرزان و فرناز کاکه‌خانی (1387)، «تعامل سیلان نشانه‌‌ها و هنجارگریزی معنایی در گفتمان شعر»، مجلۀ زیباشناخت، ش 19.
شمیسا، سیروس (1378)، نقد ادبی، تهران: فردوس.
صفوی، کوروش (1390)، درآمدی بر معنی‌‌شناسی، تهران: سورۀ مهر.
مدرسی، فاطمه و حسن احمدوند (1384)، «آشنایی‌‌زدایی و هنجارگریزی در اشعار نیمایی اخوان ثالث»، نشریۀ فلسفه و کلام، ش 6.
هنرمندی، حسن (1336)، از رمانتیسم تا سورئالیسم، تهران: امیرکبیر.
 
Adam, Antoine, Georges Lerminier, et Edouard Morot-sir (1968), Littérature Française, Paris: Larousse.
Bacry, Patrick (1992), Les Figures de Style et Autres Procédés Stylistiques, Paris: Collection Sujets.
Baudelaire, Charles (1961), Œvres Complètes, Paris: Gallimard.
Décote, Georges et Joel Dubosclard (1991), Itinéraires Littéraires XIX ième Siècle, Paris: Hatier.
Échelard, Michel (1992), Histoire de la Littérature en France au XIX ième Siècle, Paris: Hatier.
Leech, Geoffrey Neil (1969), A Linguistic Guide to English Poetry, London: longman.
Ricalent-Pourchot, Nicole (2003), Dictionnaires des Figures de Style, Paris: Armand colin.
Robert, Paul (2007), Le Nouveau Petit Robert de la Langue Française, Paris: Robert (Nouvelle Édition Millésime).
Todorov, Tzvetan (1966), “Anomalies Sémantiques”, Languages, Tome 6, Numéro 1.