نوع مقاله : پژوهشی

نویسندگان

1 کارشناسی ارشد زبان و ادبیات فرانسه

2 دکترای زبان‌شناسی مقابله‌ای، دانشگاه ملی تاجیکستان

چکیده

دکتر مهوش قویمی محقق و استاد دانشگاه و از متخصصان به‌نام در زبان و ادبیات فرانسه است که عمدة شهرتش ترجمة آثار کریستین بوبن است و ترجمة نمایش‌نامه‌های Le malentendu و Les Justes، دو اثر از آلبر کامو، را در کارنامة خود دارد. نشر آشیان در سال 1389 این دو بازترجمه را در یک مجلد با نام‌ سوء‌تفاهم و عادل‌ها روانة بازار کرد. سپس، در سال 1397 به چاپ دوم رساند. در نوشتار پیش‌رو، نگاهى اجمالى به پیرامتنیت، رویکردهای ترجمة نمایش‌نامه و مشکلات آن، پیشینة ترجمة دو اثر موردبحث در ایران، و چرایی بازترجمه خواهیم داشت، سپس، با طرح مثال‌هاى عینى از هر دو برگردان، این دو نمایش‌نامه را از بُعد متنی بررسی می‌کنیم و می‌کوشیم نگاهی کلی به رویکرد ترجمه در این دو اثر داشته باشیم. بحث درباب اجراپذیری، که عنصر بنیادین هر نمایش‌نامه است، مفصل است و در این نوشتار نمی‌گنجد و به خبرگان این حوزه سپرده می‌شود. در برگردان این دو اثر، محتوای متن اصلی‌، تا آن‌جا که مقصود را می‌رساند ترجمه و پیام منتقل شده، اما صرف‌نظر از جنبة اجراپذیری در بعد متنیت، گاهی شتاب‌زدگی و ترجمة لفظ‌به‌لفظ مشهود ‌است.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

Review of Mahvash Ghavimi’s Retranslations from Two of Camus's Plays

نویسندگان [English]

  • Masoumeh Zavarian 1
  • Mahdi Mohammad Beighy 2

1 MA in French Language and Literature

2 PhD in Contrastive Linguistics, Tajik National University

چکیده [English]

Mahvash Ghavimi, a researcher,  university professor, and one of the famous experts in French language and literature, whose main fame in translation is related to the works of Christian Bobin, has translated Le Malentendu and Les Justes by Albert Camus. Ashian Publishing published both of them in 2010 in a volume, then republished them in 2018. In the present article, we have a brief look at the paratextuality, approaches to translating the play and its problems, the background of the translation of these two works in Iran and reason for retranslation. We also examined these two plays from a textual perspective and tried to take an overview to a translation approach in these two works. The discussion of the performance, which is the fundamental element of any play, is detailed and does not fit into this paper and is left to the experts in this field. In the translation of these two works, the content of the original text has been translated and conveyed as far as it is intended, but regardless of its performance in terms of text, sometimes the haste and the translation of the word to the word are obvious.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Albert Camus
  • Play
  • Ghavimi
  • Play Translation
  • Retranslation
خبرگزاری مهر (۱۷ آبان 1395)، «دیدار و گفت‌وگو با آیریس رادیش»:
<https://mehrnews.com/news/3811017>.
خزاعی فرید، علی (1384)، «نظریة ترجمه، دیروز، امروز»، نامة فرهنگستان، ش 28.
خزاعی فرید، علی (۱۳۸۷)، «سرچشمة نظریه‌های ترجمه»، نامة فرهنگستان، دورة ۱۰، ش ۳.
سلیمانی، المیرا و دیگران (1393)، «بررسی تفاوت زبانِ نخستین نمایش‌نامه‌های ترجمه‌شده با نمایش‌نامه‌های ترجمه‌شدة معاصر در ایران»، فصل‌نامة علمی پژوهشی زبان و ادب فارسی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد سنندج، ش 20.
کامو، آلبر (1397)، سوءتفاهم و عادل‌ها، مهوش قویمی، تهران: آشیان.
کامو، آلبر (1341)، سوء‌تفاهم، جلال آل احمد، تهران: بی‌نا.
گوییه، هانری (1398)، تئاتر و وجود، مازیار مهیمنی، تهران: بوکا.
علیزاد، علی‌اکبر (1385)، «از متن تا اجرا تأملاتی درباب ترجمة متون نمایشی»، فصل‌نامة  فرهنگستان، ش 2.
محمدی، الهام، فرزانه کریمیان (1393)، «واژه و معنا در تقابل یا در تعامل با یک‌دیگر در ترجمه» فصل‌نامة مطالعات زبان و ترجمه، ش 4.
مهیمنی، مازیار (1395)، «پسامدرنیسم و بارت دو درآمد، یک پرونده»، پژوهشنامة انتقادی متون و برنامه‌های علوم انسانی، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، س ۱۶، ش ۱.
 
Bassnett, Susan (2002), Translation Studies, London: Routledge.
Berman, Antoine (1999 a), “La traduction comme espace de la traduction”, Palimpsestes, no. 4, Paris.
Berman, Antoine (1999 b), La traduction et la lettre ou laubge du lointain, Paris Seuil.
Camus, Albert (1950), Les Justes, Paris: Gallimard.
Camus, Albert (1958), Le Malentendu, Paris: Gallimard.
Gambier, Yves (1994), “La traduction, retour, detour”, Meta, no. 3, Montreal.
Génin, Isabelle (2016), “Les sens en éveil, traduire pour la scène”, Palimpsestes, no. 29, Paris.
Maurin, Anne (2013), La traduction théâtrale et ses enjeux dramaturgiques, Mémoire de recherche Master 2, spécialité “Arts du spectacle” Parcours Théâtre européen, Université Stendhal Grenoble 3, UFR Lettres et Arts Département Lettres et Arts du Spectacle.
Regattin, Fabio (2004), “Théâtre et traduction: un aperçu du débat théorique”, L'Annuaire théâtral: revue québécoise d’études théâtrales, no. 36.
Regattin, Fabio (2014), “Traduire des théâtres: stratégies, formes, skopos”, Repères DoRiF Traduction, médiation, interpretation, vol. 2.: < http://www.dorif.it/ezine/ezine_articles>.
Vitez, Antoine (1982), “Le devoir de traduire”, Théâtre/ Public, no. 44.
Vitez, Antoine (1991), Le théâtre des idées, Anthologie proposée par Danièle SALLENAVE et Georges BANU, Paris: Gallimard.