نوع مقاله : پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار جامعه‌شناسی، عضو هیئت‌علمی دانشگاه آزاد اسلامی، گناباد، ایران

2 استادیار جامعه‌شناسی، عضو هیئت‌علمی دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران

چکیده

هدف این مقاله ارزیابی کتاب تاریخ و نظریۀ اجتماعی است که غلام‌رضا جمشیدی‌ها ترجمه کرده است. این ارزیابی از‌ نظر شکلی، محتوایی، روش‌شناختی، و ترجمه انجام شده است. در این مقاله متن اصلی در تقابل با متن ترجمه قرار گرفته و نقاط قوت و ضعف آن هم در متن اصلی و هم در نسخۀ ترجمه‌شده استخراج شده است. نتایج نشان داد این کتاب ویژگی‌های مثبت زیادی دارد. محتوای کتاب سازگاری مناسبی با پیش‌فرض‌های اساسی دارد، زیرا به‌لحاظ منطقی نویسنده نشان داده است که تاریخ بخشی از جامعه‌شناسی و جامعه‌شناسی بخشی از علوم اجتماعی است؛ پس می‌توان مانند نویسنده نتیجه گرفت که تاریخ نیز بخشی از علوم اجتماعی است و هم‌چنین مغایرتی با ارزش‌های اسلامی و اصول دینی ندارد. از نظر حجم مطالب و اطلاعات و دانش منتقل‌شده، دانشجویان و افراد مبتدی ناآشنا با این علوم می‌توانند استفاده‌های تاریخی زیادی از این کتاب داشته باشند. از این جهت کتاب مذکور می‌تواند به‌منزلۀ منبع کمک‌درسی و بهره‌گیری از منابع معتبر آن برای دانشجویان کارشناسی و کارشناسی ارشد در رشته‌های تحصیلی جامعه‌شناسی و تاریخ پیش‌نهاد شود. وجود بیش از شش‌صد منبع ارزش‌مند تاریخی و جامعه‌شناسی در کتاب‌شناسی از نکات بسیار ارزش‌مند دیگر در این کتاب است. هم‌چنین ترجمۀ روان و کوتاه نسبت به متن سنگین و ثقیل اصلی (صرف‌نظر از ایرادهای آن) نکتۀ قوت دیگر این کتاب است. با‌این‌حال، این کتاب با آخرین سرفصل‌های مصوب وزارت علوم، تحقیقات، و فناوری به‌منزلۀ کتاب اصلی در تدریس دروس دانشگاهی مطابقت ندارد و کتاب جانبی و کمک‌درسی شمرده می‌شود و نمی‌توان از آن به‌منزلۀ کتاب درسی استفاده کرد. نبود نتیجه در پایان هر فصل خواننده را سردرگم نگه می‌دارد. انسجام منطقی در مطالب درون هر فصل و بین مطالب فصول مختلف بسیار ضعیف است. رفع برخی از ایرادها در ترجمه و ایرادهای ویرایشی و نگارشی می‌توانند به غنای کار بیفزایند. اصلاحات درون‌متنی مخصوصاً برای دست‌رسی راحت‌تر خواننده به منابع و به‌روزبودن منبع‌دهی از ایرادهای اساسی کار است که امید است در چاپ بعدی اصلاح شود.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

A Critical Analysis of the Book History and Social Theory

نویسندگان [English]

  • Maryam Eskafi Noghani 1
  • Gholamreza Sedigh Ouraee 2

1 Assistant Professor of Sociology, Islamic Azad University, Gonabad, Iran

2 Assistant Professor of Sociology, Ferdowsi University of Mashhad, Mashhad, Iran

چکیده [English]

The purpose of this article is to evaluate the book “History and Social Theory”, translated by Gholamreza Jamshidiha. A general introduction of the work and a brief summary of it is presented after introducing and reviewing the necessity and background in this area. In the next section, formal, content, methodological, and translation evaluation is done. In this article, the original and translated text have been compared together, and its strengths and weaknesses have been extracted. The results showed that this book has many positive characteristics. The content of the book is compatible with basic assumptions because logically, the author has shown that history is part of sociology and sociology is part of the social sciences, so it can be concluded, like the author, that history is also part of the social sciences and is not inconsistent with Islamic values and religious principles. In terms of the volume of materials, information and knowledge transmitted, students and beginners unfamiliar with these sciences can make a lot of historical use of this book. Therefore, this book can be suggested as a source of tuition and utilization of its reliable resources for undergraduate and postgraduate students in the fields of sociology and history. The existence of more than 600 valuable historical and sociological sources in the bibliography is another very valuable point in this book. Also, the smooth and short translation of the heavy text and the main thaqil (regardless of its objection) is another strength of this book. However, the book does not match the latest headlines approved by the Ministry of Science, Research and Technology as the main book in the teaching of academic courses and is educational assistance book. The lack of result at the end of each chapter keeps the reader confused. Logical coherence is very weak in the content of each chapter and between the contents of different seasons. Eliminating some of the bugs in translation, editorial and editorial defects can add to the richness of work. Intra-modal corrections, especially for reader’s easier access to resources and to the day-to-day source of work, are fundamental issues that hope to be corrected in the next edition.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Critical Analysis
  • History
  • Social Theory
رک، پیتر (1390)، تاریخ و نظریۀ اجتماعی، ترجمۀ غلام‌رضا جمشیدی‌ها، تهران: دانشگاه تهران.
برک، پیتر (1378)، تاریخ و نظریۀ اجتماعی، ترجمۀ حسین‌علی نوذری، تهران: طرح نو.
برک، پیتر (1376)، «ضرورت هم‌گرایی جامعه‌شناسی و تاریخ»، ترجمۀ حسین‌علی نوذری، فصل‌نامۀ تاریخ معاصر ایران، س 1، ش 2.
برک، پیتر (1381)، «کاربرد الگوها، روش‌ها، و مفاهیم محوری نظریۀ اجتماعی در تاریخ»، ترجمۀ حسین‌علی نوذری، فصل‌نامۀ تاریخ معاصر ایران، س 6، ش 23.
برک، پیتر (1394)، تاریخ و نظریۀ اجتماعی، ترجمۀ حسین‌علی نوذری، تهران: طرح نقد.
خلیفه، مجتبی (1383)، «نگاهی به کتاب تاریخ و نظریۀ اجتماعی، نوشتۀ پیتر برک»، کتاب ماه تاریخ و جغرافیا، ش 79.
لیوتار، فرانسوا (1381)، وضعیت پست‌مدرن: گزارشی دربارۀ دانش، ترجمۀ حسین‌علی نوذری، تهران: گام نو.
نوذری، حسین‌علی (1383)، «ماهیت بین‌رشته‌ای علوم: در ضرورت همکاری و تعامل تاریخ و علوم اجتماعی»، فصل‌نامۀ تاریخ معاصر ایران، س 8، ش 30.
 
Burke. P. (1996), History and Social Theory, Cambridge: Polity Press.