نوع مقاله : پژوهشی

نویسنده

دانشیار دانشگاه شیراز

چکیده

این مقاله به بررسی و نقد شکلی و محتوایی کتاب واقعیت و روش تبیین کنش انسانی در چهارچوب فلسفۀ اسلامی: نظریه‌ای بنیادین در علوم انسانی می‌پردازد. توجه به تولید علوم انسانی اسلامی به‌خصوص ‌بعد از انقلاب اسلامی به‌عنوان یک ضرورت برای مدیریت انقلاب و رسیدن به تمدن جدید اسلامی مطرح شده است. یکی از راه‌های تدوین علوم انسانی اسلامی براساس فلسفۀ اسلامی است. کتاب حاضر تلاش دارد تا فلسفۀ علوم انسانی اسلامی را براساس حکمت صدرایی تدوین کند. در این مسیر، نویسنده کوشیده است تا براساس حکمت متعالیه نوعی از فلسفۀ علوم انسانی اسلامی را ارائه دهد. کتاب از لحاظ شکلی در وضعیت مطلوبی قرار دارد. هرچند متن کتاب به تنقیح نیاز دارد، دستاوردهایی حاصل شده است؛ اصل نیاز به علوم انسانی اسلامی، تشکیکی یا ذومراتب‌بودن وجود فرد جامعه و علوم انسانی، اصالت فرد و جامعه ‌باتوجه‌به نگاه صدرایی، و تدریجی‌بودن تکامل آنان از دستاوردهای این بررسی است. ‌درعین‌حال، این تحقیق نقاط تاریک و روشنی در ‌به‌کارگیری حکمت متعالیه در بررسی فرد، جامعه، و علوم انسانی به‌دست می‌دهد که بسیار ‌ارزش‌مند است.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

Reality and the Method of Explaining Human Action in the Framework of the Islamic Philosophy A Fundamental Theory in the Humanities

نویسنده [English]

  • Seyed Saeed Zahed

Associate Professor, Shiraz University, Iran

چکیده [English]

This article reviews the Reality and the Method of Explaining Human Action in the Framework of the Islamic Philosophy: A Fundamental Theory in the Humanities book.‌ To reach the Islamic civilization, the necessity for producing Islamic social science and humanities became obvious after Islamic Revolution.‌ Accordingly, several approaches were developed by different experts.‌ One of them is to produce Islamic social science on the basis of Islamic Philosophy.‌ The reviewed book tries to develop Islamic Humanities philosophy according to Molla Sadra’s philosophy.‌ Unfortunately, the writer, assuming 'human action' as the subject of the social science and humanities, uses the Sadra’s philosophy to introduce a new Islamic social science and humanities philosophy.‌ There are four well-designed chapters in the book. Starting form philosophy of the philosophy of Islamic humanities, the writer analyzed 'human action fact' according to an assumed framework of Sadra’s philosophy. Fundamental philosophic assumptions are presented in the third and some methodological findings in the last chapter. However, the writings need to be reviewed according to Persian literature; some new understandings have been resulted.‌ The necessity of Islamic social science, the multiplicity of individual, society, social science and humanities, the importance of agency and structure according to Molla Sadra’s view, and gradual evolution of them are the findings of the book. Meanwhile, the book produces some valuable lights and shades on analyzing individual, society and social science using Molla Sadra’s philosophy.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Molla Sadra’s Philosophy
  • Islamic Social Science and Humanities
  • Islamic Philosophy
  • Philosophy of Social Science and Humanities
پایا، علی (1390)، «ملاحظاتی نقادانه دربارۀ دو مفهوم علم دینی و علم بومی»، علم دینی، دیدگاه‌ها و ملاحظات، قم: پژوهشگاه حوزه و دانشگاه.
رفیعی، عطاءالله (1396)، واقعیت و روش تبیین کنش انسانی در چهارچوب فلسفۀ اسلامی: نظریه‌ای بنیادین در علوم انسانی، تهران: مرکز پژوهش‌های علوم انسانی اسلامی صدرا، انتشارات آفتاب توسعه.
طباطبایی، سیدمحمدحسین (بی‌تا)، تفسیر المیزان، ج 7، قم: انتشارات اسلامی.
کرایب، یان (1382)، نظریۀ اجتماعی کلاسیک: مقدمه‌ای بر اندیشۀ مارکس، وبر، دورکیم، زیمل، ترجمۀ شهناز مسمی‌پرست، تهران: آگه.
میرباقری، مهدی (1391)، «نگاه معرفت‌شناسانه به علم دینی؛ میزگرد با حضور آقایان میرباقری و رشاد»، زمانه، ش 29 و 30.