نوع مقاله : پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار گروه علوم اجتماعی دانشگاه گیلان

2 دانشجوی دکتری، گروه علوم اجتماعی، دانشگاه گیلان

چکیده

نوربرت الیاس، در کتاب فرایند متمدن‌‌شدن، تاریخ شکل‌‌گیری آداب‌ورسوم مدرن را در پژوهشی نوآورانه بررسی کرده و نشان داده است که چگونه از دورۀ رنسانس به بعد انسان غربی به موجودی «متمدن» تبدیل شده است. در سال 1999، جمعی از الیاس‌‌پژوهان خبره ترجمۀ انگلیسیِ فرایند متمدن‌‌شدن را ویرایش کردند و مقدمۀ جدیدی را که الیاس در سال 1968 بر این کتاب نوشته بود، در پی‌‌نوشت آوردند. در سال 1397، چاپ دوم ترجمۀ فارسیِ این کتاب با عنوان درباب فرایند تمدن به ترجمۀ غلامرضا خدیوی در انتشارات جامعه‌‌شناسان منتشر شده است. در این مقاله، ترجمۀ فارسی با ترجمۀ انگلیسیِ کتاب ویرایش مقابله‌‌ای شده است. این‌طورکه به‌نظر می‌‌رسد، به‌‌رغم ادعای مترجم فارسی مبنی‌بر ترجمه از متن اصلیِ آلمانی، منبعِ ترجمه همان ترجمۀ انگلیسیِ کتاب است. مترجم تنها جلد دوم کتاب را ترجمه کرده و مقدمه، جلد اول، پی‌‌نوشت، پیوست، و عمدۀ یادداشت‌‌های نویسنده هنوز به فارسی ترجمه نشده است. مرور اندیشۀ جامعه‌شناختی الیاس و جایگاه او در نظریۀ جامعه‌‌شناختی معاصر هم البته بخشی معتنابه از نوشتۀ ماست. بررسی ترجمه نشان‌‌دهندۀ مشکلات صوری و محتوایی ازجمله نداشتن ‌روندی واحد در ترجمه، واژه‌‌گزینی نامأنوس و دیریاب، و رعایت‌نکردن قواعد نگارشی و ویرایشی است.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

The Introduction and Critical Analysis of Uber den Prozess der Zivilisation

نویسندگان [English]

  • Hamid Ebadollahi Chanzanaq 1
  • Hadi Qolipur 2

1 Associate Professor, Social Sciences Department, University of Guilan

2 Ph. D. Candidate, Social Sciences Department, University of Guilan

چکیده [English]

The celebrated German sociologist, Norbert Elias, in his magnum opus, Uber den Prozess der Zivilisation, through a long-term social-historical analysis, recasts the processual configurations of manners since Renaissance, searching how the Europeans came to be known 'civilized.' A group of renowned scholars of Elias, then his editors of the English translation, edited the Edmund Jephcott’s fine translation in 1999, The Civilizing Process, and put the long introduction written by Elias thirty years after the first publication, in 1968, at the end of the edited version, as a Postscript. The Persian translation of The Civilizing Process appeared in 2018 by Qolam Reza Khadivi. We seek to do a contrastive analysis based on the Persian translation of the English version, whilst Khadivi claims he has translated from the original German text. The available Persian translation is incomplete since the preface, first volume, postscript, appendix, and most of the author’s notes have not been translated yet. As our scrutiny shows, the Persian translation of The Civilizing Process has so many formal problems, it lacks consistency and does not pursue a good norm of wordage, in addition to numerous written and editorial mistakes.

کلیدواژه‌ها [English]

  • The Civilizing Process؛ the History of Manners
  • State Formation
  • Court Society؛ Feudalization
ادگار، اندرو و پیتر سجویک (1389)، متفکران برجستۀ نظریۀ فرهنگی، ترجمۀ مسعود خیرخواه، تهران: آگه.
الیاس، نوربرت (1397)، درباب فرایند تمدن، بررسی‌‌هایی در تکوین جامعه‌‌شناختی و روان‌‌شناختی آن، ترجمۀ غلامرضا خدیوی، تهران: جامعه‌‌شناسان.
بلانشو، موریس، پل دومان، و جودیت باتلر (1393)، لذت خیانت، ترجمۀ نصرالله مرادیانی، تهران: بیدگل.
هنیش، ناتالی (1389)، جامعه‌‌شناسیِ نوربرت الیاس، ترجمۀ عبدالحسین نیک‌‌گهر، تهران: نشر نی.
 
Bod, Rens (2013), A New History of the Humanities, The Search for Principles and Patterns from Antiquity to the Present, United Kingdom: Oxford.
Dechaux, J. H. (1995), “Sur le Concept de Configuration: Quelques Failles dans la Sociologie de Norbert Elias”, Cahiers Internationaux de Sociologie, no. 99.
Delanty, G. and E. F. Isin (2003), Handbook of Historical Sociology, London: Sage Publication.
Depelteau, F. and T. Savoia (2013), Norbert Elias and Social Theory, United States: Palgrave Macmillan.
Depelteau, Francois (2018), The Palgrave Handbook of Relational Sociology, Canada: Laurentian University.
Dolezal, Luna (2015), The Body and Shame, Phenomenology, Feminism, and the Socially Shaped Body, Lanham: Lexington Books.
Dubet, F. (1994), Sociologie de l’Experience, Paris: Seuil.
Dunning, E. and S. Mennell (2003), Norbert Elias, London: Sage Publications, 4 Vols.
Elias, Norbert (1985), The Loneliness of Dying, Oxford: Basil Blackwell.
Elias, Norbert (1991), The Society of Individuals, Oxford: Basil Blackwell.
Elias, Norbert (1991), The Symbol Theory, London: Sage.
Elias, Norbert (1992), Time: An Essay, Oxford: Basil Blackwell.
Elias, Norbert (2000), The Civilising Process, Sociogenetic and Psychogenetic Investigations, Edmund Jephcott (trans.), Oxford: Blackwell Publishing.
Elias, N. and E. Dunning (1986), Quest for Excitement: Sport and Leisure in the Civilizing Process, Oxford: Basil Blackwell.
Goody, J. (2003), “The ‘Civilizing Process’ in Ghana”, European Journal of Sociology, no. 44.
Goudsblom, Johan (1977), Sociology in the Balance, Oxford: Blackwell.
Gouldsblom, J. and S. Mennell (1998), The Norbert Elias Reader, A Biographical.
Kilminster, Richard (2007), Norbert Elias, Post-Philosophical Sociology, Abingdon: Routledge.
Korte, Hermann (2017), On Norbert Elias, Becoming a Human Scientist, Stefanie Affeldt (trans.), Munster: Springer.
Lepenies, Wolf (1978), “Norbert Elias: An Outsider Full of Unprejudiced Insight”, New German Critique, vol. 15.
Mennell, S. (1992), Norbert Elias: An Introduction, Dublin: University College Dublin Press.
Mouzelis, N. (1993), “On Figurational Sociology”, Theory, Culture, and Society, no. 10.
Ritzer, G. and J. Stepnisky (2011), The Wiley-Blackwell Companion to Major Social Theorists, Blackwell Publishing.