نوع مقاله : پژوهشی

نویسندگان

1 مسئول و مدرس مرکز خیام در دانشگاه نبریخا، مادرید

2 مدیر گروه زبان و ادبیات اسپانیایی، دانشگاه علامه طباطبایی

چکیده

ارزیابی کیفیت ترجمۀ متون ادبی همواره قاعده‌‌گریز بوده است، چنان‌که برخی نظریه‌پردازان ترجمۀ وفادار به متن اصلی را امکان‌ناپذیر می‌‌دانند. ازاین‌رو، به‌مرور زمان، نظریه‌‌های مختلفی برای سنجش متون ادبی پدید آمده است. در این مقاله، با بررسی تطبیقی نظام ارزشی گفتمان رمانس ماه لورکا و ترجمۀ فارسی شاملو از آن، از طریق بررسی عواملی چون پیش‌فرض، زمینۀ قبلی، پاره‌گفتارها، اصل همکاری، پیوند و پیوستگی، و درون‌مایه، به اهمیت نقش گفتمان و بافت در تحلیل و ترجمۀ متون ادبی تأکید و نشان داده شد که مترجم تا چه حد می‌‌تواند با رعایت گفتمان و بافت زبان مقصد به متن زبان مبدأ وفادار بماند، چنان‌که در این راه شاملو در ترجمه‌‌اش از رمانس لورکا تمام انسجام‌‌های زبانی را حفظ کرده و انسجام بلاغی را نیز جز در یک مورد برقرار ساخته است. ازاین‌رو، با پیش‌فرض‌دانستن لزوم توجه به گفتمان و بافت زبان مبدأ و مقصد در ترجمه می‌‌توان ترجمۀ شاملو از رمانس ماه را ترجمه‌‌ای وفادار به متن اصلی قلمداد کرد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

A Comparative Analysis of the Value System of the Discourse of Lorca’s The Moon Romance and Its Persian Translation by Shamloo

نویسندگان [English]

  • Fatemeh Bayatfar 1
  • Najmeh Shobeiri 2

1 Administrator and Professor of Khayyam Center at Nebrija University, Madrid

2 Head of the Department of Spanish Language and Literature, Faculty of Persian Literature and Foreign Language, Allameh Tabataba´i University, Tehran, Iran

چکیده [English]

Quality assessment of literary texts translation has always been irregular since some theorists believe that faithful translation to the original text is impossible. Therefore, through time, various theories for literary texts assessment have been created. In this paper with the comparative study of the value system of Lorca's "The moon" romance discourse and its Persian translation by Shamloo, has been emphasized the importance of discourse and context in the analysis and translation of literary texts, via investigating the factors such as assumption, previous background, utterances, the principle of cooperation, connection and coherence and theme. Besides, it has been shown that to what extent the translator could remain faithful to the source text by observing the discourse and context of the target language; as in this way Shamloo in the translation of “The moon” romance, has preserved all the linguistic coherence and also established rhetorical coherences except in one case. Therefore, by assuming that we know the necessity of paying attention to the discourse and context of the source-language and target-language in translation, Shampoo’s translation of “The moon” romance could be considered a faithful translation to the original text.

کلیدواژه‌ها [English]

  • The Moon Romance
  • Translation
  • Discourse
  • Rhetorical Coherences
  • Utterances
آقا‌گل‌زاده، فردوس (1390)، تحلیل گفتمان انتقادی، تهران: علمی و فرهنگی.
اعلم، هوشنگ (1375)، «بوف»، دانشنامۀ جهان اسلام، زیرنظر احمد طاهری عراقی، سیدمصطفی میرسلیم، و نصرالله پورجوادی، ج 1، تهران: بنیاد دائرۀ‌المعارف اسلامی.
باقرزاده، حمیدرضا (1387)، احمد شاملو، شاعر شبانه‌‌ها و عاشقانه‌‌ها، تهران: هیرمند.
باقری حسن‌کیاده، معصومه (1388)، «اکوان دیو و اسطورۀ باد»، مجلۀ مطالعات ایرانی، ش 16.
پورنامداریان، تقی (1390)، تأملی در شعر احمد شاملو، تهران: سخن.
شاملو، احمد (1384)، هم‌چون کوچه‌ای بی‌انتها: گزینه‌ای از اشعار شاعران بزرگ جهان، تهران: نگاه.
شعیری، حمیدرضا (1385)، تجزیه‌وتحلیل نشانه ‌ـ معناشناختی گفتمان، تهران: سمت.
صفوی، کوروش (1371)، هفت گفتار دربارۀ ترجمه، تهران: کتاب ماد.
صلح‌جو، علی (1377)، گفتمان و ترجمه، تهران: مرکز.
گسیسن، ایان (1383)، زندگینامۀ فدریکو گارسیا لورکا، ترجمۀ فریده حسن‌زاده، تهران: نگاه.
لورکا، فدریکو گارسیا (1353)، آوازهای کولی، ترجمۀ رضا معتمدی، تهران: گوتنبرگ.
مصفا، ابوالفضل (1357)، فرهنگ اصطلاحات نجوم، تاریخ، و فرهنگ ایران، تبریز.
نجفی، ابوالحسن (1361)، «مسئلۀ امانت در ترجمه»، نشر دانش، ش 16.
هولکوییست، مایکل (1395)، مکالمهگرایی میخائیل باختین و جهانش، ترجمۀ مهدی امیرخانلو، تهران: نیلوفر.
 
Arango, M. A. (1995), Símbolo y Simbología en la Obra de Federico García Lorca, Madrid: Espiral Hispano-Americana.
Berm’udez Ramiro, Jesu’s (2013), Figuras Mitológicas y Personajes del Mundo Clásico en la Poesía de García Lorca, Fundamentos y Procedimientos Creativos, Revista de Estudios Culyurales de la Universitat Jaume.
Lorca, Federici Garcia (1990), Romancero Girano, Emilio de Miguel, Madrid: Espasa Calpe.