نوع مقاله : پژوهشی

نویسنده

استادیار زبان و ادبیات فرانسه، عضو هیئت علمی دانشگاه بوعلی سینا، همدان، ایران

چکیده

مقدمة آخرین کتاب الکساندر ژِفِن با نام انگارة ادبیات: از هنر برای هنر تا نوشتارهای عمل‌گرا با اعطای جایزة نوبل ادبی به باب دیلن در سال 2016 آغاز می‌‌شود که واکنش‌‌های متناقضی را برانگیخته است. ژفن خاستگاه مخالفت با این روی‌داد‌‌ را گونه‌‌ای برداشت محدودکننده و زیبایی‌‌شناختی از انگارة ادبیات می‌‌داند که از سدة نوزدهم به این سو در نقد ادبی و نظریة ادبیات، به‌‌ویژه در فضای آکادمیک، چیره شده است. او هم‌‌سو با نوشته‌های پیشین خود، ضمن مخالفت با تمامی کسانی که از ابتدای سدة بیست‌ویکم بحران، بی‌‌اعتباری، زوال، یا حتی مرگ ادبیات هم‌‌روزگار را فریاد می‌‌زنند، از نوزایی ادبیات و لزوم بازتعریف انگارة ادبیات سخن می‌‌گوید. او در این جستار می‌‌کوشد با رویکردی «توصیفی» و ارجاع به منابع بی‌‌شمار ویژگی‌‌های ادبیات معاصر کنش‌‌گرا را در تقابل با ادبیات خودآیین و خودبازتاب در شش حوزه برشمرد. جستار پیش‌رو تلاش می‌کند تا پس از شناساندن برداشت کارکردگرای ژفن از ادبیات هم‌‌روزگار، که بسیار آمریکایی‌‌زده است، آن را با اندیشه‌‌های برخی از متفکران هم‌‌دوران او مقایسه کند تا پی‌آمدهای رویکرد ژفن به ادبیات را، ازجمله پیدایش گونه‌‌ای نقد اخلاقی و سانسور مرامی، واکاوی کند.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

A Critique on the Book The Idea of Literature. From ‘Art for Art’s Sake’ to Writings That Intervene

نویسنده [English]

  • Hassan Zokhtareh

Assistant Professor, PhD of French Language and Literature, Bu-Ali Sina University, Hamedan, Iran

چکیده [English]

The introduction of The Idea of Literature. From ‘Art for Art’s Sake’ to Writings That Intervene, the last book by Alexandre Gefen, starts with dedicating the Nobel Prize in Literature to Bob Dylan in 2016 that caused controversial reactions. In Gefen's view, the reason for all these disagreements is the restrictive and aesthetic perception of the concept of literature which has dominated literary critique and theories in academic places from the nineteenth centuriy. In accordance with his previous works, he talks about the revival of literature and the necessity to redefine of the idea of literature, opposing all those who have been shouting for crises of discredit, decay, or even death of contemporary literature, since the beginning of the twenty-first century. In this book, he tries to present a descriptive approach of Contemporary Activist Literature and uses countless references to sources to confront it with autonomous and self-reflective literature in six areas. This essay is first trying to explore the Gefen's functionalist conception of contemporary literature which is very American and then compare it with the ideas of other scholars to find out the implications of Gefen's approach to literature, including the emergence of forms of moral criticism and ideological censorship.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Alexandre Gefen
  • Contemporary Literature
  • Death of Literature
  • Art for Art’s Sake
  • Functionalism
  • Censorship
مهیمنی، مازیار (1397)، «مسئله‌‌شناسی امر تاریخی در گذار به کتاب تاریخ چیست؟ اثر میشل مه‌یر»، نقدنامة زبان‌‌‌‌های خارجی، دورة 1، ش 2.
 
Bon, François (2011), Après le Livre, Paris: Seuil.
Citton, Yves (2010), L’Avenir des Humanités, Paris: La Découverte.
Citton, Yves (2012), Renverser l’Insoutenable, Paris: Seuil.
Citton, Yves (2014), Pour une Écologie de l’Attention, Paris: Seuil.
Citton, Yves (2015), “Facteurs d’Humanités: Accent et Phrasé entre Contrastes et Programmes”, Etudes de Lettres, no. 1-2.
Diaz, José-Luis (2001), “L’Autonomisation de la Littérature (1760-1860)”, Littérature, vol. 124.
Gefen, Alexandre (2009), “Ma Fin est mon Commencement: Les Discours Critiques sur la Fin de la Littérature”, Fabula LHT, no. 6 , URL:
<http://www.fabula.org/lht/6/gefen.html>, page Consultée le 18 Août. 
Gefen, Alexandre (2017), Réparer le Monde: La littérature Française Face au XXIe Siècle, Paris: Corti.
Gefen, Alexandre (2019), “La Littérature est-elle Morte au Vingtième Siècle?”, Contemporary French and Francophone Studies, vol. 22, no. 3.
Gefen, Alexandre (2021), L'Idée de la Littérature: De l'Art Pour l'Art aux Écritures d’Intervention, Paris: Corti.
Heinich, Nathalie (2010), Guerre Culturelle et Art Contemporain: Une Comparaison Franco-Américaine, Paris: Hermann.
Marx, William (2005), L’Adieu à la Littérature: Histoire d’une Dévalorisation XVIIIe-XXe Siècle, Paris: Minuit.
Mauger, Gérard et Claude F. Poliak (1998), “Les Usages Sociaux de la Lecture”, Actes de la Recherche en Sciences Sociales.
Meizoz, Jérôme (2017), “Paroles de Vendeur: Joël Dicker”, Revue Critique de Fixxion Française Contemporaine, vol. 15.
Meizoz, Jérôme (2018), “Extensions du Domaine de la Littérature”, AOC:
Meizoz, Jérôme (2019), “Extensions du Domaine de l’Œuvre”, Interférences Littéraires, vol. 23.
Meyer, Michel (2012), Qu'est-ce que le Refoulement, Paris: L’Herne.
Talon-Hugon, Carole (2019), L’Art Sous Contrôle: Nouvel Agenda Sociétal et Censures Militantes, Paris: PUF.
Todorov, Tzvetan (2007), La Littérature en Péril, Paris: Flammarion.
Vaillant, Alain (2005), La Crise de la Littérature: Romantisme et Modernité, Grenoble: ELLUG.
Viart, Dominique et Laurent Demanze (2012), Fins de la Littérature: Esthétique et discours de la Fin, Tome I, Paris: Armand Colin.
Zékian, Stéphane (2012), Invention des Classiques: Le “Siècle d Louis XIV” Existe-t-il?, Paris: CNRS.