بررسی انتقادی کتاب مکاتب و تئوری‏‌های مالی و حساب‏داری

اسگندری, کریم; فتحی عبدالهی, احمد; تقی زاده, لطف اله

doi:10.30465/crtls.2022.38691.2397

نوع مقاله : پژوهشی

نویسندگان

¹ استادیار گروه مدیریت دولتی، دانشگاه پیام ‏نور، تهران، ایران

² مربی گروه حساب‏داری، دانشگاه پیام ‏نور، تهران، ایران.

³ مربی گروه معارف اسلامی، دانشگاه پیام‏ نور، تهران، ایران

https://doi.org/10.30465/crtls.2022.38691.2397

چکیده

هدف از پژوهش حاضر بررسی انتقادی کتاب مکاتب و تئوری‏‌های مالی و حساب‏داری است. در این پژوهش برای بررسی کتاب از روش کاوش‏گری فلسفی انتقادی استفاده شد. ابزار مورداستفاده شامل کاربرگ نقد کتب درسی و دانشگاهی شورای بررسی متون و کتب علوم انسانی بود. این کتاب در پیش‏گفتار به‏‌منظور بهره‌‏مندی دانشجویان معرفی شده است و در مقطع کارشناسی ارشد رشتۀ حساب‏داری توسط برخی استادان به‏‌صورت منبع معرفی می‏‌شود و در شورای عالی وزارت علوم ازجمله سرفصل‏‌های اصلی اشاره‏‌شده برای درس تئوری حساب‏داری، توان‏مندسازی دانشجویان در درک ماهیت تئوری، و روش‏‌های استدلال بیان شده‌اند. نتایج تحلیل محتوای کیفی نشان داد درخصوص این موارد مطالب چندانی ارائه نشده و کتاب با سرفصل‏‌های وزارت علوم انطباق کمی دارد. هم‏چنین، از‏آن‏‌جا‏که تئوری‏‌های حساب‏داری و مالی اساساً به موارد بحث‏‌برانگیزی چون بهره، سود، و مالکیت می‏‌پردازند، ناکافی‌‏بودن تبیین‌‏ها و مثال‏‌های روشن و استفادۀ بسیار کم از نظریه‏‌های مکاتب مختلف، علی‌‏الخصوص مکتب اسلام، در‏خصوص مسائل مالی، حساب‏داری، و مسائل کاربردی از نقاط ضعف دیگر اثر است. به‌‏طور کلی، اثر از جنبۀ گردآوری و دسته‏‌بندی تئوری‏‌ها از خلاقیت و نوآوری نسبی برخوردار است، ولی به‌‏لحاظ به‏‌کارگیری در امر آموزش نقاط ضعف عمده‏‌ای دارد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

مدیریت و سیاست‌گذاری

عنوان مقاله [English]

A Critical Review on the Book Theories and Schools of Finance and Accounting

نویسندگان [English]

Karim Esgandari ¹
Ahmad Fathi Abdollahi ²
Lotfollah Taghizadeh ³

¹ Assistant Professor, Department of Public Administration, Payame Noor University (PNU), Tehran, Iran

² Instructor, Department of Accounting, Payame Noor University (PNU), Tehran, Iran

³ Instructor, Department of Islamic Etics, Payame Noor University (PNU), Tehran, Iran

چکیده [English]

The purpose of this study is to critically review the book Theories and Schools of Finance and Accounting. In this research, the method of critical philosophical exploration was used to review the book. The tools used included the textbook and academic review worksheets of the Humanities Textbook Review Council. In the preface of this book, the authors introduce it for the benefit of students and the book is introduced as a source by some professors in the master's degree in accounting. On the other hand, in the Supreme Council of the Ministry of Science, among the main topics mentioned for the accounting theory course are empowering students to understand the nature of theory and reasoning methods. The results of qualitative content analysis showed that not much material was provided on these issues and the book is slightly in line with the topics of the Ministry of Science. Also, since accounting and financial theories deal mainly with controversial issues such as interest, profit and ownership, the inadequacy of clear explanations and examples and the very little use of theories of different schools, especially the school of Islam regarding financial and accounting issues and practical issues are other weaknesses of the book. In general, the book is relatively creative and innovative in terms of collecting and categorizing theories, but it has major weaknesses in terms of application in teaching.

کلیدواژه‌ها [English]

Accounting Theory
Financial Theory
Schools
Theorizing

مراجع

ره‏نمای رودپشتی، فریدون و اله‏کرم صالحی (1389)، مکاتب و تئوری‏های مالی و حساب‏داری، تهران: انتشارات دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی.

شعبانی، شکوه و کاوه مهرانی (1398)، «نوع‏شناسی چهارچوب‏های سیر تکامل حساب‏داری از قرن 15 تا 19 (دوران گذار) در اندیشۀ مفسران تئوری مارکس»، مجلۀ علمی دانش حساب‏داری، دورۀ 6، ش 3، 1-26.

عرب‏مازار، محمد و محمدحسین صفرزاده (1387)، «نو‏تجربه‏گرایی در قلمرو تئوری و تحقیق اثباتی حساب‏داری»، مجلۀ حساب‏دار، دورۀ 23، ش 198، 3-9.

لاریمی، سیدجعفر، ابراهیم محسنی، و امید ایمانی خوش‏خو (1392)، «رویکردهای جدید تحقیقات حساب‏داری و تحول تئوری حساب‏داری»، نشریۀ مطالعات حساب‏داری و حساب‏رسی، دورۀ 2، ش 7، 1-19.

وزارت علوم، تحقیقات، و فناوری، شورای عالی برنامه‏ریزی درسی (1393)، برنامۀ درسی دورۀ کارشناسی ارشد رشتۀ حساب‏داری.

وزارت علوم، تحقیقات، و فناوری، شورای عالی برنامه‏ریزی درسی (1394)، برنامۀ درسی دورۀ دکترای رشتۀ حساب‏داری.

Baker, C. R. and M. S. Bettner (1997), “Interpretive and Critical Research in Accounting: a Commentary on its Absence from Mainstream Accounting Research”, Critical Perspectives on Accounting, vol. 8, 293-310.

Bryer, R. A. (1993), “Double–Entry Bookkeeping and The Birth of Capitalism: Accounting for The Commercial Revolution in Medieval Northern Italy”, Critical Perspective on Accounting, vol. 4, no. 2, 113-140.

Bryer, R. A. (2000), “The History of Accounting and the Transition to Capitalism in England, Part One: Theory”, Accounting, Organization and Society, vol. 25, no. 2, 62–131.

Chua, W. F. (1986), “Radical Developments in Accounting Thought”, The Accounting Review, vol. 61, no. 4, 601-632.

Collison, D. J. and G. M. Frankfurter (2000), “Are we Really Maximizing Shareholder's Wealth? or: What Investors Must Know When we Do”, The Journal of Investing, vol. 9, no. 3, 55-62.

Collison, D. J. (2003), “Corporate Propaganda: its Implications for Accounting and Accountability”, Accounting, Auditing and Accountability Journal, vol. 16, no. 5, 853-886.

Collison, D. J., J. Ferguson, and L. A. Stevenson (2007), Sustainability Accounting and Education, Oxford: Routledge.

Ferguson, J. et al. (2005), “What are Recommended Accounting Textbooks Teaching Students about Corporate Stakeholders?”, British Accounting Review, vol. 38, no. 1, 23-46.

Ferguson, J. et al. (2006), “Accounting Textbooks: Exploring the Production of a Cultural and Political Artefact”, Accounting Education: an International Journal, vol. 15, no. 3, 1-18.

Ferguson, J. et al. (2007), “Exploring Accounting Educators’ Perceptions of the Emphasis Given to Different Stakeholders in Introductory Textbooks”, Accounting Forum, vol. 31, no. 2, 113-127.

Ferguson, J. et al. (2008), An Analysis of the Role of the Textbook in the Construction of Accounting Knowledge, Edinburgh: ICAS.

Gray, R. H., J. Bebbington, and K. McPhail (1994), “Teaching Ethics and the Ethics of Teaching: Educating for Immorality and a Possible Case for Social and Environmental Accounting”, Accounting Education: an International Journal, vol. 3, no. 1, 51-75.

Haniffa, R. and M. A. Hudaib (2011), “A Theoretical Framework for the Development of the Islamic Perspective of Accounting”, Accounting, Commerce & Finance: The Islamic Perspective Journal, vol. 6, no. 1, 2, 1-71.

Inanga, E. L. and W. B. Schneider (2005), “The Failure of Accounting Research to Improve Accounting Practice: a Problem of Theory and Lack of Communication”, Critical Perspectives on Accounting, vol. 16, 227-248.

Kelly, M. and M. Pratt (1994), “Management Accounting Texts in New Zealand: the Need for a Paradigm Shift”, Accounting Education: an International Journal, vol. 3, no. 4, 313-329.

Lee, T. (2013), “Reflections on the Origins of Modern Accounting”, Accounting History, vol. 18, no. 2, 141-161.

Littleton, A. C. (1928), “Paciolo and Modern Accounting”, The Accounting Review, vol. 3, no. 2, 131-140.

Mulawarman, A. D. and A. Kamayanti (2018), “Towards Islamic Accounting Anthropology: How Secular Anthropology Reshaped Accounting in Indonesia”, Journal of Islamic Accounting and Business, vol. 9, no. 4, 629-647.

Price, J. A. (2008), Understanding Philosophy, New York: Chelsea House Publications (In Persian).

Puxty, A. G., P. Sikka, and H. Willmott (1994), “(Re)forming the Circle: Education Ethics and Accountancy Practices”, Accounting Education: an International Journal, vol. 3, no. 1, 77-92.

Riahi-Belkaoui, A. (2004), Accounting Theory, London: Thomson Learning.

Said, E. W. (2003), Orientalism, Penguin (First Published in 1978), London.

Singer, P. (2001), Marx: A Very Short Introduction, Oxford: Oxford University Press (In Persian).

Velayutham, Sh. (2014), “‘Conventional’ Accounting vs ‘Islamic’ Accounting: the Debate Revisited”, Journal of Islamic Accounting and Business Research, vol. 5, no. 2, 126-141.

Wolk, H. I., J. L. Dodd, and J. J. Rozycki (2008), Accounting Theory, Thousand Oaks, Calif: Sage.

پژوهش‌نامه انتقادی متون و برنامه‌های علوم انسانی

بررسی انتقادی کتاب مکاتب و تئوری‏‌های مالی و حساب‏داری

مراجع

مراجع

دوره 23، شماره 1 - شماره پیاپی 111
بهار 1402
خرداد 1402
صفحه 311-330

بررسی انتقادی کتاب مکاتب و تئوری‏‌های مالی و حساب‏داری

مراجع

مراجع

دوره 23، شماره 1 - شماره پیاپی 111بهار 1402خرداد 1402صفحه 311-330

دوره 23، شماره 1 - شماره پیاپی 111
بهار 1402
خرداد 1402
صفحه 311-330