زبانشناسی و زبانهای باستانی
سعیدرضا یوسفی؛ مهین ناز میردهقان فراشاه
چکیده
هدف از پژوهش حاضر نقد و بررسی پژوهشی با عنوان «منطقۀ کاسپین و جنوب آذربایجان: کاسپین و تاتی» نوشتۀ دونالد ال. استیلو (2019) است. این پژوهش که در قالب فصل پنجم از کتاب زبانها و زبانشناسی آسیای غربی: رویکردی منطقهای سازمان‌دهی شده است، خود شامل ده بخش و زیربخش‌‌هایی متعدد است. از لحاظ نظری و روش‌‌‌شناسی، این پژوهش برمبنای ...
بیشتر
هدف از پژوهش حاضر نقد و بررسی پژوهشی با عنوان «منطقۀ کاسپین و جنوب آذربایجان: کاسپین و تاتی» نوشتۀ دونالد ال. استیلو (2019) است. این پژوهش که در قالب فصل پنجم از کتاب زبانها و زبانشناسی آسیای غربی: رویکردی منطقهای سازمان‌دهی شده است، خود شامل ده بخش و زیربخش‌‌هایی متعدد است. از لحاظ نظری و روش‌‌‌شناسی، این پژوهش برمبنای زبانشناسی منطقهای (areal linguistics) و رده‌‌شناسی منطقهای (areal typology) است و به بررسی ویژگی‌‌های جغرافیایی، واژگانی، دستوری، و آوایی دو خانوادۀ زبانی ایرانی شمال غربی، یعنی کاسپین و تاتی، می‌‌پردازد که در مناطق جغرافیایی جنوب و غرب دریای خزر تکلم می‌‌شوند. در تقسیم‌‌بندی ارائه‌شده در زبانهای کاسپین و تاتی، استیلو دسته‌‌بندی جدیدی را با عنوان «تاتی‌‌مانندها» (Tatoid) نیز معرفی می‌کند که شامل گونه‌های «رودباری» و «طالقانی» است. از نظر استیلو علت این طبقه‌بندی خاص آن است که این دو گونه دراصل زبانهای تاتی بودند که به‌دلیل تأثیرات شدید کاسپین و فارسی تمامی ویژگی‌‌های ساختاری تاتی را از دست داده‌‌اند. از اهم نتایج این پژوهش می‌توان دسته‌‌بندی جدید فوق را، که استیلو نخستین‌بار در این اثر معرفی کرده، برشمرد. علاوه‌برآن، تعیین مرزهای هم‌گویی گروه‌‌های تاتی و کاسپین که تقریباً با مرزهای جغرافیایی ایران و همسایگان شمالی‌‌اش انطباق نسبی یافته است، کاری نو در زبانشناسی منطقهای به‌شمار می‌رود.
