زبان و ادبیات عربی
محسن سیفی؛ الهام بابلی بهمه
چکیده
دانش نشانه‌شناسی یکی از شاخه‌های نقد ادبی جدید در قرن بیستم است که به بررسی نشانه‌ها و روابط میان آن‌ها در متون ادبی و کارکردشان در انتقال پیام میان صاحب اثر و خواننده می‌پردازد. کتاب آلیات التأویل السّیمیائی، نوشتۀ موسی ربابعه نیز از جملۀ آثاری است که می‌کوشد تا از ره‌گذر برخی ابزارهای نشانه‌شناسی و با عبور ...
بیشتر
دانش نشانه‌شناسی یکی از شاخه‌های نقد ادبی جدید در قرن بیستم است که به بررسی نشانه‌ها و روابط میان آن‌ها در متون ادبی و کارکردشان در انتقال پیام میان صاحب اثر و خواننده می‌پردازد. کتاب آلیات التأویل السّیمیائی، نوشتۀ موسی ربابعه نیز از جملۀ آثاری است که می‌کوشد تا از ره‌گذر برخی ابزارهای نشانه‌شناسی و با عبور از روساخت متن نمونه‌هایی از ادب معاصر عربی به لایه‌های زیرین و ژرف‌ساخت متن دست یابد. در پرتوِ اهمیت مسئله، مقالۀ حاضر می‌کوشد به‌روش توصیفی ـ تحلیلی و با رویکرد نقد محتوا، ضمن بررسی و بیان برخی از نقاط قوت این کتاب، نقاط ضعف و کاستی‌های اثر موردنظر را تبیین کند. نتایج بررسی حاکی از این است که این اثر در سه فصل اول در مبحث استعاره و رمز به‌‌‌مثابۀ دو ابزار نشانه‌شناسی تاحدود زیادی موفق عمل کرده است و با انتخاب نمونه‌های شعری مناسب تحلیل‌های خوبی ارائه داده است. اما ناهماهنگی عنوان کتاب با محتوا و نپرداختن مستقیم به همۀ شگردهای نشانه‌شناسی ازجمله پارادوکس، نقاب، حس‌آمیزی، هنجار‌‌گریزی، اسطوره، عدم رعایت توازن میان فصل‌ها، و اشارۀ گذرا به مقولۀ نقد نشانه‌شناسی در رمان از مهم‌ترین کاستی‌های این کتاب است.
