زبان و ادبیات فارسی
علیرضا محمدی کلهسر
چکیده
روششناسی پژوهش ادبی، بهویژه در حوزة استناد، با اخلاق پژوهش پیوندی ژرف دارد. بهعبارتدیگر، اشکالات روششناختی میتوانند خطاهای اخلاقی را نیز درپی داشته باشند. در مقالة حاضر، کتاب درسگفتارهای نقد ادبی عبدالحسین زرینکوب از همین منظر موردنقد قرار گرفته است. مرز مبهم میان گفتار نویسنده و گفتار نقلشده از منابع این کتاب ...
بیشتر
روششناسی پژوهش ادبی، بهویژه در حوزة استناد، با اخلاق پژوهش پیوندی ژرف دارد. بهعبارتدیگر، اشکالات روششناختی میتوانند خطاهای اخلاقی را نیز درپی داشته باشند. در مقالة حاضر، کتاب درسگفتارهای نقد ادبی عبدالحسین زرینکوب از همین منظر موردنقد قرار گرفته است. مرز مبهم میان گفتار نویسنده و گفتار نقلشده از منابع این کتاب از مهمترین اشکالاتی است که در این مقاله بر آن تکیه شده است. این ابهام ابعاد گوناگونی دارد که مهمترین آنها یکسانانگاریِ منابع و یکسانانگاری مفاهیم و اصطلاحات تخصصی است. بهعبارتدیگر، بهدلیل محو تمایز میان گفتار نویسنده و منابع، استناد به منابع مختلف بهشکلی است که گویی هیچ تفاوتی میان این منابع با یکدیگر و همچنین میان دیدگاه نویسنده با آنها وجود ندارد. این امر موجب نوعی بدیهیانگاری در تعریف مفاهیم اصلی نیز شده است. درپایان نیز نشان داده شده که این خطای روششناختی پیآمدها و لغزشهای اخلاقی آشکاری نیز داشته است.