نوع مقاله : پژوهشی

نویسنده

دانشیار زبان و ادبیات فارسی، عضو هیئت علمی دانشگاه شهرکرد، شهرکرد، ایران

چکیده

روش‌شناسی پژوهش ادبی، به‌ویژه در حوزة استناد، با اخلاق پژوهش پیوندی ژرف دارد. به‌عبارت‌دیگر، اشکالات روش‌شناختی می‌توانند خطاهای اخلاقی را نیز در‌پی داشته باشند. در مقالة حاضر، کتاب درس‌گفتارهای نقد ادبی عبدالحسین زرین‌کوب از همین منظر مورد‌نقد قرار گرفته است. مرز مبهم میان گفتار نویسنده و گفتار نقل‌شده از منابع این کتاب از مهم‌ترین اشکالاتی است که در این مقاله بر آن تکیه شده است. این ابهام ابعاد گوناگونی دارد که مهم‌ترین آن‌ها یک‌سان‌انگاریِ منابع و یک‌سان‌انگاری مفاهیم و اصطلاحات تخصصی است. به‌عبارت‌دیگر، به‌دلیل محو تمایز میان گفتار نویسنده و منابع، استناد به منابع مختلف به‌شکلی است که گویی هیچ تفاوتی میان این منابع با یک‌دیگر و هم‌چنین میان دیدگاه نویسنده با آن‌ها وجود ندارد. این امر موجب نوعی بدیهی‌انگاری در تعریف مفاهیم اصلی نیز شده است. درپایان نیز نشان داده‌ شده که این خطای روش‌شناختی پی‌آمدها و لغزش‌های اخلاقی آشکاری نیز داشته است.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

Methodology and Ethics of Citation A Critique on the Book Abd-ol-Hoseyn Zarinkoub’s Lectures of Literary Criticism

نویسنده [English]

  • Alireza Mohammadi Kalesar

Associate Professor, Department of Persian Language and Literature, Shahr-e Kord University, Shahr-e Kord, Iran

چکیده [English]

Methodology of literary research in the subject of citation is in relation to research ethics. In other words, the methodological mistakes can be followed by the moral ones. This paper, in this regard, critics the book Abd–ol-Hoseyn Zarinkoub’s Lectures of Literary Criticism by Ahmad Khatami. One of the emphasized points in this article is the ambiguous boundary between the author’s speech and his sources. This ambiguity has various dimensions including equivalence of sources and equivalence of main concepts and terms. In other words, as elimination of the distinction between the author and sources in citations of this book, as if there was no difference between author’s view and sources, and even among sources. The result of this point is the naturalization in the definition of main concepts and terms. In the end, it is argued that the methodological mistake has had obvious moral consequences and faults.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Methodology
  • Literary Criticism
  • Literary Theory
  • Citation
  • Professional Ethics
اسکات، ولبور و تی. اس. الیوت (1348)، دیدگاه‌های نقد ادبی، ترجمة فریبرز سعادت، تهران: امیرکبیر.
ایگلتون، تری (1398)، روی‌داد ادبیات، ترجمة مشیت علایی، تهران: لاهیتا.
خاتمی، احمد (مقدمه و حواشی) (1396)، درس‌گفتارهای نقد ادبی استاد عبدالحسین زرین‌کوب، تهران: پایا.
دانش‌نامة نظریه‌های ادبی معاصر (1385)، ویراستۀ ایرنا ریما مکاریک، ترجمة مهران مهاجر و محمد نبوی، تهران: آگه.
دستورالعمل نحوة بررسی تخلفات پژوهشی و مصادیق تخلفات پژوهشی (1393)، تهران: وزارت علوم، تحقیقات و فناوری.
طاهری، قدرت‌الله (1397)، «جست‌وجوی امر ناموجود: مقدمه‌ای بر دلایل فقدان نظریه و نظام نقد ادبی در ایران»، نقد و نظریة ادبی، ش 5.
کارول، نوئل (1393)، دربارۀ نقد: گذری بر فلسفۀ نقد، ترجمۀ صالح طباطبایی، تهران: نی.
کلیگز، مری (1388)، درس‌نامة نظریة ادبی، ترجمة جلال سخنور، الهه دهنوی، و سعید سبزیان، تهران: اختران.
کوش، سلینا (1396)، اصول و مبانی تحلیل متون ادبی، ترجمة حسین پاینده، تهران: نیلوفر.
گورین، ویلفرد ال. و دیگران (1383)، راه‌نمای رویکردهای نقد ادبی، ترجمة زهرا میهن‌خواه، تهران: اطلاعات.
محمدی کله‌سر، علیرضا (1397)، «نقد کاربرد نظریۀ ادبی در مقالات پژوهشی (با تأکید بر روایت‌شناسی ساختارگرا)»، فصل‌نامة نقد ادبی، ش 42.
موران، برنا (1389)، نظریه‌های ادبیات و نقد، ترجمة ناصر داوران، تهران: نگاه.
هرمن، دیوید (1391)، «روایت‌شناسی ساختارگرا»، دانش‌نامة روایت‌شناسی، گردآوری و ویراستۀ محمد راغب، تهران: علم.
 
Barry, Peter (2009), Beginning Theory: An Introduction to Literary and Cultural Theory, Manchester: Manchester University Press.
Belsey, Catherine (2011), A Future for Criticism, Oxford: Wiley-Blackwell.
Literary Theory and Criticism (2006), Patricia Waugh (ed.), New York: Oxford University Press.