زبان و ادبیات فارسی
هاله کیانی بارفروشی؛ قدسیه رضوانیان
چکیده
کتاب فارسی عمومی ازجمله منابع درسی دانشگاهی است که فقدان سرفصلی نظاممند برای آن سبب شده است کتابهای متعددی برای آن نگاشته شود. این پژوهش بر آن است تا با رویکردی انتقادی، به بررسی دوازده کتاب فارسی عمومی از میان انبوه کتابهای تدوینشده برای این واحد درسی در بازة زمانی حدود چهل ساله و پراکندگی جغرافیایی دانشگاهی بپردازد. ...
بیشتر
کتاب فارسی عمومی ازجمله منابع درسی دانشگاهی است که فقدان سرفصلی نظاممند برای آن سبب شده است کتابهای متعددی برای آن نگاشته شود. این پژوهش بر آن است تا با رویکردی انتقادی، به بررسی دوازده کتاب فارسی عمومی از میان انبوه کتابهای تدوینشده برای این واحد درسی در بازة زمانی حدود چهل ساله و پراکندگی جغرافیایی دانشگاهی بپردازد. این پژوهش نشان میدهد که نوع تلقی از ماهیت «ادبیات» در نگرش مؤلفان به این درس بسیار مؤثر است. در اغلب این کتابها، هدفی متفاوت از کتابهای فارسی دبیرستان دنبال نمیشود؛ جایگاه اندیشه و تفکر گردآورنده جز در انتخابِ متون متبلور نمیشود و کتابها عمدتاً طرح و تألیف ویژهای بهجز ارائة منتخبی از آثار نظم و نثر با رویکرد ذوقی و با هدف «جذابیت» و «آموزندگی» ندارند. تلاش برای ارائة گزیدهای از متون والا و فاخر سایر گفتمانها و جریانهای ادبی را در این کتابها بهحاشیه رانده است. اغلب این کتابها رویکرد مؤلفمحور و متنمحور دارند و جایگاهی برای تعامل مخاطب در آنها لحاظ نشده است و از این منظر، رویکردی ایستا و منفعل دارند. نتایج این پژوهش ضرورت تألیف و نگارش کتابی هدفمند و ساختارمند در زمینة درس ادبیات بهعنوان درسی عمومی در دانشگاه را برجسته میکند.