زبان و ادبیات عربی
موسی عربی
چکیده
زبان عربی هم بهعلت ویژگیهای منحصربهفردی که دارد و هم بهسبب ورود مفاهیم و حوزههای معنایی جدیدی به آن که با نزول قرآن کریم صورت گرفت، از همان آغاز، موردتوجه علمای حوزة معنیشناسی قرار گرفت. درمیان زبانشناسان و نحویان معاصر، فاضل سامرائی آثاری بهرشتة تحریر درآورده که یکی از این آثار کتاب الجملة العربیة و المعنى است. در ...
بیشتر
زبان عربی هم بهعلت ویژگیهای منحصربهفردی که دارد و هم بهسبب ورود مفاهیم و حوزههای معنایی جدیدی به آن که با نزول قرآن کریم صورت گرفت، از همان آغاز، موردتوجه علمای حوزة معنیشناسی قرار گرفت. درمیان زبانشناسان و نحویان معاصر، فاضل سامرائی آثاری بهرشتة تحریر درآورده که یکی از این آثار کتاب الجملة العربیة و المعنى است. در این پژوهش با بررسی دو بعد شکلی و محتوایی این اثر بیشازپیش معرفی و بررسی میشود. نتایج حاصل از پژوهش نشان میدهد این اثر با رویکردهای اسلامی سازگار است و نشان از تسلط نویسنده بر منابع اصیل دارد. سامرائی در فهم معنی جملات عربی از سبک معنیشناسی ساختگرا استفاده کرده و با استفاده از قرینۀ سیاق و مقام از مکتب زبانشناسی نقشگرا نیز بهره جسته است. هرچند وی نتوانست مانند تمام حسان که نظریة همبستگی قرینهها را مطرح کرد به نقش ارتباط قرینهها در کنار هم بپردازد و در معنیشناسی رویکردی جامع ارائه دهد، با اشاره به نقش هریک از قرینهها در جای خود توفیقاتی را بهدست آورد. اثر وی از جنبة شکلی فاقد ابزارهای مقدماتی و آموزشی است که در این پژوهش درکنار ذکر نقاط قوت و کاستیهای اثر به ارائة پیشنهادهایی پرادخته شده است.