زبان‌های خارجی
مریم شفقی
چکیده
حماسۀ نارت‌ها برگرفته از ادبیات فولکلور مردم اوستیا و مایۀ فخر و غرور آن مردم است. در پژوهش پیش‌روی، به بررسی معادل اسامی و واقعیت‌های فرهنگی و تاریخی در ترجمۀ روسی متن به قلم آ. آ. دزانتیف و ت. آ. هامیتسایوا می‌پردازیم. سیریلیک‌شدن الفبای نگارش زبان اوسی در سال 1954 موجب تغییرات آوایی، به‌ویژه در اسامی خاص فرهنگ زبان آسی شده است. مترجمان ...
بیشتر
حماسۀ نارت‌ها برگرفته از ادبیات فولکلور مردم اوستیا و مایۀ فخر و غرور آن مردم است. در پژوهش پیش‌روی، به بررسی معادل اسامی و واقعیت‌های فرهنگی و تاریخی در ترجمۀ روسی متن به قلم آ. آ. دزانتیف و ت. آ. هامیتسایوا می‌پردازیم. سیریلیک‌شدن الفبای نگارش زبان اوسی در سال 1954 موجب تغییرات آوایی، به‌ویژه در اسامی خاص فرهنگ زبان آسی شده است. مترجمان که هردو دارای ملیت اوستیایی هستند و مسلط به زبان روسی، در بسیاری موارد کوشیده‌اند واقعیت‌ها را به‌زبان اصلی نگاه دارند: در متن ترجمه شاهدیم که حتی واژگان دارای معادل به‌دلیل بار فرهنگی و اهمیت سلسله‌مراتب سِنّی و اجتماعی در آن فرهنگ به زبان اصلی متن نگاه داشته شده‌اند. اصوات یک‌سره در متن ترجمه به زبان آسی هستند. در برگردان ضرب‌المثل‌ها، هرچند در پاره‌ای موارد مترجمان بر معادل‌های روسی تکیه دارند، نمونه‌هایی از ترجمۀ واژه‌به‌واژه نیز مشاهده می‌شود. در برگردان واحدهای اندازه‌گیری، مترجمان از واژگان منسوخ روسی بهره برده‌‌اند.در ایران، مبنایی برای دانش «نارت‌پژوهی» یا «نارت‌شناسی» وجود ندارد، لیک در قفقاز شمار بسیاری نقد در زمینۀ حماسۀ نارت‌ها نگاشته شده است که دو مقاله با عنوان‌های «برخی ویژگی‌های گویش‌شناسی متون حماسۀ پهلوانان چرکس نارت‌نامه» (Берсиров Хазретовна: 2018) و «بازتاب واژگان اجتماعی و سیاسی در حماسۀ نارت» (Жилетежев Бухуров: 2015) با رویکرد بررسی ویژگی‌های زبان‌شناختی از آن جمله‌اند.
