زبان و ادبیات فارسی
مهری مساعد؛ سعید حسامپور
چکیده
مدتها پس از آفرینش نخستین رمانها و داستانهای کوتاه فارسی، آثاری پژوهشی دربارة این آثار داستانی بهوجود آمد. در این پژوهش، شیوۀ تاریخنگاری نخستین تاریخادبیاتهای داستانی (یعنی کتاب تاریخ و تحول ادبیات نوین ایران و کتاب پایهگذاران نثر جدید فارسی)، که همزمان در خارج از کشور انتشار یافتهاند، بررسی شده است. در این مقاله، ...
بیشتر
مدتها پس از آفرینش نخستین رمانها و داستانهای کوتاه فارسی، آثاری پژوهشی دربارة این آثار داستانی بهوجود آمد. در این پژوهش، شیوۀ تاریخنگاری نخستین تاریخادبیاتهای داستانی (یعنی کتاب تاریخ و تحول ادبیات نوین ایران و کتاب پایهگذاران نثر جدید فارسی)، که همزمان در خارج از کشور انتشار یافتهاند، بررسی شده است. در این مقاله، با رویکردی توصیفی ـ تحلیلی و براساس مؤلفههایی که نگارندگان این پژوهش برای گونۀ تاریخادبیات در نظر گرفتهاند، گفتمان این دو اثر بررسی شده است. نتایج نشان میدهد علوی و کامشاد بدون تأثیرپذیری از ایدئولوژی حاکمیت وقت و با هدفِ یافتنِ پیوندهای دوسویة ادبیات و رویدادهای سیاسی روز، آثار ادبی را بررسی کردهاند. البته کار این نویسندگان بهدلیل نداشتن الگو و طرحی دقیق برای نگارش اثر خود، بیشک با کاستیهایی همراه است. ضعف ساختاری در چینش مطالب، نداشتن الگوی خاص در شرححالنویسی، نپرداختن به سبک ادبی آثار و تحلیلنکردن جنبۀ ادبی و هنری آثار ادبی، ساختارمندنبودن برخی مؤلفهها، استفاده از منابع درجهدوم و درجهسوم، و مبناقراردادن گزینشهای آثار انتقادی پیشین ازجملة این ضعفهاست که اغلب بهعلت دوری از بافت و زمینههای نهادی مرتبط با آثار ادبی روی دادهاند و این مسئله آسیب چشمگیری به این دو تاریخادبیات وارد ساخته است.