علوم اجتماعی
عبدالرضا نواح
چکیده
کارل مانهایم جامعهشناس مجاری ـ آلمانی و از چهرههای اصلی جامعهشناسی معرفت است که کوشیده در فصل کوتاهی و برپایۀ روشهای قیاسی و شهودی با ادبیاتی تاحدی انتزاعی پاسخی برای نابهسامانیهای سیاسی حاصل از گسترش دموکراسی در آلمان دهۀ 1930 و مقارن با قدرتگیری حزب ناسیونالسوسیالیسم بیابد. او دموکراسی را تنها پدیدهای ...
بیشتر
کارل مانهایم جامعهشناس مجاری ـ آلمانی و از چهرههای اصلی جامعهشناسی معرفت است که کوشیده در فصل کوتاهی و برپایۀ روشهای قیاسی و شهودی با ادبیاتی تاحدی انتزاعی پاسخی برای نابهسامانیهای سیاسی حاصل از گسترش دموکراسی در آلمان دهۀ 1930 و مقارن با قدرتگیری حزب ناسیونالسوسیالیسم بیابد. او دموکراسی را تنها پدیدهای سیاسی در نظر نمیگیرد، بلکه مقدمۀ آن را گسترش فرهنگ دموکراتیک دانسته و همچنین پیآمدِ آن را نوعی بههمریختگی اجتماعی ناشی از جابهجایی طبقات و ارزشهای مدنی جایگزین ارزشهای سنتی اشرافیت بورژوازی دانسته است. مانهایم در این اثر کوشیده است تا فرایند دگرگونی را به زبانی جامعهشناختی، اما انتزاعی شرح و تفصیل دهد. بهطور کلی میتوان گفت مانهایم با تمرکز بر بحث فرهنگ کوشیده است تا نشان دهد که چه عواملی مانع تحقق دموکراسی در جوامع درحالگذارند و درنهایت راهکارهایی را در این زمینه ارائه کرده است.