زبان و ادبیات عربی
امید ایزانلو
چکیده
نقد خواننده‌‌محور از رویکردهای جدید نقد به‌شمار می‌‌رود که تلاش دارد با پرداختن به مخاطب و خواننده، متون ادبی را از زاویۀ جدیدی بررسی کند. زایش این نظریه نتیجۀ تلاقی ادیب‌‌محوری و متن‌‌محوری بوده است و به‌‌روز‌بودن آن به‌نوعی خود مبیّن ضرورت پرداختن به آن است که حسن مصطفی سحلول با نوشتن کتاب نظریات القراءة والتأویل الأدبی ...
بیشتر
نقد خواننده‌‌محور از رویکردهای جدید نقد به‌شمار می‌‌رود که تلاش دارد با پرداختن به مخاطب و خواننده، متون ادبی را از زاویۀ جدیدی بررسی کند. زایش این نظریه نتیجۀ تلاقی ادیب‌‌محوری و متن‌‌محوری بوده است و به‌‌روز‌بودن آن به‌نوعی خود مبیّن ضرورت پرداختن به آن است که حسن مصطفی سحلول با نوشتن کتاب نظریات القراءة والتأویل الأدبی وقضایاها تلاش داشته تا این هدف را محقق کند. بررسی کتاب به‌‌شیوۀ توصیفی ـ انتقادی نشان می‌‌دهد که نویسنده در این کتاب نقد خواننده‌‌محور را بررسی کرده است. کتاب در یک مقدمه، شش فصل، و تاحدی کم‌حجم تألیف شده است. مطالب مندرج در کتاب ساده‌‌سازی شده‌‌اند، به‌نحوی‌که برای مخاطب به‌راحتی قابل‌درک است، اما تعدد فصل‌‌بندی‌‌ها و عنوان‌‌بندی‌‌ها باعث پراکندگی و انسجام‌نداشتن اهم مطالب در این نظریه شده است و درعمل خوانندۀ کتاب نمی‌‌تواند از این نظریه و شاخه‌‌های مرتبط با آن دسته‌‌بندیِ منطقی داشته باشد. ارجاع‌‌دهی دقیق در متن کتاب وجود ندارد و همین باعث می‌‌شود مخاطبِ کتاب نداند که برای ادامۀ سیر مطالعاتی در این حوزه به کدام منابع مراجعه کند. دیگر این‌که نویسنده خاستگاه این نظریه و اندیشمندان آن را به‌تفصیل موردبررسی قرار نداده است و اندیشه‌‌های برخی اندیشمندان این حوزه نیز مغفول مانده‌اند.
