تاریخ
ابوالحسن فیاض انوش
چکیده
در کتاب انسان خردمند؛ تاریخ مختصر بشر، اثر یووال نوح هراری، سابقة دویستهزارسالة انسان خردمند بهسان مؤخرهای بر سیزده و نیم میلیارد سال عمر جهان ترسیم شده است. انسان خردمند شامل مباحث متعددی از حوزههای علوم انسانی و غیرعلوم انسانی است، اما باتوجهبهاینکه عنوان فرعی کتاب ادعای ارائة تاریخچة بشر را دارد، این مقاله صرفاً ...
بیشتر
در کتاب انسان خردمند؛ تاریخ مختصر بشر، اثر یووال نوح هراری، سابقة دویستهزارسالة انسان خردمند بهسان مؤخرهای بر سیزده و نیم میلیارد سال عمر جهان ترسیم شده است. انسان خردمند شامل مباحث متعددی از حوزههای علوم انسانی و غیرعلوم انسانی است، اما باتوجهبهاینکه عنوان فرعی کتاب ادعای ارائة تاریخچة بشر را دارد، این مقاله صرفاً به نقد تاریخی این اثر، یعنی به نقد رویکرد روششناختی و نقد نظریة تاریخی نویسنده، میپردازد و ظرفیتهای روششناختی این کتاب را از منظر فلسفة انتقادی تاریخ و مباحث نظریِ آن را از موضع تکاملگرایی خلقتباور در بوتة نقد خواهد گذاشت. با تمرکز بر محتوای کتاب و روش نویسنده، در این نقد به سه مقطع پرداخته میشود: 1. مقطع پیشاتاریخی، از سیزده و نیم میلیارد سال پیش تا ابداع خط در پنج هزار سال پیش؛ 2. مقطع تاریخی، از ابداع خط تا کنون؛ 3. مقطع پساتاریخ، آیندۀ بشر. از نگاه انتقادی این مقاله، واژههای تار، تاریخ، و تاریک بهترتیب به این سه مقطع اشاره دارند.