نوع مقاله : پژوهشی

نویسنده

• علی سعیدی

استادیار اقتصاد اسلامی، دانشگاه قم، قم، ایران

چکیده

نویسندۀ کتاب بازاندیشی عدالت اجتماعی نظریۀ خود را «ارزش اخلاقی فراگیر و خودبسندۀ عدالت» نام‌گذاری کرده که دارای سه رکن مفهومی، ارزشی، و موضوعی است. بخش عمده‏ای از کتاب صرفاً به گزارش نظریات مختلف عدالت پرداخته است، بدون آن‌که برای مخاطبانی که به‏دنبال نظریه‏ای از عدالت اجتماعی مستند به اسلام هستند، آوردۀ چندانی داشته باشد. نویسنده اجرای شریعت را به‏تنهایی برای تحقق عدالت اجتماعی کافی نمی‏داند و مجموعه‏ای از علوم انسانی اسلامی را، درکنار فقه و شریعت، برای تبیین و اجرای عدالت ضروری می‏داند. در نگاه وی عدالت ارزشی در کنار سایر ارزش‏هاست، درحالی‏که این تلقی از عدالت نمی‏تواند مبنای تنظیمات اجتماعی قرار بگیرد؛ چراکه نیازمند معیاری برای سنجش آن درمقابل سایر ارزش‏ها هستیم. مسائلی از عدالت اجتماعی که نویسنده درصدد پاسخ به آن‏هاست بیش از آن‌که مسائلی «اجتماعی» باشد، مسائلی «نظری» و «ذهنی» است که عمدتاً در مجامع علمی با آن سروکار دارند. درواقع، این نظریه فارغ از جامعه و تاریخ خاص مطرح شده است و لذا اتصاف آن به «اجتماعی»‌بودن دچار تردید جدی شده است. بااین‏حال، این کتاب به‏لحاظ آموزشی می‏تواند قابل‌استفاده باشد و خواننده را، ضمن فراگیری اصطلاحات و مکاتب عدالت، با چالش‏های نظری و مرزبندی‏های ماهوی میان نظریات آشنا سازد.

کلیدواژه‌ها

• عدالت اجتماعی
• شریعت
• علوم انسانی اسلامی
• ارزش‏های اجتماعی
• ارزش اخلاقی

موضوعات

• اقتصاد

عنوان مقاله [English]

A Non-Social Theory of Social Justice: A Critical Review of the Book Rethinking Social Justice’

نویسنده [English]

• Ali Saeedi

Assistant Professor of Islamic Economics, Qom University, Qom, Iran

چکیده [English]

‘Rethinking Social Justice’ emphasizes the intrinsicality of the moral value of justice and its precedence over other social values. The book's primary focus is on the conceptualization, reasons, and necessity of social justice without addressing the howness of the subject. This omission can be seen as a major flaw, for many justice-oriented challenges and conflicts arise in its howness. A major part of the book is devouted to reporting different theories of justice that are irrelevant to the Islamic theory of social justice. The book requires some Islamic humanities besides Sharia law and Fiqh to explain and implement justice. However, he does not go further to explain the relationship between the two. Reducing justice to a certain value alongside other values requires broader criteria to resolve conflicts between it and other values. This contradicts the book’s claim of justice as being comprehensive and absolute. Furthermore, the issues of social justice addressed by the book are not so much "social" in their nature but just "theoretical" and "mental" aspects. However, this book can be used to teach and familiarize students and teachers with certain theoretical challenges.

کلیدواژه‌ها [English]

• Social Justice
• Shariah
• Islamic Humanities
• Social Values
• Moral Values