نوع مقاله : پژوهشی

نویسندگان

• محمدرحیم ربانی زاده ¹
• محسن دریابیگی ²
• لطف اله لطفی ³

¹ استادیار تاریخ ایران اسلامی، عضو هیات علمی پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، تهران، ایران

² عضو هیات علمی دبیرخانه شورای عالی انقلاب فرهنگی، تهران، ایران،

³ پژوهشگر تاریخ ایران اسلامی،عضو گروه معارف و علوم انسانی دانشگاه صنعتی امیرکبیر، تهران، ایران

چکیده

بررسی فاصله جهان عرب و غرب ، شناسایی عوامل انحطاط و یافتن راه های خروج از آن،از مهم ترین دغدغه های متفکران عرب است. جابری،متفکر برجسته دهه های هشتاد و نود قرن بیستم، پس از نگارش کتاب الخطاب العربی المعاصر (گفتمان معاصر عربی) ، به نقد عقل عربی پرداخت؛موضوعی بحث برانگیز در جهان عرب. این متن با خلاصه ای از پروژه جابری به تحلیل نقدهای اندیشمندان عرب درباره دیدگاه او در مورد تشیع و عرفان در تاریخ و فرهنگ اسلامی می پردازد. نقدها بر اساس محتوا،فرم و داده های پروژه جابری بررسی شده اند. پرسش اصلی این مقاله به موقعیت جابری در میان متفکران جهان عرب با توجه به رویکردهای کلامی است. در این راستا،به برخی از نقدها اشاره کرده و در باره آن ها به داوری خواهیم پرداخت.روش مطالعه ما تحلیلی-توصیفی است و نقدها را در سه سطح دسته بندی می کنیم:نخست،نقد نگرشی-روشی؛دوم،نقد داده های تاریخی؛و سوم،نقد ساختاری.
کلیدواژه‌ها: نقد عقل عربی، مغرب عربی، مشرق عربی، غلاة ،
بررسی فاصله جهان عرب و غرب ، شناسایی عوامل انحطاط و یافتن راه های خروج از آن،از مهم ترین دغدغه های متفکران عرب است. جابری،متفکر برجسته دهه های هشتاد و نود قرن بیستم، پس از نگارش کتاب الخطاب العربی المعاصر (گفتمان معاصر عربی) ، به نقد عقل عربی پرداخت؛موضوعی بحث برانگیز در جهان عرب. این متن با خلاصه ای از پروژه جابری به تحلیل نقدهای اندیشمندان عرب درباره دیدگاه او در مورد تشیع و عرفان در تاریخ و فرهنگ اسلامی می پردازد. نقدها بر اساس محتوا،فرم و داده های پروژه جابری بررسی شده اند. پرسش اصلی این مقاله به موقعیت جابری در میان متفکران جهان عرب با توجه به رویکردهای کلامی است. در این راستا،به برخی از نقدها اشاره کرده و در باره آن ها به داوری خواهیم پرداخت.روش مطالعه ما تحلیلی-توصیفی است و نقدها را در سه سطح دسته بندی می کنیم:نخست،نقد نگرشی-روشی؛دوم،نقد داده های تاریخی؛و سوم،نقد ساختاری.

کلیدواژه‌ها

• نقد عقل عربی
• مغرب عربی
• مشرق عربی
• غلاة
• تشیع
• ابن سینا
• ایرانیان

موضوعات

• تاریخ

عنوان مقاله [English]

Criticism of Jabri's approach and method in explaining the Arab intellect from the point of view of critics of the Arab world

نویسندگان [English]

• Seyed Mohammad Rahim Rabbanizadeh ¹
• Mohsen Daryabeigi ²
• Lotfollah Lotfi ³

¹ Assistant Professor of Islamic Iranian History, Faculty Member at the Institute for Humanities and Cultural Studies, Tehran, Iran

² Member of the Secretariat of the Supreme Council of the Cultural Revolution, Tehran, Iran

³ Researcher in the History of Islamic Iran, Member of the Department of Education and Humanities, Amirkabir University of Technology

چکیده [English]

Al-Jabari, one of the prominent thinkers of the 80s and 90s of the 20th centuries, made the knowledge of tradition and how to reproduce it in the new world the center of his thought. After authoring the book Al-Khattab al-Arabi al-Mudhamdin (Contemporary Arabic Discourse), he focused his research by explaining a method to criticize the Arabic intellect, which became the most controversial issues in the Arab world. In addition to giving a brief description of Mohammad Abid Jabri's project and the framework of his thinking about Shia and mysticism in Islamic history and culture, this article deals with the formulation of Arab thinkers' criticisms. The categorization of this critical view has been done based on the content, form and data of Jabri, which is remarkable for the inclusion of discussion and attention to his status in the Arab world. The main question of this article is the position of Mohammad Abed Al-Jabri among the thinkers of the Arab world. While expressing some of these criticisms, we will judge them. A purely structural view without considering the capacity of the Arab East to get out of the cultural situation of the new world while being influenced by Orientalists is one of the main problems of Jabri's project.

کلیدواژه‌ها [English]

• Criticism of Arabic intellect
• Arab Maghreb
• Arab East
• Cereals
• Shiism
• Ibn Sina
• Iranians