نوع مقاله : پژوهشی

نویسنده

استادیار گروه پژوهشی ترجمه پژوهشگاه علوم انسانی

چکیده

کتاب قَطرُالنَّدی و بَلُّ الصَّدی یک دورة نسبتاً کاملی از قواعد زبان عربی، به‌‏ویژه نحو، را دربر دارد که ابن‌‏هشام انصاری آن را در قرن هشتم هجری قمری به‌‏رشتۀ تحریر درآورده و از آن زمان تاکنون شروح متعددی بر آن نوشته شده است. این کتاب همواره یکی از منابع مهم درسی حوزه و دانشگاه به‌‏شمار می‏رود؛ این امر حاکی از اهمیت آن در یادگیری قواعد زبان عربی است. ازاین‌‏رو، نگارنده بر آن شد تا ازنظر محتوایی این اثر مهم را بررسی کند و، افزون‌‏بر ذکر مزایا و نقاط قوّت، با بهره‌‏گیری از آموزه‏‌های قواعد زبان عربی در کتب صرف و نحو، پاره‏ای از کاستی‏‌های آن را ارزیابی کند.این کتاب، مانند همۀ تألیفات بشری، کاستی‏‎هایی دارد. یافته‌­های این پژوهش بیان‏گر آن است که این کتاب، باوجود نقاط قوّت فراوان، دارای ابهاماتی است که بسیاری از دانشجویان را در یادگیری آن با مشکل مواجه کرده است که شرح و ترجمۀ آن به زبان فارسی ضروری می‏‌نماید. نگارنده به یاری خداوند متعال این مهم را به‌‏عهده گرفته و در شرف اتمام آن است.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

‌Book Criticism: “Sharh Qatr al-Nada wa-Ball al-Sada”

نویسنده [English]

  • Yadollah Rafiei

چکیده [English]

The Book “Dewdrop and the Echo of Breeze” is relatively a complete review of rules of Arabic Language, especially Syntax, and Abd Allah ibn Yusuf ibn Hisham known as Ibn Hisham Ansari (1308-1360 AD) wrote it in the eighth century AH. And Various descriptions have been written on it so far. This book has always been one of the main teaching sources in the Seminary and the University. This indicates the importance of this book in learning the rules of Arabic Language. Therefore, the author of this paper decided to make a content analysis of it, and besides regarding its advantages and disadvantages, evaluate its deficiencies by using the instructions of the rules of Arabic Language in the Lexicon and Syntax books. This book, like all human works, has some shortcomings, too. The results show that despite the miscellaneous advantages of this book, it also has some ambiguities that have made its learning difficult for the students. The author proposes to describe and translate it into Persian. So, he undergoes this responsibility and it will be finished in near future.   

کلیدواژه‌ها [English]

  • Ibn Hisham
  • Syntax
  • “Sharh Qatr al-Nada wa-Ball al-Sada”
قرآن کریم.
ابن‏‌عقیل، عبدالله (1367)، شرح ابنعقیل، تهران: احمدی.
ابن‌‏هشام انصاری، عبدالله بن یوسف (1994)، شرح قطرُ الندی و بل الصدی، تحقیق محمد محی‏الدین عبدالحمید، بیروت: المکتبة العصریة.
سیوطی، جلال‏‌الدین عبدالرحمان (1979)، بغیة الوعاة، بیروت: دار الفکر.
ضیف، شوقی (بی‏تا)، المدارس النحویة، قاهره: دار المعارف.
عسقلانی، احمد بن علی (1993)، الدرر الکامنة فی اعیان المائة الثامنة، بیروت: دار الجیل.
عکاوی، رحاب خضر (1997)، موسوعة عباقرة الاسلام فی النحو و اللغة و الفقه، بیروت: دار الفکر العربی.
فروخ، عمر (1989)، تاریخ الادب العربی، بیروت: دار العلم للملایین.