پژوهش‌نامه انتقادی متون و برنامه‌های علوم انسانی

آسیب‌شناسی روش‌های تدریس درس آزمایشگاه زبان ازنظر استادان و دانشجویان رشتۀ زبان و ادبیات عربی

نوع مقاله : پژوهشی

نویسندگان

عیسی متقی‌زاده 1
سجاد اسماعیلی 2
محمدرحیم خالی‌زاده 3
داوود ایکدری 3

1 دانشیار گروه زبان و ادبیات عربی دانشگاه تربیت مدرس

2 دانش‌آموخته دکتری زبان‌وادبیات عربی دانشگاه تربیت‌مدرس

3 کارشناسی‌ارشد زبان و ادبیات عربی دانشگاه تربیت مدرس

چکیده
آموزش مهارت‌های زبانی همواره به‌مثابة یکی از مهم‌ترین دغدغه‌های برنامه‌ریزان و متخصصان آموزش در نظام آموزشی به‌شمار می‌رود. اگرچه آموزش زبان عربی در ایران کاستی‌ها و مشکلات بی‌شماری دارد، این مشکلات بیش‌تر در بخش مهارت‌های زبانی و به‌ویژه در درس آزمایشگاه زبان به‌چشم می‌خورد. این جستار با استفاده از روش پیماشی بر آن است تا علاوه‌بر بررسی روش‌های تدریس درس آزمایشگاه زبان در مقطع کارشناسی رشتة زبان و ادبیات عربی، میزان موفقیت استادان در تدریس این درس و هم‌چنین میزان استفادة آن‌ها از معیارهای مناسب تدریس درس آزمایشگاه را کشف کند و در پایان نیز راه‌کارهای مناسبی درجهت حل مشکلات تدریس این درس ارائه دهد. جامعة آماری این پژوهش شامل ده استاد متخصص در حوزة مهارت‌های زبانی و 68 دانشجوی کارشناسی رشتة زبان و ادبیات عربی در دانشگاه‌های تهران است. مهم‌ترین یافته‌های پژوهش نشان داد: در تدریس درس آزمایشگاه زبان، اهداف موردنظر برنامه‌ریزان آموزش محقق شده است و مشکلاتی ازجمله روش‌های سنتی تدریس، عدم تنوع موضوعات، و خلأ تجهیزات و امکانات آموزشی جدید به‌چشم نمی‌خورد.
 

کلیدواژه‌ها

آموزش زبان عربی
مهارت‌های زبانی
روش تدریس
آزمایشگاه زبان

موضوعات

عنوان مقاله English

The Pathology of Language Laboratory Teaching Methods from the Viewpoints of Professors and Students of Arabic Language and Literature

نویسندگان English

Issa Mottaqizadeh 1
Sajad Esmaili 2
Mohammadrahim khallizadeh 3
Davood ikdery 3
چکیده English

 
Teaching language skills has been the most important concerns of education experts and programmers in the education system. Although teaching Arabic Language has many problems and shortcomings in Iran, these problems are most observed in teaching language skills and esp. in the course of the laboratory of Arabic. This study is going to investigate teaching methods of the laboratory of Arabic Language in the undergraduate degree of the Arabic Language and Literature major through survey; besides, it tries to discover the amount of accomplishment of professors in teaching this course and in their amount of applying suitable criteria for teaching Laboratory course. The statistical population of the research consist of 10 expert professors in teaching language skills and 68 students of Arabic Language and Literature in Tehran University. The most important findings of the research indicated that in teaching the Laboratory course, the respected aims of the educational programmers have been accomplished. And there seem not any problems in using traditional teaching methods, monotonous subjects, and the lack of educational facilities and equipment.
 


 

کلیدواژه‌ها English

Teaching Arabic Language
Language skills
Teaching Method
Laboratory of Language
آل‌یاسین، محمدحسن (1974)، المبادئ الأساسیة فی طرق التدریس العامة، مصر: مکتبة النهضة.
چستن، کنت (1378)، گسترش مهارت‌های آموزش زبان دوم (تئوری و عملی)، ترجمة محمود نورمحمدی، ج 1، تهران: رهنما.
حقانی، نادر (1384)، «مهارت پنجم»، مجلة پژوهش‌های زبان، ش 25.
دستغیب، اقدس (1381)، «تأثیر تمرین از راه شنوایی بر مهارت‌های کلی زبان»، مجلة پژوهش‌های زبان، ش 12.
رسولی، حجت (1384)، «ریشه‌یابی مشکلات زبان عربی در دانشگاه‌های ایران (مبانی تعریف گرایش‌ها)»، مجلة پژوهش‌نامة علوم انسانی دانشگاه شهید بهشتی، ش 47، 48.
الرکابی، جودت (1986)، طرق تدریس اللغة العربیة، دمشق: دارالفکر.
سلیمی، علی (1386)، «آموزش عربی در مدارس و دانشگاه‌های ایران (نقص‌ها، کاستی‌ها، و راه‌کارها)»، مجموعه‌مقالات همایش مدیران گروه‌های عربی کشور، دانشگاه بوعلی همدان، تیرماه.
شعبانی، حسن (1387)، مهارت‌های آموزشی و پرورشی، روش‌ها، و فنون‌ها، ج 1، تهران: سمت.
شکیب الأنصاری، محمود (1379)، «نقد و بررسی آموزش مکالمة عربی در دانشگاه‌ها»، نامة علوم انسانی، ش 2، تابستان.
صفوی، أمان‌‌‌الله (1382)، روش‌ها، فنون، و الگوهای تدریس، سمت: تهران.
طباخة، عبدالأمیر (2007)، منهجیة البحث تقنیات ومناهج، دارالهادی: بیروت.
عطا، إبراهیم محمد (بی‌تا)، طرق تدریس اللغة العربیة والتربیة الدینیة، القاهرة: مکتبة النهضة المصریة.
فتحی آذر، اسکندر (1387)، روش‌ها و فنون تدریس، تبریز: دانشگاه تبریز.
فلاد، جیمز (1369)، زبان و مهارت‌های زبانی، ترجمة علی آخشینی، مشهد: معاونت فرهنگی آستان قدس رضوی.
قادری‌‌ دوست، الهام و مریم دانای طوسی (1389)، «مطالعة اهداف و مؤلفه‌های آموزش مهارت‌های زبانی (خواندن، نوشتن، گوش‌دادن، و سخن‌گفتن) در برنامة درسی زبان فارسی دورة متوسطة ایران»، مجلة نوآوری‌های آموزشی، دورة 9، ش 3، پاییز.
کنن، رابرت و دیوید نیوبل (1385)، راه‌نمای بهبود روش‌های تدریس در دانشگاه‌ها و مراکز آموزش عالی، ترجمة احمدرضا نصر و دیگران، تهران: سمت.
گروه زبان‌شناسی کاربردی و آموزش زبان‌ها (1362)، «قلمرو زبان فارسی و آموزش زبان‌های بیگانه»، هفت مقاله، تهران: بنیاد پژوهش‌های اسلامی.
متقی‌زاده، عیسی و دانش محمدی (1388)، «تحلیل و بررسی عوامل ضعف دانشجویان رشتة زبان و ادبیات عربی در مهارت‌های زبانی از دیدگاه استادان و دانشجویان این رشته»، مجلة پژوهش‌های زبان و ادبیات تطبیقی، ش 1.
متقی‌زاده، عیسی، سجاد اسماعیلی، و دانش محمدی (1390)، «بررسی و نقد میزان اجرای راه‌بردهای تدریس متون شعری در دورة کارشناسی رشتة زبان و ادبیات عربی»، مجلة پژوهش‌های زبان و ادبیات تطبیقی، ش 1.
متقی‌‌زاده، عیسی، نورالدین پروین، دانش محمدی، و سجاد اسماعیلی (1391)، «میزان اجرای روش‌ها و فنون تدریس قواعد در مقطع کارشناسی رشتة زبان و ادبیات عربی ازنظر استادان و دانشجویان»، مجلة جستارهای زبانی، ش 2.
مدکور، علی احمد (1991)، تدریس فنون اللغة العربیة، القاهرة: دار الشواف.
میرحسنی، اکبر (1376)، «تقویت مهارت شنیداری در یادگیری زبان دوم»، مجلة رشد آموزش زبان، ش 5.
ولی‌پور، علی‌رضا (1380)، «کندوکاو در چگونگی ایجاد مهارت‌های زبانی شنیدن، خواندن، و درک مفهوم متن در زبان روسی»، مجلة پژوهش زبان‌های خارجی، ش 11.

  • تاریخ دریافت 22 مرداد 1395
  • تاریخ بازنگری 24 اسفند 1395
  • تاریخ پذیرش 12 مهر 1395

راهنمای نویسندگان

ارسال مقاله

داوران

تماس با ما