نوع مقاله : پژوهشی

نویسنده

استادیار گروه زبان و ادبیات عربی، دانشگاه بین‌المللی امام خمینی (ره)

چکیده

گرچه از چاپ اول این کتاب بیش از چهل سال می‌گذرد، دربین کتب فقه اللغة از اهمیت بالایی برخوردار است. باتوجه‌به سرفصل‌های مشترک در اغلب کتاب‌های این حوزه آن‌چه جایگاه اثر را تقویت می‌کند جامعیت و تحلیل علمی و پرهیز از نقل و روایت محض است؛ هرچند کتاب‌های دیگری نیز بعد از این کتاب به چاپ رسیده‌اند، ولی جایگاه و مشخصة علمی کتاب رمضان عبدالتواب را نداشته‌اند. حمیدرضا شیخی در سال 1367 ش ترجمه‌ای از کتاب مذکور به‌دست داده است که با نقد و بررسی آن به‌شیوة استقراء تام و تطبیق اصطلاحی و ساختاری ترجمة وی با اصل اثر این نتایج عمده حاصل شد که ترجمة فارسی کتاب صرف‌نظر از اغلاط چاپی نه‌چندان ‌کم و برخی اشتباهات در فهم و انتقال مفاهیم درمجموع ترجمه‌ای قابل‌قبول و مورداطمینان است. شاید مهم‌ترین نکته در این ترجمه عدم برگردان شواهد شعری است که جز در یک فصل، در بقیة کتاب بدون ترجمه رها شده و چه‌بسا استنباط مترجم این بوده است که ذکر این ابیات به‌عنوان نمونة آوایی، صرفی، یا نحوی بوده و بُعد معنایی و مفهومی آن مدنظر مؤلف قرار نداشته است. ولی باید پذیرفت که مخاطب اصلی اثر عرب‌زبانان یا عربی‌دانان هستند و مخاطب ترجمه غالباً غیرعرب‌‌زبانان.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

Translation Criticism: “The Courses on Arabic Linguistics”

نویسنده [English]

  • Alireza Nazari

.

چکیده [English]

Although more than forty years have passed since the publication of the first Edition of this book, it is highly important among the Arabic books on Linguistics. Regarding the common titles among most of the books in this field, what fortifies the status of this work is its comprehensiveness and the scientific analysis, and avoiding pure narration. Despite the fact that some other books had published after this book, they could not reach the position of this book written by Ramadan Abd Al-Tawwab. Hamidreza Sheikhi translated the book in 1988. By studying and criticizing his translation through total induction, expressional and structural comparison with the original work, the following results obtained: the Persian translation of the book, in spite of a lot of typing errors and some mistakes in understanding and transforming concepts, is generally an acceptable and reliable translation. Perhaps, the main point in this work is not translating the poetic evidence, but only in one chapter, and they left in their original forms. Maybe, the translator thought that mentioning these verses were just phonetic, morphological, or syntactic examples, and the author did not intend their conceptual and meaningful aspects. Actually, it is confirmed that the main audience of this work are Arabs or Arabic linguists, and the audience of the translation are non-Arab speakers.
 
 

کلیدواژه‌ها [English]

  • “The Courses on Arabic Linguistics”
  • Ramadan Abd al-Tawwab
  • Hamidreza Sheikhi
  • Translation Criticism
آذرنوش، آذرتاش (1379ش) ، فرهنگ معاصر عربی­ـ فارسی، تهران: نشر نی، چاپ اول.
حجازی، محمد فهمی (1379ش)، زبان‌شناسی عربی، ترجمه: سیدحسین سیدی، تهران: انتشارات سمت و به­‌نشر، چاپ اول.
الصالح، صبحی (2005)، دراسات فی فقه اللغة، بیروت: دارالعلم للملایین، ط17
صفوی، کورش (1385ش)، هفت گفتاردرباره ی ترجمه، تهران: مرکز، چاپ هفتم.
عبدالتواب، رمضان (1367ش)، مباحثی در فقه اللغه و زبان‌شناسی عربی، ترجمه: حمیدرضا شیخی، مشهد: معاونت فرهنگی آستان قدس رضوی، ط 1.
عبدالتواب، رمضان(1999)، فصول فی فقه العربیة، القاهرة: مکتبة الخانجی،  ط 6

کت­فورد، جی.سی (1370ش)، یک نظریه ی ترجمه از دیدگاه زبان‌شناسی (رساله ای در زبان‌شناسی کاربردی)، ترجمه احمد صدارتی، تهران: نشرنی، چاپ 1

لطفی‌­پور ساعدی، کاظم (1378ش)، درآمدی به اصول و روش ترجمه، چاپ 8، تهران: مرکز نشر دانشگاهی.
معلوف، لویس (1992)، المنجد فی  اللغة، بیروت: منشورات دارالمشرق، ط 33
وافی، علی عبدالواحد (1973)، فقه الغة ، القاهره: دارالنهضة مصر للطبع و النشر، ط7
یعقوب، امیل بدیع (1986)، فقه اللغة العربیة و خصائصها، بیروت: دارالعلم للملایین، ط2