نوع مقاله : پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دوره دکتری علوم سیاسی (مسائل ایران)، گروه علوم سیاسی، دانشکدة حقوق و علوم سیاسی، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

2 دانشیار گروه علوم سیاسی، دانشکدة حقوق و علوم سیاسی، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

چکیده

در مقالة حاضر به بررسی نوشتارهای انتقادی مرتبط با مسائل سیاسی ‌ـ‌ اجتماعی ایران پرداخته شده­ است. هدف تحقیقْ شناسایی میزان رعایت اصول نقد و ارزیابی علمی در مقالات انتقادی است. روش تحقیقْ تحلیل محتوا و جامعۀ آماری آن 123 مقاله، یعنی تمام مکتوبات انتقادی، است که در سه دهۀ گذشته در منابع مختلف به‌چاپ رسیده‌ و برای پژوهش‌گران دردسترس بوده‌اند. یافته‌های تحقیق نشان می‌دهد که در 7/56 درصد مقالات انتقادی هم به نقاط قوت و هم به نقاط ضعف آثار توجّه شده است و در مابقی آن‌ها یا فقط نقاط قوت و یا صرفاً نقاط ضعف مورد توجّه بوده ­است. در 8/65 درصد مقالات نیز بیش‌تر به نقد مؤلف (مثبت یا منفی) پرداخته شده ­است. هم‌چنین فقط در 2/‌14 درصد مقالات برای رفع کاستی‌های مطالعات پیشنهاد و راه‌کار ارائه شده ‌است. براین‌اساس می‌توان گفت تا رعایت شدن قواعد نقد علمی و بی‌طرفانه و پرهیز از قضاوت‌های جانب‌دارانه در نقد کتاب‌های مرتبط با تحوّلات سیاسی‌ ‌ـ‌ اجتماعی ایران و نیز در نقد سایر آثار هم‌چنان فاصلۀ زیادی وجود دارد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

An Introduction to Content Analysis of Critical Papers Related to Iran's Political-Social Issues

نویسندگان [English]

  • Qolamreza Mohammadi Mehr 1
  • Majid Tavassoli Rokn Abadi 2

1 Ph.D. Student of Political Sciences (Iran's Issues), Department of Political Sciences, Islamic Azad University, Science and Research Branch, Tehran, Iran

2 Associate Professor of Political Sciences, Faculty of Law and Political Sciences, Islamic Azad University, Science and Research Branch, Tehran, Iran

چکیده [English]

This article analyzed critical papers related to the political-social issues of Iran. The purpose of the research was to identify the observance level of the fundamentals of criticism and scientific evaluation in critical papers. The method was content analysis, and the statistical population consisted of 123 articles, all critical texts published in various sources over the past three decades and available to researchers. Findings of the research showed that in 56.7% of the critical papers both the strengths and weaknesses of the works have been considered, and in the rest of the papers, only strengths or weaknesses have been considered. Also, in 65.8 percent of the papers, it is focused on the author's critique (positive or negative). In addition, only 14.2% of the papers have been provided with suggestions and solutions to address the shortcomings of the studies. Accordingly, it should be argued that there is still a long way to follow the rules of scientific critique and impartiality and avoidance of biased judgments in the criticism of books related to the political-social changes in Iran and the criticism of other works.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Criticism
  • Book Review
  • Author's Critique
  • Evaluative Criticism
  • Content analysis
  • Critical Articles
اوجبی، علی (1389). عیار نقد (دفتر دوم)، تهران: خانة کتاب.
بارت، رولن (1395). نقد و حقیقت، ترجمۀ شیرین‌دخت دقیقیان، تهران: نشر مرکز.
بدیعی، نعیم (1375). «تجزیه و تحلیل محتوا، نحوۀ محاسبه ضریب قابلیت اعتماد»، تحقیق در علوم انسانی، ش 1، معاونت پژوهش دانشگاه علامه.
بلزی، کاترین (1393). عمل نقد، ترجمۀ عباس مخبر، تهران: آگه.
پرهام، سیروس (1386). «شیوۀ انتقاد کتاب»، در کتاب نقد و نقد کتاب، تهران: خانۀ کتاب.
تاجیک، محمدرضا (1394). درس‌گفتارهای فلسفة سیاسی نقد چیست؟ تهران: مؤسسۀ سیاسی ـ اقتصادی پرسش.
توسلی رکن‌آبادی، مجید و نجف‌زاده، رضا (1390). نقدنامة علوم سیاسی، تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی.
حسینی، سیدحسین (1390). «معرفی اجمالی شورای بررسی متون و کتب علوم انسانی»، در نقدنامۀ علوم سیاسی، مجید توسلی رکن‌آبادی، و رضا نجف‌زاده، تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی.
خندان، علی‌اصغر (1395). مغالطات، قم: مؤسسۀ بوستان کتاب.
ذاکری، مصطفی (1388). «اصول، نتایج و گونه‌های نقد»، در عیار نقد، به‌کوشش علی اوجبی، تهران: خانۀ کتاب.
رایف، دانیل و دیگران (1381). تحلیل پیام‌های رسانه‌ای، ترجمة مهدخت بروجردی علوی، تهران: سروش.
زرین‌کوب، عبدالحسین (1386). «نقد و ناقد»، در کتاب نقد و نقد کتاب، تهران: خانۀ کتاب.
زرین‌کوب، عبدالحسین (1380). آشنایی با نقد ادبی، چاپ ششم، تهران: سخن.
سامانه نقد نقد (1396). پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی www.shmoton.ir.
شریعتمداری، علی (1386). «انتقاد کتاب»، در کتاب نقد و نقد کتاب، تهران: خانۀ کتاب.
فوکو، میشل (1393). «نقد چیست؟» در تئاتر فلسفه، ترجمۀ نیکو سرخوش و افشین جهاندیده. تهران: نشر نی.
فولادی، علیرضا (1389). «نقد در موقعیت پست‌مدرن»، در مجموعه مقالات عیار نقد، دفتر دوم، به‌کوشش علی اوجبی، تهران: خانۀ کتاب.
محمدی، سایر (1389). نقد نقد، تهران: خانۀ کتاب.
منصوربخت، قباد (1387). «مسئلة تحقیق، مسئلة اصلی تحقیق»، پژوهش‌نامة علوم انسانی، ش 58.
 
Vogelmann, Frieder (2016). ‘Measuring, Disrupting, Emancipating, Three pictures of critique’ Constellations, V. 00, No. 0.