نوع مقاله : پژوهشی

نویسنده

• مسروره مختاری

استادیار زبان و ادبیّات فارسی، دانشگاه محقّق اردبیلی، گروه زبان و ادبیّات فارسی

چکیده

روایت­‌شناسی رویکردی نو در مطالعۀ ادبیات داستانی است و درپی یافتن دستور زبان داستان، کشف زبان روایت، نظام حاکم بر انواع روایی، و ساختار آن­هاست. نظریۀ روایت در دهۀ اخیر در مطالعۀ انواع مختلف ادبی با اقبال قابل‌تأملی مواجه بوده ­است. جستار حاضر، با مطالعۀ موردی در الگوی ارائه‌شده در قالب 31 خویش­‌کاری و هفت کنش­‌گر ارائه‌شده در کتاب ریخت­‌شناسی قصه­‌های پریان اثر ولادیمیر پراپ، پژوهش‌های انجام‌شده را، اعم از پایان­‌نامه و مقاله، با رویکرد تحلیلی بررسی کرده است و آسیب­‌هایی را که از ره‌گذر کاربست این نظریه متوجۀ تحقیق­‌ها و پژوهش­‌های انجام‌شده بوده ­است، از نظرگاه تطابق یا عدم‌ تطابق نظریه با متن، عدم درک درست از روایت، و ... مطالعه کرده ‌است. حاصل پژوهش نشان می­‌دهد اگرچه نظریۀ پراپ در حوزۀ متون روایی با زیرساخت عامیانه (فولکلوریک) یکی از مهم­‌ترین تلاش­‌هایی است که تاکنون برای فهم کارکردها در ادبیات داستانی انجام گرفته­‌است، لازم است متناسب با متن و با توجه به مقتضیات جامعۀ موردمطالعه جرح‌وتعدیل­‌هایی در الگوی‌ ارائه‌شده صورت گیرد. حاصل سخن این‌که بومی­‌سازی این نظریه و نظریه­‌های مشابه در حوزۀ روایت‌شناسی از ضروریات پژوهش در متون داستانی‌ـ روایی است و بدون ‌توجه به این امر بسیاری از تحقیقات و پژوهش­‌های انجام‌شده ازنظرِ صحت یا سقمِ نتایج به‌دست‌آمده با تردید و ابهام­‌های متعددی همراه خواهد بود.

کلیدواژه‌ها

• آسیب‌شناسی روایت
• روایت‌شناسی
• نقد روایی
• ولادیمیر پراپ

موضوعات

• زبان و ادبیات فارسی

عنوان مقاله [English]

The Narration of Anecdote The Pathology of the Narration Theory:A Case Study of Vladimir Propp's Theory of Morphology

نویسنده [English]

• Masroureh Mokhtari

Assistant Professor of Persian Language and Literature, University of Mohaghegh Ardabili, Department of Persian Language and Literature

چکیده [English]

Narratology is a new approach to study fiction, and it tries to find out the structure of the story, discover the narrative language, the system governing narrative types, and their structures. In the recent decade, the Narration Theory has received a considerable attention in studying different kinds of literary genres. The present research is a case study with the suggested model in the form of 31 functions and 7 characters presented in the book named "Morphology of Fairy Tales" by Vladimir Propp; the conducted studeis such as theses and articles with an analytic approach have been conducted and those damages which have been caused by using this theory to the conducted studies have been investigated considering the compatibility or incompatibility of the theory with the text, misunderstanding of narration, and so on. The result of the research indicates that although Propp's theory in the field of narrative texts holding Folkloric infrastructure has been one of the main attempts to understand the usage of functions in fiction, it is necessary to make some changes in the suggested model regarding the text and the requirements of studied society.  It can be concluded that customizing this theory and other similar theories in Narratology is a necessity to do research on narrative fiction texts, and without taking these considerations into accounts, most of the conducted studies are ambiguous regarding the validity of their results.

کلیدواژه‌ها [English]

• Narration Pathology
• Narratology
• Narrative Criticism
• Vladimir Propp