نوع مقاله : پژوهشی

نویسنده

• عیسی متقی‌زاده

دانشیار زبان و ادبیات عربی، دانشگاه تربیت مدرس

چکیده

کتاب درسی دانشگاهی در فرایند یاددهی و یادگیری نقش تعیین‌کننده‌ای دارد. کتاب درسی مناسب ویژگی‌ها و شاخص‌هایی دارد که آن را از کتاب‌های غیردرسی متمایز می‌کند. نقد و تحلیل محتوای کتاب‌های دانشگاهی سبب می‌شود در طراحی و سازمان‌دهی مناسب آن دقت کافی به‌عمل آید. در این پژوهش با هدف دست‌یافتن به شاخص‌های کتاب‌های درسی دانشگاهی از روش تحقیق کتاب‌خانه‌ای استفاده کرده‌ایم. در این مقاله، با تحلیل محتوای کتاب تعریف و مفاهیم آن، کاربرد و ابعاد آن، و نظراتی را که در زمینة طراحی کتاب‌های درسی ارائه شده است موردارزیابی و نقد قرار داده‌ایم. در این مقاله به‌طور موردی میزان برخورداری کتاب قواعد و متون عربی، کتابی که برای دانشجویان رشتة زبان و ادبیات فارسی فراهم آمده است، از شاخص‌های کتاب دانشگاهی بررسی شده است. کتاب درسی از مهم‌ترین و تأثیرگذارترین رسانه‌های آموزشی است که نقش ارزش‌مندی در نظام تعلیم و تربیت ایفا می‌کند. طراحی کتاب‌ها باید باتوجه‌به معیارها و ضوابط خاصی در همة ابعاد متن باشد. تحلیل محتوای کتاب‌های درسی می‌تواند نقاط قوّت و ضعف احتمالی کتاب‌های درسی را برای اصلاح و تغییر احتمالی محتوا متناسب با اهداف تعیین‌شده و اصول علمی دراختیار مدیران و برنامه‌ریزان و مؤلفان کتاب‌های درسی قرار دهد.

کلیدواژه‌ها

• برنامه‌ریزی درسی
• کتاب دانشگاهی
• کتاب درسی
• نقد
• آموزش عالی

موضوعات

• زبان و ادبیات عربی

عنوان مقاله [English]

Reviweing and Analyzing Course Book of University Level: A Case Study of Arabic Grammar and Reading Text

نویسنده [English]

• Issa Motaghizadeh

Associate Professor of Arabic Language and Literature, Tarbiat Modares University

چکیده [English]

University course books have a determining role in the teaching/learning process. A desirable course book has certain characteristics which differentiates it from a non-academic book. Reviewing and evaluating the content of the course book can lead to a better precision and accuracy in its design and organization. Using library research methodology in this study, an attempt has been made to obtain a framework which represents university course book characteristics. Our goal in this study was that by analyzing course book content we can also evaluate and review the definition and terminology of course book analysis, its application, dimensions, the related comments and interpretations. The book “Arabic Grammar and Reading” by Dr. Mohammad Reza Najjarian has been chosen as the case study, so we can check how well the book has benefited from the characteristics obtained. Course book is one of the most important and influential instructional medium which is very significant in the realm of education. Analyzing the content of course book can provide a better chance for the authors, course and curriculum planners and instructors to find the strengths and possible weaknesses of the books and also make revisions, and the  possible changes to the content the books based on a desirable goal and academic principles can be helpful.

کلیدواژه‌ها [English]

• Curriculum Planning
• Course Book
• Textbook
• Critique
• Higher Education