نوع مقاله : پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار گروه علوم سیاسی، دانشکدۀ حقوق و علوم سیاسی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات، تهران، ایران

2 دکترای علوم سیاسی (گرایش اندیشۀ سیاسی)، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات، تهران، ایران

چکیده

هدف از نگارش مقالة حاضر نقد و بررسی کتاب نظریة عدالت، اثر جان راولز فیلسوف سیاسی معاصر است. تلاش شده است، ضمن معرفی اثر، بررسی انتقادی آن در دستورکار قرار گیرد. اینکه مسئلة اصلی راولز چیست و هدف این اثر و جایگاه آن در منابع موجود این حوزه به چه صورتی است از مهمترین موضوعاتی هستند که موردبحث واقع شدهاند. نویسندگان بر این باورند که راولز در این اثر به غایتی چون «عدالت» پرداخته است که بهعلت اهمیت باید موردتجزیه و تحلیل علمی قرار گیرد. باوجوداین، مدعای اصلی راولز یعنی «عدالت بهمثابة انصاف» و اصول عدالتِ مُنتج از آن، موردنقد جدی برخی مکاتب فکری و اندیشمندان مطرح در فلسفة سیاسی معاصر قرار گرفته است. درمیان آن‌ها، می‌توان به نقدهای لیبرتارینها، جماعت‌گرایان، و فمینیست‌های معاصر اشاره کرد. عدالت استحقاقی نوزیک درمقابل عدالت توزیعی راولز، زمینهمندی جماعت‌گرایان در قیاس با جهانشمولی اصول عدالت، و نادیدهانگاری تفاوتها و مذکربودن نظریة عدالت راولز ازسوی فمینیستها سه دسته از نقدهایی است که در این مقاله موردتوجه قرار گرفتهاند. همچنین، اهمیت تبیین رابطة نگرش اسلامی با نظریة عدالت راولز موضوعی است که در پایان مقاله مطرح شده است.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

Review and Critique of the Justice Theory: The Universality or Contextuality of the Principles of Justice

نویسندگان [English]

  • Majid Tavasoli Roknabadi 1
  • Mokhtar Nouri 2

1 Associate Professor of Political Science, Faculty of Law and Political Science, Science and Research Branch, Islamic Azad University, Tehran

2 PhD Student of Political Science, Political Science Department, Faculty of Law and Political Science, Science and Research Branch, Islamic Azad University, Tehran, Iran (Corresponding author)

چکیده [English]

The purpose of this article is to review the book of justice theory by John Rawls, a contemporary political philosopher. An attempt will be made to introduce a critical review on the agenda. What is Rawls's main issue? What is the purpose of this work and its place in the resources available in this area? These are the most important issues the authors are trying to address. But, Rawls's main claim, which is justice as fairness, has been critically criticized by some schools of thought and thinkers in contemporary political philosophy. These critiques include critiques of libertarians, communitarians, and contemporary feminists. Also, the explanation of the relationship between Islamic attitude and Rawls’ Justice Theory is a subject that has been raised at the end of the article.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Liberalism
  • Justice
  • Fairness
  • Universality
  • Contextuality
  • Difference
براتعلیپور، مهدی (1384)،شهروندی و سیاست نوفضیلتگرا، تهران: مؤسسة مطالعات ملی.
تلیس، رابرت بی. (1385)، فلسفة راولز، ترجمة خشایار دیهیمی، تهران: طرح نو.
توسلی، حسین (1375)، مبانی نظری عدالت اجتماعی، تهران: بنیاد مستضعفان و جانبازان انقلاب اسلامی.
خداوردی، مجید (1395)، برداشت مسلمانان از عدالت، ترجمة مصطفی یونسی و صمد ظهیری، قم: دانشگاه مفید.
داوری اردکانی، رضا (1390)، «مقدمه»، در: نظریة عدالت، تهران: پژوهشکدة مطالعات فرهنگی و اجتماعی.
دلاکامپانی،کریستیان (1382)، فلسفة سیاست در جهان معاصر، ترجمة بزرگ نادرزاد، تهران: هرمس.
راولز، جان (1387)، نظریة عدالت، ترجمة مرتضی بحرانی و سیدمحمدکمال سروریان، تهران: پژوهشکدة مطالعات فرهنگی و اجتماعی.
رورتی، ریچارد (1390)، «عدالت بهمثابة وفاداری وسیعتر»، ترجمة سیدمهدی ناظمی قرهباغ، نشریة سوره، ش 52- 55.
ریپستین، آرتور (1392)، «فلسفة سیاسی»، در: فلسفة معنا، معرفت، و ارزش در قرن بیستم، ویراستة جان وی. کنفیلد، ترجمة یاسر خوشنویس، تهران: حکمت.
سندل، مایکل (1394)، لیبرالیسم و محدودیتهای عدالت، ترجمة حسن افشار، تهران: نشر مرکز.
کیکس، جان (1392)، علیه لیبرالیسم، ترجمة محمدرضا طاهری، تهران: علمی و فرهنگی.
کینگ ول، مارک (1386)، «مایکل والزر: تکثرگرایی، عدالت، و دموکراسی»، در: دموکراسی لیبرال و منتقدان آن، ویراستة اپریل کارتر و جفری استوکس، ترجمة حمیدرضا رحمانیزاده دهکردی، تهران: دانشگاه علامه.
لسناف، مایکل. ایچ (1387)، فیلسوفان سیاسی قرن بیستم، ترجمة خشایار دیهیمی، تهران: نشر ماهی.
منوچهری، عباس (1395)، فراسوی رنج و رویا؛ روایتی دلالتی ـ پارادایمی از تفکر سیاسی، تهران: پژوهشکدة تاریخ اسلام.
واعظی، احمد (1387)، «جامعه‌گرایی و نسبت آن با لیبرالیسم و هرمنیوتیک»، فصل‌نامة علوم سیاسی، س 11، ش 41.
والزر، مایکل (1389 الف)، حوزههای عدالت؛ در دفاع از کثرتگرایی و برابری، ترجمة صالح نجفی، تهران: ثالث.
والزر، مایکل (1389 ب)، فربه و نحیف، ترجمة سیدصادق حقیقت و مرتضی بحرانی، تهران: پژوهشگاه مطالعات فرهنگی و اجتماعی.
ولف، جاناتان (1386)، «جان راولز: بازگویی دموکراسی لیبرال»، در: دموکراسی لیبرال و منتقدان آن، ویراستة اپریل کارتر و جفری استوکس، ترجمة حمیدرضا رحمانیزاده دهکردی، تهران: دانشگاه علامه طباطبایی.
وینستین، جک راسل (1390)،فلسفة مک اینتایر، ترجمة کاوه بهبهانی، تهران: نشر نی.
همپتن، جین (1385)، فلسفة سیاسی، ترجمة خشایار دیهیمی، تهران: طرح نو.
Mcgan, Michale (2004), Liberalism, Communitarianism and Neutrality, A Hegelian Critique of Contemporary Political Philosophy, Dublin University Press.
Rawls, John (2004), “Justice as Fairness”, in: Contemporary Political Theory, Colin Farrelly (ed.), London: Sage.
Wolff, Jonathan(1998), “John Rawls: Liberal Democracy Restarted”, in: Liberal Democracy and its Critics, April Carter and Geoffrey Stokes (eds.), Cambridge: Polity Press.