نوع مقاله : پژوهشی

نویسنده

• سید محمدعلی حسینی‌زاده

استادیار رشتۀ علوم سیاسی، دانشگاه شهید بهشتی

چکیده

کتاب زمینه‌های اجتماعی انقلاب ایران نوشتة حسین بشیریه و ترجمة علی اردستانی را انتشارات نگاه معاصر در 1393 ش منتشر کرد. در این کتاب، مؤلف با استفاده از مجموعه‌ای از نظریه‌ها و عمدتاً با گرایش مارکسیستی به بررسی علل، فرایند، و پی‌آمدهای انقلاب ایران پرداخته است. از ویژگی‌های قابل‌تأمل این کتاب طبقاتی‌دیدن منازعات سیاسی در ایران و پیوند ایدئولوژی‌ها با طبقات و منافع طبقاتی است. در این مقاله، این کتاب ازمنظر روش، مبنای نظری، و داده‌های تاریخی نقد و بررسی شده است و درمجموع، به این نتیجه می‌رسد که باوجود کاربرد روش‌های متنوع و استفاده از داده‌ها و مستندات گسترده، این کتاب نتوانسته است تبیین دقیق و جدیدی از پیروزی انقلاب اسلامی و پیدایش اسلام سیاسی و ماهیت دولت در جمهوری اسلامی ایران ارائه کند. در این مقاله علت این ناکامی در دل‌بستگی مؤلف به نظریه‌های مارکسیستی و تعمیم غیرنقادانة مفاهیم و نظریه‌های مدرن به جامعة ایران جست‌وجو می‌شود.

کلیدواژه‌ها

• انقلاب اسلامی
• بشیریه
• زمینه‌های اجتماعی انقلاب ایران
• جامعه‌شناسی سیاسی ایران

موضوعات

• علوم سیاسی

عنوان مقاله [English]

Understanding the Reality or Applying the Theory? A Critical Book Review of "Social Backgrounds of the Iran’s Revolution"

نویسنده [English]

• Mohammad Ali Hosseini Zadeh

Assistant Professor of Political Science, Shahid Beheshti University

چکیده [English]

The Social Backgrounds of Iran’s Revolution, written by Dr. Bashiriyeh and translated by Ali Ardestani, was published by Negahe Moaaser in 1393. The author applied different theories and concepts generally with Marxist orientation to examine the causes, processes, and consequences of Iran’s revolution. The reduction of political struggle to class struggle and linking ideologies to classes and objective interests is the interesting but controversial feature of this book. This paper reviews the book in terms of method, theory, and historical data, and it finally concludes that despite applying various methods and extensive use of data and documentation, detailed explanations of the Islamic Revolution, the emergence of political Islam, and also the nature of the state in the Islamic Republic of Iran have not been offered. This article searches the causes of this failure in the author’s interest and inclination to the Marxist theories and uncritical application of modern concepts and theories in the Iranian society.

کلیدواژه‌ها [English]

• Islamic Revolution
• Bashiriyeh
• Social Backgrounds of the Iran’s Revolution
• Political Sociology of Iran