نوع مقاله : پژوهشی

نویسندگان

1 عضو هیئت علمی گروه اقتصاد، دانشکدۀ علوم انسانی، دانشگاه یاسوج

2 دکترای جامعه‌شناسی، دانشگاه شیراز

چکیده

فرضیة اصلی آمارتیا سن در کتاب توسعه یعنی آزادی این است که غلبه بر مشکلات توسعه مستلزم رسمیتبخشی به آزادی‌های فردی است. برطبق نگرش لیبرالیستی او، آزادی هم ابزار و هم هدف توسعه است. اساساً، توسعه ازدیدگاه سن همان فرایند گسترش آزادی‌های واقعی ازقبیل افزایش طول عمر و امید به زندگی، یعنی درواقع آزادی ادامۀ حیات و افزایش کیفیت زندگی است. در نقد رویکرد توسعه یعنی آزادی سعی شد به نقدهایی ازقبیل سازگاری و انسجام‌نداشتن میان مؤلفه‌های اصلی توسعه ازدیدگاه سن ازقبیل تعارض عقلانیت ابزاری با آزادی، نقد رابطة دموکراسی با توسعه، نقد رویکرد او به جمعیت، و ... پرداخته شود. رویکرد سن ازآنجاکه هیچ الزام ارزشی ذاتی و ازپیش‌معیّنی به‌جز نفس آزادبودن ندارد، نتیجتاً، با نظام‌های ارزشی ازجمله دین سازگار نیست. همچنین، رابطة ساختاری کل‌نگرانه و تاریخی افراد و دولت‌ها با نظام جهانی در رویکرد سن مورداهتمام جدی قرار نگرفته است.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

The Analysis and Critique of Amartya Sen's Approach to Development

نویسندگان [English]

  • Seyyed Aqil Hoseiny 1
  • Seyyed Esmaeil Masoudi 2

1 1Faculty Member of Economics Department, Faculty of Humanities, Yasouj University

2 PhD of Sociology, Shiraz University

چکیده [English]

The main hypothesis of Amartya Sen in his famous book "Development as Freedom" is that the private freedom should be recognized for overcoming the problem of development. According to Sen's liberal approach, the freedom is both the tool and the end of development. Essentially development is the process of extending the actual freedoms such as increasing longevity and life expectancy and in fact the increasing of the quality of life.
Several criticisms have been leveled against this approach, for example the inconsistency between the essential characters of Sen's approach to development such as the instrumental rationality and freedom. Also, the Sen's claims that there are positive relationship between democracy and development, and the negative relationship between population and development are doubtful and has been criticized. Since the Sen's approach has no predetermined and essential deontological requirement except freedom itself, itis inconsistent with the deontological systems such as religion. Finally, the historical and structural relationship between individual and nations have not been seriously taken into account.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Amartya Sen
  • Development
  • Freedom
  • Rationality
  • Democracy
  • Capability
  • Agency
اینگلهارت، رونالد و کریس ولسل (1385)، «توسعة انسانی بهمثابة نظریه‌ای برای تغییر اجتماعی: رویکرد میان‌فرهنگی»، مجلة راهبرد یاس، ترجمة حامد حاجی‌حیدری، ش 7.
توکلی، محمدجواد (1388)، «اصول و مبانی مقایسة تطبیقی بین‌ترجمه‌ای بههمراه مقایسة تطبیقی دو ترجمه از کتاب توسعه به‌مثابة آزادی اثر آمارتیا سن»، پژوهش، س 1، ش 1.
داوری اردکانی، رضا (1384)، سنت و تجدد، تهران: ساقی.
دلالی اصفهانی، رحیم و سیدرضا میرعسکری (1390)، «رشد جمعیت، لازمة توسعة پایدار»، دانشگاه اصفهان، نسخۀ در دست چاپ.
سن، آمارتیا کومار (1391)، توسعه یعنی آزادی، ترجمة محمدسعید نوری نائینی، تهران: نشر نی.
کراکر، دیوید (2004)، «آمارتیا سن و مردم‌سالاری شورایی»، ترجمة حامد حاجی حیدری، راهبرد یاس، س 1، ش 4.
لویت، کارل (1389)، عقلانیت و آزادی، ترجمة احمد تدین، تهران: هرمس.
هینز، جفری (1390)، مطالعات توسعه، ترجمة رضا شیرزادی و جواد قبادی، تهران: آگه.
Alkire, Sabina (2010), “Development: A Misconceived Theory Can Kill”, in: Amartya Sen, Christopher W. Morris (ed.), Cambridge: Cambridge University Press.
Arrow, K. J. et al. (2003), “The Genuine Savings Criterion and The Value of Population”, Economic Theory, vol. 21.
Barro, Robert J. and Jong-Wha Lee (1993), “Losers and Winners in Economic Growth”, National Bureau of Economic Research, Working Paper 4341.
Crocker, D. A. (1992), “Functioning and Capability: The Foundation of Sen’s and Nussbaum’s Development Ethic”, Political Theory 20, vol. 4.
Deneulin, Séverine (2011), “Development and the Limits of Amartya Sen's the Idea of Justice”, Third World Quarterly, vol. 32.
Dumouchel, Paul and Reiko Gotoh (eds.) (2009), Against Injustice: The New Economics of Amartya Sen, Cambridge: Cambridge University Press.
Fleurbaey, Marc (2002), “Development, Capabmties and Freedom”, Studies in Comparative International Development, vol. 37, no. 2.
Muellbauer, John (1987), “Professor Sen on the Standard of Living”, in: The Standard of Living, Geoffrey Hawthorn (ed.), Cambridge: Cambridge University Press.
Sen, A. K. (1980), “Equality of What”, in: Tanner Lectures on Human Values, vol. I., S. McMurrin (ed.), Cambridge: Cambridge University Press.
Sen, A. K. (1990), “Justice: Means Versus Freedoms”, Philosophy and Public Affairs, vol. 19, no. 2.
Sen, A. K. (1992), Inequality Reexamined, Cambridge, M. A: Harvard University Press.
Sen, A. K. (1999), “Democracy as a Universal Value”, Journal of Democracy, vol. 10, no. 3.
Sen, A. K. (2003 a), “Development as Capability Expansion”, in: Readings in Human Development, Fukuda-Parr (ed.), Oxford University Press.
Sen, A. K. (2003 b), “Democracy and it's Global Roots”, The New Republic, vol. 229, no.4.
Sen, A. K. (2004), Rationality and Freedom, Cambridge: Harvard University Press.
Sen, A. K. (2009 a), The Idea of Justice, London: Allen Lane.
Sen, A. K. (2009 b), “Economics, Law, and Ethics”, in: Against Injustice: The New Economics of Amartya Sen, Paul Dumouchel and Reiko Gotoh (eds.), Cambridge: Cambridge University Press.
Sen, Amartya K. (2000), Development as Freedom, Oxford: Oxford University Press.
Sirowy, Larry and Alex Inkeles (1991), “The Effects of Democracy on Economic Growth and Inequality: A Review”, in: On Measuring Democracy, Alex Inkeles (ed.), New Brunswick: Transaction Publishers.
Smith, T. (1985), “Requiem or New Agenda for Third World Studies”, World Politics, vol. 37.
Stewart, Frances and Severine Deneulin (2002), “Amartya Sen’s Contribution to Development Thinking”, Studies in Comparative International Development, vol. 37, no. 2.
Weber, Max (1922), The Sociology of Religion, Boston: Beacon Press.