نوع مقاله : پژوهشی

نویسندگان

1 استاد گروه اقتصاد، دانشگاه شهید چمران، اهواز

2 استادیار گروه اقتصاد، دانشگاه شهید چمران، اهواز

3 دانشجوی دکتری علوم اقتصادی، دانشگاه شهید چمران، اهواز

چکیده

بررسی و نقد نظریات رشد اقتصادی می‌تواند محققان را در انتخاب عوامل اصلی مؤثر در رشد اقتصادی یاری رساند. در این تحقیق، با مرور و نقد نظریات رشد و بررسی عوامل مؤثر در آن‌ها، تأثیر مقاومت‌پذیری اقتصادی در رشد اقتصادی ایران بررسی شده است. شاخص مقاومت‌پذیری اقتصادی ازطریق پنج مؤلفۀ ثبات اقتصاد کلان، کارآیی اقتصاد خرد، حکم‌رانی سیاسی خوب، توسعۀ اجتماعی، و مدیریت زیست‌محیطی بر عملکرد رشد اقتصادی تأثیر مثبت می‌گذارد. یافته‌های تحقیق تأثیر مثبت این شاخص در رشد اقتصادی ایران را تأیید کرده‌اند. اجرای سناریوهای مختلف نشان داد که پس از بروز تکانه‌ها روند رشد اقتصادی شبیه‌سازی‌شده هموار و به‌سمت بالا انتقال یافته است. اجرای سیاست‌های مؤثر مالی، ارزی، و پولی برای کاهش معیار فلاکت، محدودکردن گسترۀ فعالیت دولت، و کاهش نسبت کسری بودجه به تولید ناخالص داخلی، انجام اصلاحاتی در زیرساخت‌های اداری و قضایی کشور ازجمله پیش‌نهاداتی است که می‌توانند زمینۀ ارتقای شاخص مقاومت‌پذیری اقتصادی و تقویت رشد اقتصادی ایران را فراهم آورند.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

Economic Resilience Index and Studying Its Effects on Iran’s Economic Growth

نویسندگان [English]

  • Mansour Zaranezhad 1
  • Ebrahim Anvari 2
  • HamidReza Halafi 3

1 Professor of Economics, Shahid Chamran University of Ahvaz

2 Assistant Professor of Economics, Shahid Chamran University of Ahvaz

3 PhD Student of Economic Sciences, Shahid Chamran University of Ahvaz z

چکیده [English]

Reviewing and criticizing theories of economic growth can help researchers choose the main factors affecting economic growth rate. In this research, the effect of the resilience index on economic growth in Iran has been evaluated by reviewing and criticizing the growth ideas and examining the factors affecting them. Research findings have confirmed the positive impact of this index on Iran's economic growth. The implementation of various scenarios showed that after the occurrence of shocks, the simulated economic growth had a consistent and upward trend. Implementing effective financial, currency, and monetary policies to reduce the misery rate, narrowing the scope of government activities, reducing the ratio of budget deficit to the GDP, and making reforms to the administrative and judicial infrastructure of the country are some of the suggestions that could pave the way for the promotion of economic resilience and strengthening the economic growth of Iran.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Theories of Economic Growth
  • Economic Resilience
  • Macro-Econometric Model
  • Dynamic Simulation
ابراهیمی، محسن و معصومه زیرک (1391)، «رابطۀ‌ علی شاخص مقاومتی و سرمایه‌گذاری در ایران: تحلیلی تجربی از اقتصاد مبتنی‌بر رویکرد مقاومتی»، مجلۀ اقتصادی، س 12، ش 9 و10.
حیدری، حسن و دیگران (1392)، «سرمایۀ اجتماعی، سرمایۀ سلامت، و رشد اقتصادی در کشورهای خاورمیانه»، فصل‌نامۀ پژوهش‌های رشد و توسعۀ اقتصادی، س 3، ش 11.
خلیلی عراقی، منصور و اسماعیل رمضان‌پور (1380)، «اهمیت محیط باثبات اقتصاد کلان»، مجلۀ تحقیقات اقتصادی، دانشگاه تهران، بهار و تابستان.
دادگر، یداله (1390)، «ظرفیت نظریۀ اقتصاد سیاسی قانون اساسی جهت انضباط مدیریت بخش عمومی»، دوفصل‌نامۀ علمی ـ تخصصی اقتصاد تطبیقی، س 1، ش 1.
دهقان منشاوی، محمد و پروین پوررحیم (1392)، «رابطة ﺑﯿﻦ ﺑﯽﺛﺒﺎﺗﯽ ﮐﻼن اﻗﺘﺼﺎد و رشد اقتصادی اﯾﺮان»، فصل‌نامۀ پژوهش و سیاست‌های اقتصادی، س 21، ش 67.
رحمانی، تیمور (1387)، اقتصاد کلان نوین، ج 1، تهران: برادران.
رحمانی، تیمور و میثم امیری (1385)، «بررسی آثار سرمایۀ اجتماعی درون‌گروهی و برون‌گروهی بر رشد اقتصادی استان‌ های ایران»، دوفصل‌نامۀ جستارهای اقتصادی، س 3، ش 6.
زریباف، سیدمهدی (1391)، «بررسی و نقد نظریه‌های فقرزدایی»، مجلۀ اقتصادی بررسی مسائل و سیاست‌های اقتصادی، ش 3.
زیبایی، حسن (1383)، «تحقق سه سال اول و پیش‌بینی سال چهارم برنامۀ توسعة بهبود شاخص رفاه اجتماعی و توزیع درآمد»، مجلۀ برنامه، ش 84.
شاکری، عباس (1387)، نظریه‌ها و سیاست‌های اقتصاد کلان، تهران: پارس نویسا.
غفاری، غلامرضا، عبدالرضا رکن‌الدین افتخاری، و مهدی پورطاهری (1394)، «تبیین الگوی فضایی سرمایۀ اجتماعی در توسعۀ پایدار روستایی: مورد استان خراسان»، فصل‌نامۀ اقتصاد فضا و توسعۀ روستایی، س 4، ش 11.
ﻏﯿﺎﺛﻮﻧﺪ، ابوالفضل و فاطمه عبدالشاه (1394)، «ﻣﻔﻬﻮم و ارزﯾﺎﺑﯽ ﺗﺎب‌آوری اﻗﺘﺼﺎدی اﯾﺮان»، پژوهش‌نامۀ اﻗﺘﺼﺎدی، س 15، ش 95، زﻣﺴﺘﺎن.
کمیجانی، اکبر و پروین سلاطین (1387)، «ﺗأﺛﯿﺮ حکم‌رانی ﺧﻮب ﺑﺮ رﺷﺪ اﻗﺘﺼﺎدی در ﮔﺮوه ﮐﺸﻮرﻫﺎی ﻣﻨﺘﺨﺐ OPEC و OECD»، فصل‌نامۀ مدل‌سازی اﻗﺘﺼﺎدی، س 2، ش 6.
گرجی، ابراهیم و شیما مدنی (1388)، اقتصاد کلان دینامیک (نظریه‌های رشد)، تهران: سمت.
لاجوردی، حسن و اسمعیل ابونوری (۱۳۹۴)، «بررسی رابطۀ بین تولید ناخالص داخلی سرانه با تاب‌آوری و آسیب‌پذیری اقتصادی کشورهای منتخب منطقه با استفاده از داده‌های تلفیقی»، در: کنفرانس بین‌المللی پژوهش‌های نوین در مدیریت و مهندسی صنایع، تهران: شرکت مدیران ایده‌پردازان پایتخت ایلیا.
مغاری، مریم، علی فریدزاد، و مرتضی خورسندی (1395)، «اثر آسیب‌پذیری و تاب‌آوری اقتصادی بر تولید ناخالص داخلی کشورهای منتخب عضو اوپک»، فصل‌نامة سیاست‌گذاری پیشرفت اقتصادی، دانشگاه الزهرا، س 4، ش 1، تابستان.
مهرآرا، محسن و صادق رضایی برگشادی (1395)، «بررسی عوامل مؤثر بر رشد اقتصادی مبتنی‌بر رویکرد متوسط‌گیری بیزین»، فصل‌نامۀ پژوهش‌های رشد و توسعۀ اقتصادی، س 6، ش 23.
مهرگان، نادر، اصغر سپهبان، و الهام لرستانی (1391)، «ﺗﺄﺛﯿﺮ آﻣﻮزشﻋﻠﻢ و ﻓﻨﺎوری ﺑﺮ رﺷﺪ اﻗﺘﺼﺎدی در اﯾﺮان»، فصل‌نامۀ پژوهش‌های رشد و توسعۀ اقتصادی، س 2، ش 6.
نصیرخانی، پرویز (1393)، «تأثیر حکم‌رانی خوب به‌عنوان شاخص اخلاقی بر رشد اقتصادی»، فصل‌نامۀ اقتصاد بانک‌داری اسلامی، ش 7، تابستان.
 
Aghion, P. and P. Howitt (1998), Endogenous Growth Theory, Cambridge, MA: MIT Press.
Alesina, A. (1998), “The Polical Economy of High and Low Growth”, in: Annual World Bank Confernce on Development Econmics 1997, Washington DC: World Bank.
Barro, R. (1996), “Determinates of Economic Growth: A Cross Country Empirical Study”, NBER Working Paper 5698.
Barro, R. J. and Xavier Sala-i-Martin (1995), Economic Growth, New York: McGrow Hill.
Briguglio, L. (2004), “Economic Vulnerability and Resilience: Concepts and Measurements”, Commonwealth Secretariat and the University of Malta.
Briguglio, L. (2014), A Vulnerability and Resilience  Framework for Small States, University of Malta.
Briguglio, L. and S. Piccinino (2012), “Growth with Resilience in East Asia and the 2008–2009 Global Recession”, Asian Development Review, vol. 29, no. 2.
Briguglio, L. et al. (2008), “Economic vulnerability and Resilience: Concepts and measurements”, Oxford Development Studies, vol. 37,no. 3.
Cordina, G. and N. Farrugia (2005), “Measuring vulnerability: A Methodological Review and a Refinement Based on Partner Country and Price Volatility Issues”, GDN Research Reports.
Domar, E. (1946), “Capital Expansion, Rate of Growth, and Employment”, Econometrica, vol. 14.
Duval, R. and L. Vogel (2008), “Economic Resilience to Shocks: The Role of Structural Policies”, OECD Economic Studies, no. 44.
Easterly, W. and R. Sergio (1993), “Fiscal Policy and Economic Growth: An Empirical Investigation”, Journal of Monetary Economics, vol. 32, no. 3.
Emra, N. and I-Ming Chiu (2016), “The Governance on Economic Growth: The Case of Middle Estern and North African Countries”, Topics in Middle Estern and North African Economies, vol. 18, no. 1.
Feng, Y. (2003), Democracy, Governance and Economic Performance: Theory and Evidence, Cambridge: MA. MIT Press.
Fischer, Stanley (1993), “The Role of Macroeconomic Factors in Growth”, Journal of Monetary Economics, vol. 32.
Foa, R. (2011), The Economic Rationale for Social Cohesion: The Cross-Country Evidence, Harvard University.
Frenkel, J. A. and Mohsin S. Khan (1990), “Adjustment Policies and Economic Development”, American Journal of Agricultural Economics, Proceedings of the ASSA.
Gerry, C. J., Jong-kyu Lee, and M. Tomaz (2008), “Macroeconomic Stability, Governance and Growth”, UCL SSEEES Center for the Study of Economic and Social Change in Europe, Economic Working Paper, no. 89.
Grossman, G. M. and E. Helpman (1990), “Trade, Knowledge Spillovers, and Growth”, NBER Working Paper, no. 3485.
Hall, J. C. and R. A. Lawson (2013), “Economic Freedom of the World: An Accounting of the Literature Contemporary Economic Policy”, vol. 23, no. 1.
Hana, Y. and S. J. Goetza (2015), “The Economic Resilience of U.S. Counties during the Great Recession”,The Review of Regional Studies, vol. 45.
Harood, R. F. (1939), “An Essay in Dynamic Theory”, Economic Journal, vol. 49.
Hassan, S. and Z. Othman (2015), “The Effect of Economic Resilience on Private Investment in Selected Malaysian Economic Sectors”, Mediterranean Journal of Social, MCSER Publishing, vol. 6, no. 6.
Hjerppe, R. (2003), “Social Capital and Economic Growth”, International  Conference on Social Capital, Arranged by Economic and Social Research, Tokyo Institute of Japanese Government.
Kaldor, N. (1961), “Capital accumulation and Economic Growth,” in: F. A. Lutz and D. C. Hagu (eds.), The Theory of Capital, St. Martins Press.
Khan, M. H. (2007), “Governance, Economic Growth and Development since the 1960s”, DESA Working Paper, no. 54.
Knight, J. and L. Yueh (2008), “The Role of Social Capital in the Labor Market in China”, Economics of Transition, vol. 16, no. 3.
Krugman, P. (2013), “The New Growth Fizzle”, New York. Times, August 18.
Loayza, N. and V. Soto (2003), “On the Measurement of Market-Oriented Reforms”, Policy Research Working Paper Series 3371.
Lucas, R. E. (1988), “On the Mechanics of Economic Development,” Journal of Monetary Economics.
Ozdemir, D. (2017). “A Post-Keynesian Criticism of the Solow Growth Model”, Journal of Economics, Business and Management, vol. 5, no. 3.
Reddy, M. (2006), “Economic Resilience Building and Good Governance”, L. Briguglio, C. Cordina, and E. J. Kisanga (eds.), in: Building the Economic Resilience of Small states: University of Malta and Commonwealth Secretariat.
Robinson, Joan (1962), Essays in The Theory of Economic Growth, London: Macmillan.
Romer, P. M. (1986), “Increasing Return and Long run Growth”, The Journal of Political Economy, vol. 94, no. 5.
Sirimaneetham, V. Temple and Jonathan (2009), “Macroeconomic Stability and Distribution of Growth Rates”, World Bank Econ. Rev., vol. 23, no. 3.
Solow, R. M. (1956), “A Contribution to the Theory of Economic Growth”, The Quarterly Journal of Economics, vol. 70, no. 1.
Swan, T. (1956), “Economic Growth and Capital Accumulation”, Economic Record, Wiley, vol. 32, no. 2.
Ulvedal, P. B. (2013), Macroeconomic Stability and Economic Growth in Developing Countries, Master of Philosophy in Economics Department of Economics University of Oslo.
Zaman, G. and V. Vasile (2014), “Conceptual Framework of Economic Resilience and Vulnerability at National and Regional Levels”, Romanian Journal of Economics, Institute of National Economy, vol. 37, no. 2.
Zivot, E. and D. Andrews (1992), “Further Evidence of Great Crash, the Oil Price Shock and Unit Root Hypothesis”, Journal of Business and Economic Statistics, vol. 10.