نوع مقاله : پژوهشی

نویسندگان

1 پژوهش‌گر مؤسسة مطالعات و پژوهش‌های بازرگانی

2 عضو هیئت علمی و مربی مؤسسة مطالعات و پژوهش‌های بازرگانی

چکیده

پس از گذشت یک ‌دهه از زمان تصویب نخستین متن قانونی کشور درخصوص مقررات حاکم‌بر رویه‌های اتخاذ حمایت‌های اقتضایی تجاری‌، سال گذشته متن مزبور موردبازنگری قرار گرفت و متن قانونی جدیدی در این خصوص جای‌گزین متن پیشین شد و اینک یک سال است که متن قانونی جدید لازم‌الاجرا شده است. باوجوداین، بازنگری متن مزبور هرچند با بهبودهای متنی قابل‌توجهی ‌هم‌راه بوده است، ‌هم‌چنان به‌جهت کاستی‌های فرامتنی نتوانسته است سازوکار حمایت‌های اقتضایی تجاری را در حمایت از تولید ملی در ایران فعال سازد. این در حالی است که روند فزاینده و شتابانی از به‌کارگیری این اقدامات در جهان مشاهده می‌شود که کشورمان را نیز از دامنۀ شمول خود برکنار نداشته است. این مقاله، با نگرشی نقادانه بر کارکردهای حمایت‌های اقتضایی تجاری در جهان و ضرورت‌هایی که ایران با آن مواجه است، به ارزیابی سازوکار حمایت‌های اقتضایی تجاری در ایران می‌پردازد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

A Critique of Trade Contingency Protections' Functions in Support of National Production in Iran

نویسندگان [English]

  • Farzad Moradpour 1
  • Mir Hadi Seyedi 2

1 Researcher of Institute for Trade Studies and Research

2 Faculty Member of Institute for Trade Studies and Research

چکیده [English]

A decade after the adoption of the first legal text of the country regarding the rules governing the procedures for the application of Trade Contingency Protections (TCP), the text was revised last year and a new legal text replaces the previous text in this regard. However, after more than one year passed from the enforcement of new legislation, the revision of the text, albeit with significant text enhancements, has not yet been able to activate the mechanism of TCP in support of national production in Iran, due to shortcomings beyond the text although there is an increasing trend in the use of these measures in the world, which has not put our country aside from its scope. This paper with a critical view examines the functions of TCP in the world and the necessities that Iran is faced with.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Contingency Protections
  • Safeguard Measures
  • Anti-dumping Measures
  • Countervailing Measures
بزرگی، وحید (1386)، درآمدی بر سازمان جهانی تجارت و الحاق ایران، تهران: نشر قومس.
سازمان جهانی تجارت (1385)، اسناد حقوقی سازمان جهانی تجارت: نتایج مذاکرات تجاری چندجانبۀ دور اروگوئه، ترجمۀ مسعود طارم‌سری و دیگران، تهران: مؤسسۀ مطالعات و پژوهش‌های بازرگانی.
سازمان جهانی تجارت (1389)، درآمدی بر موافقتنامۀ عمومی تجارت خدمات در سازمان جهانی تجارت، ترجمۀ محمدحسن زارع، تهران: شرکت چاپ و نشر بازرگانی.
صادقی یارندی، سیف‌اله و مسعود طارم‌سری (1385)، فرهنگ توصیفی اصطلاحات تجارت بینالملل و سازمان جهانی تجارت، تهران: مؤسسۀ مطالعات و پژوهش‌های بازرگانی.
گروه نویسندگان (1385)، سازمان جهانی تجارت: ساختار، قواعد، و موافقت­نامه­ها، تهران: شرکت چاپ و نشر بازرگانی.
مرکز تجارت بین‌الملل و دبیرخانۀ مشترک‌المنافع (1375)، راه‌نمای تجاری دور اروگوئه، ترجمۀ مدیریت پژوهش‌های اقتصادی و بین‌المللی مؤسسۀ مطالعات و پژوهش‌های بازرگانی، تهران: مؤسسۀ مطالعات و پژوهش‌های بازرگانی.
مؤسسۀ مطالعات و پژوهش‌های بازرگانی (1385الف)، «الزامات ضد‌قیمت‌شکنی (ضددامپینگ) در سازمان جهانی تجارت و ضرورت تدوین مقررات داخلی مرتبط»، در: مجموعۀ مقالات همایش راه‌برد توسعة اقتصادی جمهوری اسلامی ایران و عضویت در سازمان جهانی تجارت «فرصتها و چالشها»، تهران: مؤسسۀ مطالعات و پژوهش‌های بازرگانی.
مؤسسۀ مطالعات و پژوهش‌های بازرگانی (1385ب)، مطالعۀ وجود قیمتشکنی (دامپینگ) در اقلام عمدۀ وارداتی ایران، تهران: مؤسسۀ مطالعات و پژوهش‌های بازرگانی.
هیئت وزیران (1386، 1396)، تصویب‌نامۀ تدابیر و اقدام‌های حفاظتی، جبرانی، و ضد‌قیمت‌شکنی، مصوب 7/5/1386 و 24/2/1396.
 
Busch, Marc L. and J. Pelc Krzysztof (2014), “Law, Politics and the True Cost of Protectionism: The Choice of Trade Remedies or Binding Overhang”, World Trade Review, vol. 13, no. 1.
Das, B. L. (1999), The World Trade Organisation: A Guide to the Framework for International Trade, Penang, Malaysia: Third World Network.
GATT (1995), Analytical Index: Guide to GATT Law and Practic, Geneva: WTO Publications.
Goode, Walter (2003), Dictionary of Trade Policy Terms, Adelaide: University of Adelaide.     
Hoekman, B. and M. Kostecki (2001), The Political Economy of the World Trading System, Oxford: Oxford University Press.
ITC/CS (1999), Business Guide to the World Trade System, Geneva: ITC/CS.
Jackson, J. H. (1997), The World Trading System: Law & Policy of International Economic Relations, Cambridge, Massachusetts: MIT Press.
World Trade Organization (1998), The World Trade Organization: A Training Package, Geneva: WTO Publications.
World Trade Organization (2002), The Legal Texts: The Results of the Uruguay Round of Multilateral Trade Negotiations, Geneva: WTO Publications.
World Trade Organization (2003), Doha Declarations, Geneva: WTO Publications.
World Trade Organization (2005), Technical Note on the Accession Process, WT/ACC/10/Rev.3, Geneva: WTO Secretariat.
World Trade Organization (2007), World Trade Report, Geneva: WTO Publications.
World Trade Organization (2008), The World Trade Organization in Brief, Geneva: WTO Publications.
World Trade Organization (2012), WTO Analytical Index: Guide to WTO Law and Practice, Cambridge: Cambridge University Press.