نوع مقاله : پژوهشی

نویسنده

• سجاد حسینی

دانشجوی دکتری تاریخ محلی دانشگاه اصفهان

چکیده

تذکرة ادبی مجمع‌الخواص‌‌ را صادقی بیگ افشار، نگارگر برجستة عهد صفوی، در سال 1016 ق به زبان ترکی نگاشت و در سال 1327 دکتر عبدالرسول خیام‌‌پور، استاد دانشگاه تبریز، آن را تصحیح و به فارسی ترجمه و منتشر کرد. این تذکره اطلاعات گران‌سنگی درباب وضعیت ادبی حاکم‌بر گروه‌‌های اجتماعی ترک و تاجیک ایران آن روزگار ارائه می‌‌دهد. هم‌چنین رونق ادبیات و هنر در نزد شاهان، شاهزادگان، و ارکان حکومت صفوی و برخی از سلاطین و شاهان عثمانی و گورکانی و خان‌های اوزبک در آیینة مجمع‌الخواص‌‌ مشاهده می‌شود.
صادقی بیگ در تبریز به دنیا آمد و هنر نگارگری را در نزد استادان این هنر آموخت. جریان حوادث سیاسی موجب حضور او در تختگاه‌‌های قزوین و اصفهان شد، ازاین‌رو با بسیاری از اعاظم سبک تبریز، قزوین، و اصفهان ارتباط یافت و نام و سرگذشت برخی از آنان را به‌سبب طبع شعریشان در مجمع‌الخواص‌‌ گرد آورد.
این مقاله بر آن است تا علاوه‌بر تبیین اهمیت این تذکره در تاریخ‌نگاری عصر صفوی، برخی از کاستی‌‌های ترجمة آن را به نقد بگذارد.

کلیدواژه‌ها

• کلیدواژه‌ها: مجمع‌الخواص
• صادقی بیگ افشار
• صفویه
• نقد
• ترجمه

موضوعات

• تاریخ

عنوان مقاله [English]

Majma'-ol-Khavas, Sadeqi-Beik Afshar: Reviewing the Translation and Evaluating the Historical Significance

نویسنده [English]

• Sajjad Hoseini

Ph. D candidate in Local History, Isfahan University

چکیده [English]

Literary biography of Majma'-ol-Khavas was written in 1016 (lunar/hijri) in Turkish, by Sadeqi-Beik Afshar, prominent writer in Safavid era, and in 1327 solar/hijri (1949) was edited and translated into Persian by Dr. Abdol Rasul Khayam Pour, a professor in Tabriz University.
This biography provides us with very precious information about literary situation in Turk and Tajik communities of Iran at that time. Furthermore, flourishing of literature and art and their importance among kings, princes, and governors of Safavid emperor, and some of the kings and tribal chiefs of Ottoman, Gurkani , and Uzbak are reflected in Majma'-ol-Khavas.
Sadegi beik-Afshar was born in Tabriz, and studied painting. Due to flow of political events he went to Qazvin and Isfahan, and got acquainted to many of outstanding Artists of Tabriz, Qazvin and Isfahan schools of painting. He also mentioned names and biography of some of these painters in Majma'-ol-Khavas due to their poetic nature.
Not only does this article aim at providing an explanation of the importance of this book in historiography of Safavid era, but also it tries to criticize some shortcomings of its translation.

کلیدواژه‌ها [English]

• Keywords: Majma'-ol-Khavas
• Sadeqi Beik-Afshar
• SAFAVID
• Review
• Translation