نوع مقاله : پژوهشی

نویسنده

• سید محمد رضا تقوی

استاد دانشکدة علوم تربیتی و روان‌شناسی و عضو پژوهشکدة تحول علوم انسانی دانشگاه شیراز

چکیده

هدف از پژوهش حاضر نقد کتاب هویت علم دینی: نگاهی معرفت‌شناختی به نسبت دین با علوم انسانی تألیف خسرو باقری است. کتاب ازنظر شکلی بیش‌تر شرایط موردنظر را داراست و بنابراین مطلوب ارزیابی می‌شود. به‌لحاظ محتوایی نیز تلاش درخوری برای دست‌یابی به یک مدل دینی درمقام اثبات علم با بذل توجه به تجربه و بررسی عینی پدیده‌ها انجام شده است؛ ضمن آن‌که کاستی‌هایی نیز وجود دارد، ازجمله: 1. مغفول‌بودن اثر تعاملی حس و عقل و قلب، 2. تقلیل واقعیت به واقعیت مشهود، 3. نداشتن ارتباط منطقی بین هستی‌شناسی، معرفت‌شناسی، و روش‌شناسی، و 4. تقلیل منابع معرفت و انحصار ملاک صحت در امور تجربی. باتوجه‌به این‌که حس و عقل و قلب در تعامل دائم با یک‌دیگر معرفت را شکل می‌دهند و تمامی تجربه‌ها و کنش‌های انسانی درمورد شناخت عقلی (بینش) و باور قلبی (گرایش) فرد است که تعین می‌یابند، بنابراین، شایسته است اندیشمندان مسلمان برمبنای تعامل و هماهنگی بین حس و عقل و قلب دستگاه ادراکی انسان را تبیین کنند و معاییری را برای تمایز ادراک صائب از غیرصائب مشخص سازند.
 
 

کلیدواژه‌ها

• نقد کتاب
• نظریه
• علم دینی
• علم تجربی دینی

موضوعات

• روش‌شناسی

عنوان مقاله [English]

A Critique of the Book "The Identity of Religious Science: Epistemological View in Relation to Religion and Human Sciences

نویسنده [English]

• seyed mohammadreza taghavi

Professor of Educational Sciences and Psychology, Department of Clinical Psychology, Member of Research Institute for the Development and Promotion of Humanities and Social Sciences Shiraz University, Shiraz, Iran

چکیده [English]

The purpose of this study was to review the book entitled "The Identity of Religious Science: An Epistemological View in Relation to Religion and Human Sciences" (Bagheri, 2003). In terms of form, the book had the most sought criteria and was therefore desirable. The author, in content, has shown an attempt to achieve a religious model in proving science and paying attention to the experience. However, the book also has some shortcomings, including: 1) neglecting the interactive effect of the senses, wisdom and heart, 2) reduction of reality to evident reality, 3) lack of logical link between ontology, epistemology and methodology, and 4) reducing the sources of knowledge and limiting the criterion of certainty to empirical matters. Given that a) the senses, wisdom, and the intuitive perceptions form knowledge in permanent interaction, b) all human experiences are related to the rational insight and the intuitive belief of the individual that is determined; therefore, it is desirable that Muslim scholars, based on the interaction and coordination between the senses and the mind and the heart, explain the way in which the human perceptual system is manifested, providing criteria for distinguishing correct perception of incorrect perception.

کلیدواژه‌ها [English]

• Book Review
• Theory
• Religious Science
• Empirical Religious Science