نوع مقاله : پژوهشی

نویسنده

استادیار زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه شهید چمران اهواز

چکیده

کتاب سبک ادبی ازدیدگاه زبانشناسی بنابر مدعای نویسندۀ آن می­کوشد تا الگویی برای تحلیل سبکی متون ادبی براساس دانش زبان­شناسی، به‌ویژه دستور زایشی، به‌دست دهد. مقالۀ حاضر به‌تفصیل به ‌نقد و بررسی این ادعا پرداخته و پس از معرفی اجمالی نویسنده و کتاب، از جوانب مختلف صوری و محتوایی سبک ادبی ازدیدگاه زبان‌شناسی را نقد و ارزیابی کرده است. براساس یافته­های نویسندۀ این سطور، کتاب موردبحث نه‌تنها روش و دیدگاهی تازه ارائه نداده است، بلکه به‌شیوۀ درس­نامه­های پیشین سبک‌شناسی بیش‌تر به استخراج شواهد ادبیِ منتزع از بافت بسنده کرده است. این کتاب برخلاف ادعای نویسندۀ آن به‌دلیل بهره­نبردن از رویکردهای جدید سبک­شناسی، کهنگی منابع، تکرار کاستی‌های درس‌نامه‌های پیشین، آگاهی سطحی از ادبیات، تلقی صناعت‌بنیاد از گونۀ ادبی و خطاهای فراوان در به‌کارگیری مصطلحات ادبی به توفیقی دست نیافت و هیچ کمکی به پیش‌برد پژوهش­های سبک­شناسی ادبی و مطالعات ادبیات فارسی نکرده است.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

A Critique on Sabk-e Adabi Az Didghâh-e Zabânŝenâsi

نویسنده [English]

  • Davood Pour Mozaffari

Assistant Professor of Persian Language and Literature, Shahid Chamran University of Ahvaz

چکیده [English]

Ziya’ Ghâsemi claims in his book, Sabk-e Adabi Az Didghâh-e Zabânŝenâsi, that he has presented an analytic pattern based on linguistics, especially generative grammar, to analyze literary text’s style. This essay evaluates the book and its writer’s claims through criticizing the book’s form and content. Based on this book, this article attempts to show not only this book does not present a new point of view and method, but also it merely addresses some abstract examples like previous stylistics handbooks in Farsi. The book cannot be counted as a progress in literary and stylistic studies in any way because of its out of date references, ignoring new approaches in stylistics, repetition of other handbook’s defects, shallow knowledge about Persian literature, and misunderstandings of some literary terms.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Stylistics
  • Literary Style
  • Ziya’ Ghâsemi
  • Book Criticism
جاجرمی، محمد بن بدر [قرن 8] (1350)، مونس الاحرار فی دقائق الاشعار، ج 2، به‌اهتمام میرصالح طبیبی، تهران: انجمن آثار ملی.
صفوی، کورش (1393)، آشنایی با نشانه‌شناسی ادبیات، تهران: علمی.
عمارتی مقدم، داوود (1395)، بلاغت: از آتن تا مدینه، تهران: هرمس.
فتوحی، محمود (1391)، سبک­شناسی، تهران: سخن.
فتوحی، محمود (1396)، «نقد درس­نامه­های سبک­شناسی و پیش‌نهاد دو درس سبک­پژوهی و سبک‌ورزی در رشتۀ ادبیات فارسی»، فصلنامۀ ادبیات پارسی معاصر، س 7، ش 1.
قاسمی، ضیاء (1393)، سبک ادبی ازدیدگاه زبان­شناسی، تهران: امیرکبیر.
کریمی حکاک، احمد (1384)، طلیعۀ تجدّد در شعر فارسی، ترجمۀ مسعود جعفری، تهران: مروارید.
نوآی‌کلوزاد، کریستین (1395)، سبک و آرای فیلسوفان و سخن­شناسان دربارۀ آن، ترجمۀ احمد سمیعی (گیلانی)، تهران: هرمس.
Abrams, M. H. and Geoffrey Galt Harpham (2009), A Glossary of Literary Terms, ninth edition, Boston: Wadsworth Cengage Learning.
Chapman, Siobhan (2013), Pragmatics, New York: Palgrave Macmillan.
Nørgaard, Nina, Rocío Montoro, and Beatrix Busse (2010), Key Terms in Stylistics, New York: Continuum International Publishing Group.
Sloane, Thomas O. (ed.) (2001), Encyclopedia of Rhetoric, Oxford: Oxford University Press.
Wales, Katie (2014), A Dictionary of Stylistics, third edition, London and New York: Routledge.