نوع مقاله : پژوهشی

نویسنده

• رحمان مشتاق مهر

استاد دانشگاه شهید مدنی، آذربایجان، عضو گروه زبان و ادبیات فارسی شورای بررسی متون و کتب علوم انسانی

چکیده

خواندنِ متن به هر قصدی امری شخصی است، اما کسی که به شرح متن می‌پردازد و آن را منتشر می‌کند مسئولیتی را می‌پذیرد که برای برآمدن از عهدۀ آن، باید به الزاماتی تن دهد. شارح متن باید متن را بشناسد و با آن مأنوس باشد؛ برای دست‎یابی به نسخه یا تصحیح قابل‌اعتمادی از متن بکوشد؛ و در قرائت متن حساس و دقیق و سخت‌گیر باشد و درصورت مواجهه با هرگونه ناهمواری بیانی و وزنی (در متون منظوم) و خدشه و خللی در منطق درونی اثر، در صحت قرائت خود تردید کند و با بازخوانی مکرر و مراجعه به منابعِ مرتبط و تعلیقات مصحح و نسخه‌بدل‏ها و ... در رفع اشکال پیش‌آمده بکوشد. این همه زمانی کارساز است که شارح مقدمات ضروری ورود به متن را حاصل کرده و در آن حوزۀ خاص تبحر یافته باشد. مقالۀ حاضر، برای نمونه، روایت استاد غلامحسین ابراهیمی‎ دینانی از غزلیات مولانا را از این جهات بررسی کرده است: قابلیت اعتماد متنِ مرجع، قرائت صحیح، و نحوۀ برخورد با اشکالات ناشی از ناآشنایی کافی با ذهن و زبان مولانا و شرح ابیات.

کلیدواژه‌ها

• شرح متن
• مولوی
• کلیات شمس
• شعاع شمس
• غلامحسین ابراهیمی ‎دینانی

موضوعات

• زبان و ادبیات فارسی

عنوان مقاله [English]

The Requirements of Textual Exegesis: Looking at Gholamhussain Dinani’s Reading of Shams-e Tabrizi’s Ghazals

نویسنده [English]

• Rahman Moshtagmehr

Professor, Department of Persian Language and Literature, Member of the Iranian Council for Reviwing Books and Texts in Human Sciences, Azarbaijan Shahid Madani University, Tabriz

چکیده [English]

Although hedonistic and some other self-beneficial and pleasure-seeking approaches towards a text are assumed to be subjective, those who aim at dealing with textual exegesis, and publishing the resultant text in the public domain undertake a responsibility for which they must accept some requirements necessary to the successful accomplishment of the task. Exegetes should know the text well and get acquainted with it thoroughly. To achieve a reliable, revised, or edited version, exegetes should exert themselves in laborious task of revising. They should be sensitive, precise, and strict during the task of reading; furthermore, in case of encountering with any linguistic or metrical heterogeneities (in poetical texts) or any alternations regarding the internal logic of the main text, they should not rely on their self-reading of the text; instead, they should try to unravel the problem through continual and repeated rereading, referring to dictionary and other related resources, note-taking from corrected and revised versions, and consulting experts of the field. The above-mentioned procedure will be fruitful when exegetes acquire the necessary requirements for textual interpretation and mastery in related fields. One should not surmise that proficiency and expertise in a discipline of Humanities ensure mastery in all of the related domains; this kind of complacency, especially amongst those who are assumed to be authorities of the field, is not acceptable at all. The current paper, as a pioneering model, intends to analyze and criticize Gholamhussain Dinani’s reading of Rumi’s ghazals from various angles of vision, namely, the reliability of the text as a sourcebook, the correct reading, the way of dealing with problems confronted as a result of inadequate knowledge about the mentality and language of the main author, and exegete’s explanations about the literary content.

کلیدواژه‌ها [English]

• Exegesis
• Rumi
• Divan-e Shams-e Tabrizi
• Shoah-e Shams
• Gholamhussain Dinani