نوع مقاله : پژوهشی

نویسنده

استادیار روابط بین‌الملل، گروه ارتباطات و علوم اجتماعی، واحد تهران شرق، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

چکیده

خاورمیانه به‌لحاظ امنیت از مناطق مهم جهان بوده که متون زیادی دربارة آن خصوصاً در سال‌های اخیر نوشته شده است. یکی از متن‌های اخیر دراین‌باره کتاب امنیت منطقه‌ای در خاورمیانه نوشتة پینار بیلگین است که روندهای امنیت را براساس رابطة بین منطقه و رویه‌های عملی در الگوی چهارگانة خاورمیانه، نظام منطقه‌ای عرب، خاورمیانة اسلامی، و ارو ـ مدیترانه با رویکردی انتقادی بررسی می‌کند. در این مقاله که کتاب ذکرشده بررسی می‌شود، سؤال اصلی این است که بازنگری انتقادی امنیت منطقه‌ای در خاورمیانه ازدیدگاه بیلگین چه نوآوری نظری و عملی داشته است؟ فرضیة اصلی مقاله نیز چنین است که رویکرد انتقادی به امنیت منطقه‌ای، ضمن نقد نظریه‌های سنتی، تلاش کرده است الگوی جدیدی از امنیت منطقه‌ای برگرفته از جامعة امنیتی کارل دویچ و همکارانش معرفی کند، هرچند در عمل امکان شکل‌گیری‌اش با چالش‌های جدی روبه‌رو است. درواقع، بیلگین تلاش کرده ضمن بررسی دیدگاه‌های سنتی امنیت منطقه‌ای در خاورمیانه، الگویی بومی معرفی کند که امنیت را از پایین به بالا و از داخل به خارج نگاه می‌کند، گرچه به‌لحاظ عملی، امنیت منطقه‌ای خاورمیانه هم‌چنان دولت‌محور و از بالا به پایین است.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

A Critical Approach to the Book of Regional Security in the Middle East

نویسنده [English]

  • Rahmat Hajimineh

Assistant Professor of International Relations, Department of Relations and Social Science, East Tehran Branch, Islamic Azad University, Tehran, Iran

چکیده [English]

The Middle East has been the important region of the world in terms of security, with many texts written about it especially in recent years. One of the recent texts on this subject is the book "Regional Security in the Middle East" by Pinar Biligin, which studies the security trends based on the relationship between the region and practical practices in the quadrangle pattern including the Middle East, the Arab Regional System, the Islamic Middle East, and the Euro-Mediterranean, with a critical approach. In this article which reviews the book mentioned above, the main question is, what is the theoretical and practical innovation of a critical review of regional security in the Middle East from Biligin’s point of view? The main hypothesis of the paper is that the critical approach to regional security, while criticizing traditional theories, has tried to introduce a new pattern of regional security derived from the security community of Karl Deutsch and his colleagues. However, in practice, its formation is facing serious challenges. Indeed, Bilgin has tried to look at the traditional views of regional security in the Middle East, introducing a native model that looks at security from the bottom up and from the inside out, although, in practical terms, regional security in the Middle East is still state-centered and top-down.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Middle East
  • Critical Security
  • Security of Arab World
  • Islamic Middle East
  • Euro- Mediterranean
ابراهیمی، نبی‌الله (1386)، «امنیت منطقه‌ای در خاورمیانه»، وبسایت آفتاب،.
بهرامی، سیامک (1395)، برسازی اجتماعی و ریشههای تروریسم در خاورمیانه، کرمانشاه: دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرمانشاه.
بیلگین، پینار (1393)، امنیت منطقهای در خاورمیانه، ترجمة عسگر قهرمان‌پور، تهران: مؤسسة فرهنگی مطالعات و تحقیقات بین‌المللی ابرار معاصر.
تریف و دیگران (1383)، مطالعات امنیتی نوین، ترجمة علی‌رضا طیب و وحید بزرگی، تهران: پژوهشکدة مطالعات راه‌بردی.
جعفری ولدانی، اصغر (1388)، چالشها و منازعات در خاورمیانه، تهران: پژوهشکدة مطالعات راه‌بردی.
حاجی‌مینه، رحمت (1392)، «مکتب کپنهاگ: مفاهیم و آموزه‌ها»، خبرنامة مطالعات جهان، س 2، ش 2.
حق‌پناه، جعفر (1394)، «بررسی و معرفی کتاب امنیت منطقه‌ای در خاورمیانه»، همشهری دیپلماتیک، نشریة تحلیلی ـ سیاسی، ش 174.
سیف‌زاده، حسین (1383)، اصول روابط بینالملل (الف و ب)، تهران: میزان.
عبدالله‌خانی، علی (1391)، امنیت منطقهای خاورمیانه، رویکردها، و الزامات، تهران: دانشگاه عالی دفاع ملی.
فاست، لوئیس (1392)، روابط بینالمللی خاورمیانه (چاپ سوم)، ترجمة احمد سلطانی‌نژاد، تهران: وزارت خارجه.
قوام، سیدعبدالعلی و رحمت حاجی‌مینه (1389)، «بررسی تطبیقی پدیدة تروریسم ازدیدگاه نظریه‌های ارتدوکس و انتقادی: مطالعة موردی؛ حزب کارگران کردستان ترکیه (پ. ک. ک)»، فصلنامة علمی ـ پژوهشی رهیافتهای سیاسی و بینالمللی، ش 22، تابستان.
مشیرزاده، حمیرا (1384)، تحول در نظریههای روابط بینالملل، تهران: سمت.
 
Bilgin, Pinar (2005), Regional Security in the Middle East: A Critical Perspective, London and New York: Routledge Curzon.
Bilgin, Pinar (2015), “Regional Security in the Middle East- what is that we Seek?”, Center for Mellemoststudier, Debate Analysis, <file:///C:/Users/11880253/Downloads/150901__Bilgin%20(2).pdf>.
Bilgin, P., K. Booth, and R.Wyn Jones (1998), “Security Studies: The Next Stage?”, Nacao e Defesa, vol. 84.
Deutsch, K.W. et al. (1957), The Political Community in the North Atlantic Area: International Organization in the Light of Historical Experience, Princeton, NJ: Princeton University Press.
Keddie, N. (1973), “Is There a Middle East?”, International Journal of Middle East Studies, vol. 4, no. 3.
Heikal, M. H. (1978), “Egyptian Foreign Policy”, Foreign Affairs, vol. 56, no. 4.
Lewis, M. W. and K. Wigen (1997), The Myth of Continents: a Critique of Metageography, Berkeley: University of California Press.
Maoz, Zeev et al. (2004), Building Regional Security in the Middle East: International, Regional and Domestic Influences, London: Frank Cass Publishers.
Yossef, Amir (2006), “Book Review, Regional Security in the Middle East: A Critical Perspective”, Millennium, vol. 35, Issues 1.